با نزدیک شدن به روزهای آغازین سال تحصیلی و بازگشایی مدارس، اشتیاق دانش‌آموزان برای خرید لوازم‌التحریر، کیف و کفش نو افزایش پیدا می‌کند. هرچند رنگ و لعاب هریک از این وسایل به گونه طراحی شده که دانش‌آموزان را در هر رده سنی جذب خود می‌کند اما آنچه بسیار مهم به نظر می‌رسد توجه بیشتر به کیفیت و استاندارد بودن کالا است.
چراکه نامناسب بودن یا استفاده نادرست از برخی از لوازم مانند کیف‌ها و کوله‌پشتی دانش‌آموزان می‌تواند عوارضی جدی مانند بیماری‌های اسکلتی عضلانی به همراه داشته باشد. از آنجایی که آمارها نشان می‌دهد بیش از ۴۰ درصد استفاده‌کنندگان کوله پشتی، از درد ناحیه کمر شکایت دارند، برای آشنایی با ویژگی‌های یک کوله پشتی مناسب با دکتر ابراهیم انتظاری عضو انجمن فیزیوتراپی به گفت‌و‌گو نشسته‌ایم.
این فیزیوتراپیست، با تأکید بر اهمیت توجه به ارگونومی ستون فقرات در تهیه کوله پشتی می‌گوید: استفاده از کوله پشتی نامناسب در درازمدت به تغییر شکل ستون فقرات یعنی افزایش گودی کمر و قوس گردن منجر می‌شود. از این‌رو هنگام انتخاب سعی کنید کوله پشتی را انتخاب کنید که از جنس چرم یا برزنت باشد تا هنگام قرار دادن وسایل داخل آن تغییر شکل ندهد.
اندازه آن هم باید با جثه فرزندتان متناسب باشد به گونه‌ای که هنگام استفاده حدود سه سانتیمتر بالاتر از خط کمر قرار گیرد. بندهای آن نیز باید پهن و نرم باشد تا بتواند بیشترین سطح تماس را با بدن فراهم کرده و از فشار روی بخشی از شانه یا کمر پیشگیری کند. همچنین با تنظیم متقارن بندهای آن باید حتماً به‌صورت دوطرفه از کوله استفاده شود تا مانع انحراف ستون فقرات شود. وی دلیل بی‌حسی و تیرکشیدن دست‌ها را چنین توضیح می‌دهد: برخی از اعصاب و عروق مهم اندام فوقانی از ناحیه سرشانه عبور می‌کنند و فشار ناشی از سنگینی کوله پشتی در این ناحیه می‌تواند به مرور زمان فرد را دچار آزردگی اندام فوقانی و بی‌حسی و دردهای تیرکشنده در ناحیه دست‌ها و کمر شود.
دکتر انتظاری با اشاره به اهمیت نظارت والدین بر وزن کوله پشتی فرزندانشان، ادامه می‌دهد: همان طور که می‌دانید وزن کوله پشتی هم اهمیت بسیار دارد. سعی کنید کوله پشتی سبکی انتخاب کنید زیرا وزن کوله پشتی به همراه محتویات داخل آن نباید بیش از ۱۰ درصد وزن دانش‌آموز باشد. این فیزیوتراپیست خاطرنشان می‌کند: بهتر است به کودکان آموزش دهید هنگام بلند کردن کوله به جای خم شدن به‌صورت نشسته کوله پشتی را بلند کنند که فشار کمتری به ستون فقراتشان وارد شود.
عضو انجمن فیزیوتراپی در ادامه به اهمیت انتخاب کفش مناسب و استاندارد برای حفظ سلامت پای دانش‌آموزان اشاره کرده و می‌گوید: از آنجایی که دانش‌آموزان مجبورند ساعات طولانی از روز را کفش بپوشند، انتخاب کفش نامناسب می‌تواند به بروز دردهای ناحیه کمر و پا منجر شود. دکتر انتظاری اظهار می‌کند: کفش دانش‌آموزان نباید بیش از ۲ سانتیمتر پاشنه داشته باشد، چراکه پاشنه بلند به پنجه پا فشار آورده و در طولانی مدت به دردهای مزمن منجر می‌شود. همچنین بهتر است کفشی را انتخاب کنید که پنجه نیم‌دایره داشته باشد تا فاصله مناسب میان انگشتان حفظ شود، کفش‌هایی که پنجه باریک و تنگ دارند باعث انحراف انگشتان و تغییر قوس کف پا خواهند شد. بین انگشت شست پا و جلو کفش هم باید کمی فاصله وجود داشته باشد.
جنس رویه کفش هم بهتر است از نوع چرمی و انعطاف پذیر باشد. رویه‌های خیلی خشک یا خیلی نرم نیز به تغییر شکل پای کودکان منجر می‌شود. نکته مهم دیگر اینکه کفشی را انتخاب کنیدکه با بند بسته شود تا پای کودک در داخل کفش حرکت نکند.کفش‌هایی که جنسی نرم دارند و حالت پا را به خود می‌گیرد مشکلاتی مانند صافی کف پا، آسیب دیدگی مچ و زانوی پا را به‌دنبال خواهند داشت. به گفته این فیزیوتراپیست، کفش‌های روباز، جلوباز و حتی کفش‌های ورزشی پارچه‌ای که پا را داخل کفش بی‌حرکت نگه نمی‌دارند اصلاً توصیه نمی‌شود.
عضو انجمن فیزیوتراپی خاطرنشان می‌کند: کف کفشی که انتخاب می‌کنید باید در کنار انعطاف پذیری، استحکام کافی هم داشته باشد. کفه مستحکم مانع ضربه و فشار مستقیم به مفاصل و ستون فقرات خواهد شد.
وی در خاتمه می گوید: لیگامان‌ها یا رباط‌ها بافت‌های بسیار محکم و البته قابل انعطافی هستند که مانند نوار به استخوان‌های دو طرف مفاصل متصل می‌شوند و با نگه داشتن استخوان‌ها در کنار هم از دور شدن آنها جلوگیری می‌کنند. وظیفه دیگر لیگامان‌ها این است که باعث می‌شوند استخوان‌ها فقط در جهت‌های خاصی حرکت کنند و سپس به حالت اولیه بازگردند.
همچنین این نوار‌های محکم مانع حرکت استخوان‌ها در سایر جهت‌ها می‌شوند. حرکت بیش از حد استخوان‌ها در جهاتی که اجازه ندارند به هر دلیلی که باشد باعث آسیب‌دیدگی لیگامان‌ها، پیچ خوردگی و رگ به رگ شدن پا می‌شود. از این رو توصیه می کنم کودکانی که دارای مشکلات لیگامان پا هستند، بهتر است از کفش‌های ساق‌دار استفاده کنند.
پرستو رفیعی
- 18
- 1
