دامنه نوسان نامتقارن شد تا از جو هیجانی بازار سهام کم و سرعت کاهش قیمت ها کند شود. به ظاهر وضعیت خوب است. روز یکشنبه شاخص کل بورس تهران ۲/ ۰درصد صعود کرد و روز گذشته نیز به افت ۶/ ۰درصد بسنده کرد. تا اینجای کار دامنه نوسان نامتقارن توانسته شرایط بازار را تغییر دهد تا دیگر خبری از ریزش بیش از ۲ درصدی نماگر اصلی تالار شیشه ای نباشد. ولی آیا وضعیت سهم ها نیز این گونه است؟ روز یکشنبه صف فروشی معادل ۵ برابر صفوف خرید شکل گرفت و انتظار برای خروج از این بازار روز دوشنبه به حدود ۶ برابر خریداران افزایش یافت و ۶۸ درصد نمادها منفی بودند. ضعف نماگر اصلی بورس تهران این روزها بیشتر به چشم می آید. دامنه نوسان نامتقارن سبب شده است تا وضعیت این روزهای سهام بورسی پنهان شود و تصویری فتوشاپی و متمایز از حقیقت در در برابر بورس بازان قرار گیرد. از این جهت شاخص کل تالار شیشه ای که قبلا نیز در ارائه وضعیت سهام ناتوان بود، حالا عکس مخدوش تری را ارائه می دهد.
بورس تهران بعد از تجربه ۵ رشد متوالی و افزایش ارتفاع ۴/ ۱۱ درصدی، معاملات روز دوشنبه را با افت ۶/ ۰ درصدی به پایان رساند و سهامداران خرد نیز برای دومین روز متوالی دست به ماشه فروش شدند. هر چند در این روز بیش از ۶۰ درصد سهام قرمزپوش بودند و شاهد صف نشینی سهامداران از ۵۵ درصد نمادها برای خروج از بازار بودیم، ولی با توجه به اینکه به واسطه اعمال دامنه نوسان نامتقارن، سهام تنها اجازه کاهش قیمت تا ۲ درصد را دارند، از این جهت شاخص کل متحمل ریزش سنگینی نمی شود و تصویری غیرشفاف از بازار ارائه می دهد.
ارمغان دامنه نوسان نامتقارن
سه روز از اجرای دامنه نوسان نامتقارن می گذرد. دامنه نوسان که نه تنها حد نوسان ۱۰ درصدی( مثبت و منفی ۵) را به ۸ درصد( مثبت ۶ و منفی ۲) کاهش داد بلکه عمدتاً در راستای محدود کردن افت قیمت سهام وارد بازی شد. ولی این سیاست بورسی ها که برای کنترل هیجانات منفی بازار اجرایی شد چه ارمغانی برای بازار داشت؟ در روز ابتدایی اجرایی شدن دامنه نوسان نامتقارن، بورس رشدی پرشتاب را تجربه کرد. هر چند برخی دوست داشتند این رشد ۹/ ۳ درصدی را به اجرایی این قانون ارتباط دهند ولی جهش دلار به کانال ۲۶ هزار تومان بود که سوخت لازم را برای افزایش تقاضا برای سهام به دنبال داشت. درست به همین علت بود که روز یکشنبه و پس از عقب نشینی این ارز، شاهد تشدید مجدد صف های فروش در تالار شیشه ای بودیم. در ادامه معاملات روز یکشنبه، دیروز نیز صف های فروش سنگینی روبه روی نماد شرکت های بورسی و فرابورسی تشکیل شد. آمارها نشان می دهد در دادوستدهای روز دوشنبه در بورس تهران از ۳۴۶ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۹۲ سهم( ۲۷ درصد) مثبت بود و در مقابل ۲۳۵ سهم( ۶۸ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار هر چند ۴۳ نماد( ۱۲ درصد) صف خریدی به ارزش ۲۳۳ میلیارد تومان تشکیل دادند، ولی در مقابل شاهد شکل گیری صف فروش سنگین در ۱۹۱ نماد بورسی( ۵۵ درصد) به ارزش ۱۳۸۸ میلیارد تومان بودیم. علاوه بر سنگین بودن صف های خروج از سهام، ارزش معاملات خرد سهام که میتواند بعنوان نشانه ای از میزان نقدشوندگی بازار مورد تحلیل قرار گیرد نیز با افت حدود ۳۶ درصدی نسبت به روز ماقبل خود به ۶۰۵۴ میلیارد تومان کاهش یافت.
ضعف نماگر اصلی بورس تهران نیز این روزها بیشتر به چشم می آید. جایی که با وجود افت قیمت پایانی در ۶۸ درصد از نمادهای بورسی و مازاد عرضه و کف نشینی قیمت ها در ۵۵ درصد از سهام این بازار اما شاخص کل به کاهش ۶/ ۰ درصدی بسنده کرد. کف مجاز منفی ۲ درصدی در مقابل سقف مثبت۶ درصدی نوسان سهام سبب شد تا شاخص کل که پیش تر نیز تصویری درست از بازار به نمایش نمی گذاشت حال کاملاً ناتوان از انعکاس وضعیت سهام باشد.
کوچک ترها در کانون توجه
در روزی که شاخص کل افت ۶/ ۰ درصدی را تجربه کرد، نماگر هم وزن بورس تهران که تاثیری یکسان از تمامی نمادهای بورسی( فارغ از ارزش بازار) می پذیرد، با رشد ۰۳/ ۰ درصدی همراه شد. علت این رخداد اما روند خلاف جهت قیمت ها در سهام کوچک و بزرگ بازار بود. به این ترتیب روز دوشنبه از ۳۸ صنعت فعال بورسی، ۱۴ گروه با رشد میانگین قیمت در سهام زیرمجموعه خود همراه شدند که در این میان نام گروه های کوچک بازار که عمدتاً تک سهم نیز بودند، در صدر جدول می درخشید. در این خصوص میتوان به رشد ۸/ ۴ درصدی شاخص صنعت استخراج زغال سنگ با تک نماد« کطبس» اشاره کرد. دو صنعت استخراج نفت و گاز با نماد« حفاری» و محصولات چوبی با تک سهم« چفیبر» نیز در این روز به ترتیب رشد ۴/ ۲ و ۹/ ۰ درصدی را ثبت کردند. البته بازگشایی مثبت بازارهای کالایی و تداوم رشد مس و نفت سبب شد تا دو گروه فلزات اساسی و فرآورده های نفتی نیز در میان صنایع سبزپوش روز منفی بورس تهران قرار گیرند.
زمان سوخت رسانی بازار جهانی؟
امروز در بازگشایی بازار جهانی غوغایی به پا بود. جایی که مس تا مرز ۸۴۰۰ دلار در هر تن صعود کرد و نفت نیز در کانال ۶۳ دلار بر هر بشکه نوسان کرد. استراتژیست های گلدمن ساکس در یادداشتی درخصوص وضعیت بازار کامودیتی ها عنوان کردند که به احتمال زیاد تقاضای جهانی تحت‌تأثیر واکسیناسیون کرونا در ۶ ماه آینده بسیار قدرتمند است. موضوعی که میتواند به معنای افت بیشتر شاخص دلار باشد. سیگنالی مثبت برای کامودیتی ها؛ چراکه این دارایی ها بر اساس دلار ارزش گذاری میشوند و با افت ارزش این ارز، قیمت آنها بیشتر می شود. در این میان با اتمام تعطیلات چین در پایان این هفته، طبیعتا شاهد افزایش تقاضا برای کامودیتی ها و رشد قیمت نفت و فلزات خواهیم بود. عاملی که میتواند محرکی برای رشد سهام کامودیتی محور بازار سهام باشد. شرکت هایی که سهم ۷۰ درصدی از کل ارزش این بازار را در اختیار دارند. با این حال باید دید بورس بازان که در حال حاضر به مثال« مارگزیده، از ریسمان سیاه و سفید می ترسد» چه زمانی به سیگنال های اقتصادی توجه نشان می دهند. جایی که در کنار روند مطلوب قیمت ها در بازار جهانی، نسبت قیمت به درآمد بازار نیز از سطوح ۲۲ واحدی در اوج مرداد، طبق آخرین اجماع تحلیلگران( IRANCR) به ۶/ ۸ واحد رسیده است که در کنار دیگر متغیرهای مثبت اثرگذار، میتواند محرکی برای افزایش تقاضا در تالار شیشه ای باشد.
حقیقی ها باز هم فروختند
در روزی که شاخص سهام با افت ۶/ ۰ درصدی مواجه شد، بازیگران خرد برای دومین روز متوالی دست به ماشه فروش شدند. به این ترتیب دیروز در مجموع بیش از ۴۱۶ میلیون سهم به ارزش افزون بر ۵۶۸ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی ها به پرتفوی معامله گران عمده بازار منتقل شد تا در مجموع دو روز کاری گذشته، حقیقی ها خالص فروش ۹۳۶ میلیارد تومانی را رقم بزنند. از مجموع گروه های ۳۸گانه بورسی، تنها ۶ صنعت مورد توجه حقیقی ها قرار گرفتند و در دیگر گروه ها شاهد ثبت خالص خرید مثبت از سوی سهامداران عمده بودیم. بیشترین خالص خرید حقیقی اما به زیرمجموعه های گروه محصولات کاغذی به ارزش ۱۰ میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد. گروه انبوه سازی دیگر صنعتی بود که با خالص خرید ۶/ ۴ میلیارد تومانی حقیقی ها همراه شد. در آن سوی بازار اما شرکت های چندرشته ای صنعتی شاهد انتقال سهامی به ارزش ۱۰۷ میلیارد و ۲۹۷ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بودند. بعد از آن دارویی ها بودند که با خالص فروش حدود ۹۹ میلیارد تومانی از سوی سهامداران خرد مواجه شدند.
در میان شرکت های بورسی نیز نماد معاملاتی شرکت پالایش نفت بندرعباس بیشترین خالص خرید حقیقی را تجربه کرد. به این ترتیب روز گذشته« شبندر» شاهد جابه جایی ۲۳ میلیون و ۵۷۴ هزار سهم به ارزش حدود ۶۰ میلیارد و ۳۷۳ میلیون تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود. بعد از این نماد پالایشی، بیشترین خالص خرید حقیقی با جابه جایی ۲۱ میلیون و ۱۹۱ هزار سهم به ارزش حدود ۲۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان به نماد معاملاتی شرکت ملی مس ایران اختصاص پیدا کرد.« فپنتا» دیگر نمادی بود که روز گذشته مورد توجه بازیگران خرد قرار گرفت و خالص خرید ۲۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی را توسط این گروه از معامله گران تجربه کرد. در آن سوی بازار اما سه نماد« شستا»،« برکت» و« شپنا» به ترتیب در اولویت خرید معامله گران عمده قرار گرفتند و در مجموع جابه جایی سهامی به ارزش ۱۸۵ میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومانی در مسیر حقیقی به حقوقی را ثبت کردند.
- 9
- 3
