یک انسان چه مدت می تواند بدون نوشیدن آب زنده بماند؟

تصور کنید که روزی تمامی شیرهای آب، منابع خود را از دست بدهند. رودخانه و جریان‌های آبی خشک شده و اقیانوس‌ها نیز به دره‌هایی بی‌آب تبدیل شوند. اولین واکنش شما نسبت به چنین رویدادی چیست؟ سوال مهم‌تر اینکه: بدن شما چه مدت می‌تواند بدون نوشیدن آب زنده بماند؟

فردی که دچار مشکل کم‌آبی شده باشد، در معرض خطرات جدی قرار می‌گیرد و اگر این مدت زمان از حد معینی فراتر باشد، ممکن است این شخص جان خود را هم از دست بدهد. اما هیچ پیش‌بینی دقیقی برای مدت زمان این رویداد نمی‌توان پیش‌بینی کرد. ولی پزشکان می‌گویند که هر فرد به طور متوسط می‌تواند بین ۲ روز تا یک هفته بدون نوشیدن مایعات زنده بماند.

عواملی از قبیل سلامت فرد، وضعیت آب و هوا و همچنین سطح فعالیت‌های جسمانی هر فرد، همگی بر این مدت زمان تاثیرگذار هستند. افراد مسن، کودکان، افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن و حتی افرادی که در خارج از خانه مشغول به کار یا ورزش کردن هستند، بیش از بقیه در معرض خطر کم‌ آبی قرار دارند.

در محیط‌های بسیار گرم، یک فرد بالغ هر ساعت حدودا ۱.۵ لیتر از مایعات بدنش را بر اثر تعریق از دست می‌دهد! کودکانی که در آب‌وهوای گرم، در داخل اتاق اتومبیل هستند و یا ورزشکارانی که در هوای بسیار گرم تمرین می‌کنند، بیشتر از بقیه در معرض خطر کم آبی قرار دارند و فرآیند مرگ برای آنان، تنها چند ساعت زمان خواهد برد!

مشکل کم آبی در بدن فرد، رفته رفته خود را در قالب یک بیماری نشان می‌دهد. این دسته از افراد از مشکل گرمای بیش از حد رنج می‌برند؛ به دلیل اینکه دمای داخلی بدن آن‌ها تا حد بسیاری افزایش پیدا می‌کند.

ولی به عقیده پزشکان، گروه‌های دیگری از افراد با مشکلات بیشتری نسبت به موارد مذکور دست و پنجه نرم می‌کنند. به عنوان مثال، کودکان خردسال و یا افراد سالخورده مبتلا به زوال عقل، ممکن است نوشیدن آب را فراموش کنند و یا اینکه بدون کمک دیگران، قادر به نوشیدن آب نباشند.

بنابراین، هر شخص به طور متوسط باید چه میزان از مایعات بدنش را از دست بدهد تا بحران کم آبی در بدنش شروع به کار کند؟ با توجه به دستورالعمل‌های نظام سلامت در کشور انگلستان، مشکل کم آبی زمانی در افراد خود را نشان می‌دهد که آن‌ها ۱۰ درصد از وزن کلی خود را بر اثر تعریق از دست داده باشند. البته باید در نظر داشت که این اندازه‌گیری این مقادیر در عمل و شرایط حساس، امری سخت و دشوار است.

ولی پزشکان بر این باورند که از دست دادن ۱.۵ لیتر از آب بدن در هر ساعت، موجب تسریع فرآیند کم آبی شده و خطر مرگ بر اثر کمبود مایعات را افزایش می‌دهد.

زمانی که مقدار آب بدن افراد به مقداری پایین‌تر از حد مجاز برسد، علائم مشخصی رفته رفته خود را نشان می‌دهند که از جمله آن‌ها می‌توان به مواردی از قبیل: تشنگی، خشکی پوست، خستگی، سرگیجه، سردرگمی، خشکی دهان و افزایش سرعت دم و بازدم اشاره کرد. کمبود مایعات در کودکان ، سبب می‌شود که آن‌ها بدون ریختن اشک گریه کنند و همچنین گونه‌ها و چشمان آن‌ها دچار مشکل گود افتادگی شوند. افرادی که به علت مشکل کم‌ آبی به اتاق اورژانس مراجعه می‌کنند، اغلب دچار خستگی، سرگیجه و حالت تهوع هستند.

البته شرایط دیگری هم هستند که موجب بروز چنین علائمی می‌شوند. بنابراین، همیشه نمی‌توان به طور قطع این نشانه‌ها را به مشکل کم آبی نسبت داد. ولی به طور کلی کمبود آب در بدن انسان، سبب می‌شود که اندام‌های حیاتی بدن به مقدار کافی خون دریافت نکنند و این امر، انقباض سلول‌ها در سراسر بدن را در پی دارد. اگر از پیشرفت این روند جلوگیری نشود، آب از سلول‌های مغز خارج شده و مغز فرد را در عرض چند ساعت کوچک می‌کند. چنین پدیده‌ای موجب انفجار رگ‌های خونی در داخل جمجمه شده و مرگ فرد را در پی دارد.

لازم به ذکر است که کلیه‌ها، اولین اعضای بدن هستند که در قبال کم‌آبی به مشکل برخورده و دیگر نمی‌توانند مایعات اضافی و مواد زائد را از خون بردارند. این یک فرآیند بسیار دردناک است که در صورت رسیدگی به موقع، می‌توان فرد را از خطر مرگ جدی نجات داد.