گذر اجباری فیلم اولی ها از کوچه شورای عالی تهیه کنندگان

اخیراً شرایط و ضوابط تهیه‌کنندگی فیلم‌های کارگردانان اول از سوی ابراهیم داروغه‌زاده (معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی) اعلام شد. در این ابلاغیه ضوابط تهیه کنندگی فیلم های کارگردانان اول به شورای عالی تهیه کنندگان سپرده شد. در متن این ابلاغیه آمده است: کلیه متقاضیان تهیه‌کنندگی اول فیلم‌های سینمایی صرفا با معرفی‌نامه از شورای عالی تهیه‌کنندگان ذیل مسئولیت‌های خانه سینما در فرآیند پذیرش تکالیف صنفی می‌توانند درخواست دریافت پروانه ساخت سینمایی کنند. بدیهی است این گروه از تهیه‌کنندگان امکان همکاری با کارگردان کار اول سینمایی را نخواهند داشت.

در بخش دیگری از این ابلاغیه در خصوص شرایط همکاری تهیه‌کنندگان حرفه‌ای با کارگردانان اول آمده است: تهیه‌کنندگان حرفه‌ای دارای معرفی نامه از شورای عالی تهیه‌کنندگان با پذیرش مسئولیت از سوی آن شورا می‌توانند متقاضی پروانه ساخت سینمایی با کارگردانان اول فیلم‌های سینمایی باشند و طبیعتا مسئولیت پاسخگویی هرگونه اشکالی در روند تولید و نمایش این آثار نیز بر عهده تهیه‌کننده و شورای عالی تهیه‌کنندگان خواهد بود. گروهی تصور کردند آیین‌نامه جدید باعث محدود شدن ساخت فیلم و سختگیری بیشتر می‌شود، اما داروغه‌زاده با رد این مسئله به یکی از خبرگزاری ها گفت: «ما قبلا روالی را در شورای پروانه ساخت داشتیم به این شکل که هر کسی می‌خواست به عنوان کارگردان فیلم اول پروانه ساخت بگیرد و فیلم بسازد، باید ابتدا به شورای پروانه ساخت درخواست می‌داد و این شورا صلاحیت وی را برای کارگردانی فیلم اول سینمایی بررسی می‌کرد و معلوم می‌شد آیا او توانایی کارگردانی در سینما را دارد یا خیر.

این توانایی نیز براساس نمونه‌ کارهای ارائه شده، رزومه و سابقه فرد تعیین می‌شد. ما مکاتبه‌ای با کانون کارگردانان و خانه سینما انجام دادیم و پیشنهاد دادیم مجوز تعیین صلاحیت کارگردان‌های اول توسط کانون کارگردانان تعیین و صادر شود، همانگونه که در سال‌های نه چندان دور صلاحیت کارگردان‌های اول توسط کانون تعیین می‌شد. کانون کارگردانان پیشنهاد کرد به سمت ارتقای جایگاه تهیه‌کنندگان سینما حرکت کنیم یعنی اگر تهیه‌کننده‌ای صلاحیت تهیه فیلم را دارد و شورای عالی تهیه‌کنندگان نیز این صلاحیت را تایید می‌کند، تمام مسئولیت‌های ساخت فیلم به تهیه‌کننده واگذار شود.»

حال با این اوصاف باید دید واگذاری شناسایی کارگردان های اول که با هدف واگذاری امور سینمایی به صنوف صورت گرفته است می تواند به قول خود داروغه زاده حذف یک مرحله اداری و تسهیل روند کارگردان شدن جوانان مستعد و علاقمند به این حرفه شود یا خیر. همچنین باید دید تهیه کنندگان که به نوعی همه کاره یک پروژه سینمایی محسوب می شوند از عهده شناسایی کارگردانان بهتر از خود کارگردانان برمی آیند یا خیر.

در بخش اول این گزارش به سراغ برخی از کارگردانان اول و یک تهیه کننده سینما رفتیم و نظر آنان را راجع به این موضوع جویا شدیم که در ادامه از نظر خوانندگان بانی فیلم می گذرد.

محمد آفریده:ضوابط مشخصی با همفکری برای فیلمسازان اول نوشته شود

محمد آفریده، تهیه کننده و کارگردان در خصوص سپردن صدور مجوز کارگردان های اول به صنوف سینمایی، به بانی فیلم گفت: سینما و هنر و هر فعالیتی، بدون پشتوانه نسل خلاق و باتجربه جوان، ابتر می ماند و این یک اصل کلی است. باید بدانیم، سینمای کشورهای صاحب حرف و اندیشه در دنیا، افتخارشان بستر سازی و کشف استعدادهایی تازه و خلاق است. اگر ما ورود عادلانه و منصفانه نسل جوان را به هر دلیلی با مصلحت های گوناگون مسدود سازیم، سینما فرسوده، کهنه و بی رمق می شود. باید مرکزی یا مجموعه ای از باتجربه ها و علاقه مندان جهت هر تصمیمی، ارزیابی از مسیرهایی رفته یا در حال انجام داشته باشد.

وی افزود: متاسفانه جریان سینما با منافع خیلی ها گره خورده است و در بسیاری از موارد، روابط استعدادهای اصیل و تلاشگر را نادیده می گیرد. من امیدوارم برنامه ریزی جدید برمبنای یک کار کارشناسی و ضرورت‌هایی واقعی طراحی شده باشد. بهتر است ضوابط مشخصی با مشورت همه طیف ها برای ورود فیلمسازان اول نوشته شود و همه چیز به تصمیمات و روابط پشت پرده واگذار نشود. سینمای ما در صورتی پیشتاز، سرزنده و بانشاط باقی می ماند که ما باور داشته باشیم رقبای تازه نفس، میدان عمل را به یک رقابت سالم تبدیل می کنند.

داود خیام:کانون کارگردانان تصمیم صحیح تری در مورد صلاحیت کارگردانان می گیرد

داود خیام، کارگردان سینما در خصوص صدور مجوز کارگردان های اول به صنوف سینمایی، به بانی فیلم گفت: تا جایی که می دانم در حال حاضر مشکل سالن نمایش و زمان طبیعی اکران داریم و این از همه مسائل به نظرم مهم تر است. اینکه وقتی فیلمی تولید می شود، کجا باید اکران شود. در وهله اول باید مسئله اکران و تایم نمایش فیلم حل شود. این همه فیلم در سال تولید می شود، ولی متاسفانه رنگ پرده سینما را به خود نمی بینند. جایی خوانده بودم هنوز ۵۰ فیلم از سال گذشته مانده و اکران نشده اند. امسال هم طبیعتا تعداد بیشتری فیلم تولید می شود که همین تعداد به فیلم های سال قبل افزوده می شود. درست است که هنر و تجربه به این روند کمک بسیاری کرده است ولی واقعیت این است که آیا پول سرمایه گذار – چه بخش خصوصی یا دولتی- در این وضعیت نمایش، برمی گردد؟ یک یا دو ماه نمایش با سالن محدود تایم خوبی برای فروش فیلم نیست. تا بیننده بخواهد از اکران فیلم خبردار شود ۱۰ روز طول می کشد و تا بخواهد فیلم را ببیند فیلم را از اکران بر می دارند.

وی افزود: معتقدم اگر این طرف قضیه، مشکل نمایش فیلمها با تعداد سالن مناسب حل شود و همچنین نمایش خارج از ایران داشته باشیم، در آن طرف دیگر؛ به نظرم اساتید من در کانون کارگردانان یا کانون تهیه کنندگان می توانند نسبت به شرایط موجود ، فیلمسازان اول بیشتری را جذب کنند و به آنها اجازه دهند فیلمهای خودشان را تولید کنند. به نظرم این شرایط می تواند خیلی هم خوب باشد و به پویایی روزافزون سینمای ایران کمک شایانی کند.

خیام ادامه داد: در حال حاضر کانون کارگردانان که می گویند صدور مجوز کارگردانی را کانون تهیه کنندگان باید بر عهده بگیرند و باقی قضایا، به علت آن است که نمی دانند فیلم هایی که تولید می شود را کجا باید عرضه کنند. نمایش فیلم در بهترین شرایط یکی از وظایف تهیه کنندگان است.

کارگردان فیلم سینمایی «ماحی» در خصوص وضعیت صدور مجوز کارگردانی و معایب و مزایای آن پیش از این جریان، عنوان کرد: زمانی که من برای اخذ مجوز اقدام کردم به ما نسبت به رزومه ای که داشتیم امتیاز داده می شد. مثلا فارغ التحصیل رشته سینما بودن و کسب جوایز و… امتیاز داشت. به نظر من این اتفاق بدی نیست، ولی چیزی در این میان کم بود، آیا تهیه کننده هم در بخش جذب سرمایه به فیلمساز اول کمک می کند؟ شنیده ها در حال حاضر به این گونه است که تهیه کنندگان به فیلمسازان اول می گویند سرمایه بیاورید و بعد فیلم را تهیه می کنیم، با اینکه این بخش مربوط به تهیه کننده کار است. به نظر من باید روی این بخش از شرایط فیلمساز اول فکر شود.

وی با بیان اینکه واگذاری صدور مجوز کارگردانان اول به صنوف سینمایی اقدام مناسبی است، ادامه داد: کانون کارگردانان و یا کانون تهیه کنندگان در مورد صلاحیت کارگردانی یک فیلمساز تشخیص درست تری می توانند نسبت به صنوف دیگر داشته باشند، ولی یقینا این اقدام هم بی عارضه نیست، چون ما سیاست های نانوشته زیادی داریم. متاسفانه الگوهای ما در حال جا به جایی است، بعد از هر دوره مدیران و مسئولان جا به جا می شوند و مسئولان جدید که در رأس هستند نظر دیگری می دهند. فکر نمی کنم در هیچ کجای دنیا به این شکل باشد. همه جا قانون یکسانی وجود دارد که هر دولتی روی کار آمد ، طبق آن عمل می کنند. متاسفانه در ایران یک شبه الگوها به شکلی سلیقه ای تغییر می کنند نه اصلاح.

این کارگران اضافه کرد: باید کمی فکر شده و سنجیده تر عمل شود، اتاق فکری تشکیل شود و تمام زوایای این شرایط را بررسی کنند. مثلا اگر صدور مجوز به عهده کانون تهیه کنندگان است، چه اتفاقی برای کانون تهیه کنندگان می افتد و چه آسیب هایی می تواند داشته باشد. حس می کنم چون قرار است مجوز کارگردانی صادر شود، کانون کارگردانان می توانند تصمیم صحیح تری در مورد صلاحیت کارگردانان بگیرند. در نهایت بنظرم باید از تمام صنوف نظرسنجی شود تا با یک اجماع کلان، به یک نظر کاربردی تری برسیم.

مرتضی علی عباس میرزایی:برخی تهیه کنندگان برای فیلم اولی ها کیسه می دوزند!

مرتضی علی عباس میرزایی کارگردان فیلم سینمایی «انزوا» در خصوص سپردن صدور مجوز کارگردان های اول به صنوف سینمایی، به بانی فیلم گفت: در دوره ای که وزارت ارشاد تعیین تکلیف می کرد، من هم یکی از افرادی بودم که به دنبال مجوز کارگردانی بودم. اصولا با نهاد یا سازمانی که مشخص کند من چگونه باید کار کنم مخالفم. به نظر من کسی که می تواند برای توانایی من در فیلمسازی تصمیم بگیرد کسی است که مسئول و همه کاره پروژه، یعنی تهیه کننده است، چون او باید برای فیلم سرمایه بگذارد.

وی افزود: اینکه وظیفه صدور مجوز کارگردانان اول را به شورای عالی تهیه کنندگان محول کرده اند، به نظرم اتفاق خوبی است که در تمام دنیا احتمالا به همین شکل است. به نظرم منطقی است کسی که پول خرج می کند و مسئولیت یک گروه را می پذیرد، تصمیم بگیرد چه کسی می تواند کارگردانی پروژه اش را انجام دهد. از طرفی روالی که سابقا در شورای پروانه ساخت وجود داشت خوب بود، چون می توانستیم به آن سازمان اعتراض کنیم و از نمایندگان و دیگر دوستان در خانه سینما کمک بگیریم.

این کارگردان ادامه داد: کسی را می شناسم که به تهیه کننده ای مراجعه کرده و برآورد مالی خود را از یک پروژه ارائه داده و تهیه کننده آن برآورد را قبول نکرده و گفته است که من برآورد خودم را از پروژه دارم و یک پروژه کم هزینه را به تبدیل به یک پروژه عظیم و عجیب غریب کرده که بیش از دو میلیارد تومان خرج برمی دارد. اهالی سینما می دانند که متاسفانه بعضی از تهیه کنندگان در تولید هم پول در می آورند. مگر می‌شود در یک پروژه که هزینه‌های خودش را هم در پخش درنمی‌آورد، سود کرد و به سمت تولید فیلم و در بعضی مواقع فیلم‌های دیگر رفت؟ پس حتما کاسه‌ای زیر نیم کاسه است و عموما این را می‌دانند، ولی به روی خودشان نمی‌آورند. این موضوع بسیار بد است، چون احتمال آن می‌رود از این به بعد به یک روال تبدیل شود. اینجا جایی است که شورای عالی تهیه کنندگان باید متوجه باشد که اگر قرار است تهیه کننده سالاری اتفاق بیفتد، تهیه کنندگانی هستند که در تولید به خصوص برای بچه های فیلم اولی که انگیزه و استعداد دارند، کیسه می دوزند! در این شرایط فیلم اولی ها باید به کس دیگری هم باج بدهند که تهیه کننده است.

عباس میرزایی با بیان اینکه بسیاری از تهیه کنندگان ما فقط کارت می گذارند و می روند و مسئولیت گروه بر عهده کارگردان و تیم تهیه است، عنوان کرد: تهیه کننده بابت کارتی که می گذارد، رقمی را دریافت می کند که احتمالا از این به بعد یک رقم سلیقه ای خواهد شد و این اصلا خوب نیست. اگر شورای عالی تهیه کنندگان می خواهد این مسئولیت را بپذیرد، به نظرم بسیار خوب است که با این مقوله هم برخوردی جدی داشته باشد. این خوب است که تعیین صلاحیت کارگردانان اول دست شورای عالی تهیه کنندگان باشد، ولی نگرانی من از این است که «هر چه بگندد نمکش می زنند، وای به روزی که بگندد نمک». ما تا دیروز می‌توانستیم بر وزارت ارشاد نظارت کنیم و در جاهایی خرده بگیریم ولی اگر خودمان نتوانیم جلوی عوامل فساد و باگ های سیستم را بگیریم، آن زمان با تحقیر عجیبی مواجه خواهیم شد که نهایت آن به بی اعتباری شورای عالی تهیه کنندگان می انجامد.

وی در خصوص مزایا و معایب روال گذشته صدور مجوز کارگردانی، توضیح داد: این روال پیش از این خوبی هایی داشت و آن هم این است که وزارت ارشاد در شورایی که آن شورا نمایندگان بخشی از صنوف خانه سینما بودند –نماینده تهیه کنندگان و نماینده کانون کارگردانان در شورا – توانایی شما را برای کارگردانی بررسی می کردند. آن زمان شما حرفی برای گفتن داشتید و با افتخار می گفتید که پس از سختی های بسیار بالاخره توانستم مجوز ارشاد را کسب کنم و می توانم کارگردانی کنم. من برای انتخاب بعضی از عوامل فیلمم به ارشاد رفتم و برای حضورشان در پروژه جنگیدم. در صورتی که به ارشاد مرتبط نمی شد و من گفتم اگر مرا به عنوان کارگردان تایید کرده اید، اجازه دهید تیمم را خودم بچینم. فکر می کنم اما از این به بعد چنین چیزی وجود نخواهد داشت.

تهیه کنندگان تبدیل به قدرت لایزال می شوند. پیش از این می شد به دولت خرده گرفت، ولی از این به بعد با مدعیان سینما روبرو هستیم.

این کارگردان تاکید کرد: وقتی شما فرد مستعدی در زمینه فیلمسازی باشید و به شورای عالی تهیه کنندگان بگویید تهیه کننده ای از من ۵۰۰ میلیون تومان پول خواسته تا تهیه کنندگی فیلم مرا بر عهده بگیرد، شاید شورای عالی تهیه کنندگان طرف شما را نگیرد. ولی ارشاد این کار را می کند، چون وظیفه اش همین است. فکر می کنم در نهایت اتفاق بدی می افتد، چون سیستم نمی تواند بگوید ما باگ نداریم و همه می دانیم که تهیه کنندگان بدهکار و بدقول داریم، هیچ نظارتی هم روی سیستم تهیه کنندگی ما در سینمای ایران نیست و به راحتی یک فرد بی پیشینه در حوزه‌ تهیه و تولید تبدیل به تهیه کننده شده و وارد سینمای ایران می‌شود. ما از این باگ‌ها در سیستم کم نداریم.

عباس میرزایی خاطرنشان کرد: من فکر می کنم اگر شورای عالی تهیه کنندگان این مسئولیت را بپذیرد، سه حالت دارد. یا به یک فرهیختگی رسیده که جلوی همه این داستان ها را بگیرد، یا قرار است خودزنی کند و یا قرار است سفره اش را پربارتر کند و سیستم دیگری راه بیندازد.

اگر قرار باشد دو راه اول را انجام دهد که به نظرم شاهکار است. اگر بخواهد پاکسازی کند و تهیه کنندگان بی صلاحیت و بی مسئولیت را حذف کند که جای خوشحالی است، سینمای ایران مدیون آنها می شود و به سمت سینمای درست، صحیح و سالم پیش می رویم که در تمام دنیا وجود دارد و به هیچ نهادی ربطی ندارد. در نهایت هم مردم انتخاب می کنند که چه فیلمی خوب است و روی پرده بماند، ولی اگر قرار باشد که منجر به پربارتر کردن سفره دوستان بشود، چیزی به جز یک کودتا علیه خودشان طراحی نمی کنند. سیل عظیم شکایت ها به سمت وزارت ارشاد خواهد رفت، سیل فیلم های زیرزمینی تولید خواهد شد و سیل بی قانونی ها اتفاق خواهد افتاد. آن زمان است که اگر وزارت ارشاد ورود کند فیلمساز هم حرفی برای گفتن ندارد، چون همین حرف چماقی بر سرش خواهد شد. اگر کانون کارگردانان مجوز کارگردانان را صادر می کرد به نظرم عالی بود. چرا که پیش از آنکه وزارت ارشاد این پروژه را بپذیرد، کانون کارگردانان مسئولش بود و به نظرم همان درست تر بود که کانون کارگردانان توانمند بودن فیلمسازان را تایید کند. بالاخره افرادی که آنجا هستند کارگردانند، تخصصشان همین است و می توانستند در شورایشان از تهیه کنندگان زیادی کمک بگیرند و فیلم اولی ها هم مراوداتی با کارگردانان و تهیه کنندگان داشته باشند.

وی یادآور شد: نکته دیگر این است که شورای عالی تهیه کنندگان با نیروهای پرپتانسیلی طرف است که به اندازه کافی تحقیر شده اند، مدعی هستند و از پشت در ماندن ها و بروکراسی، رفتارهای ناشایست و هزاران چیز دیگر خسته اند و خودشان را علامه دهر می دانند. به هر حال در طول این سال ها تولیداتمان به لحاظ کیفی سیر مثبتی نداشته و این افراد همان هایی هستند که می گویند سینما ما را کم دارد! در حقیقت با موجودی شبیه یک غول خشمگین با انرژی زیاد طرفید. وزارت ارشاد از رویارویی با این افراد عملا خسته شد که امروز این کار را به شورای عالی تهیه‌کنندگان واگذار کرده است. اگر نتوانند این وضعیت را کنترل کنند، به نظرم مرگ خود را پذیرفته اند.

عباس میرزایی اضافه کرد: مواجه شدن با جوانان و نه گفتن به آن جوانانی که مدعی هستند، کار بسیار دشواری است. کار را به جوانان سپردن جذاب است و امید دادن به جوانان حرکت روبه جلویی است ولی نمی دانم چه راهکاری برای آن در نظر گرفته اند. اگر از ما فیلم اولی ها بپرسند چه روشی درست است، خودمان به آنها پیشنهاد می دهیم. خیل عظیمی از کسانی که فیلم اولی هستند از دنیای فیلم کوتاه می آیند و این نکته بسیار مهی است. تهیه کنندگان سینمای ما نسبت به فیلم کوتاه گارد دارند. فیلمسازی که موفقیت های زیادی هم کسب کرده، نمی تواند به راحتی وارد دنیای فیلم بلند شود، چون تهیه کنندگان ما اولویت شان با دستیاران کارگردانان است. به نظرم سیستمی که از هر صنفی در آن حضور داشته باشد- بخصوص صنف فیلم کوتاه خانه سینما- بسیار می تواند کمک کند، چون شورای عالی تهیه کنندگان، کسانی که درخواست کارگردانی می دهند را نمی شناسند و دغدغه شان فیلم کوتاه نیست. به نظر می رسد شورای عالی تهیه کنندگان مسئولیت سنگینی را قبول می کند و اگر از عهده آن برنیاید، آسیب بزرگی به سینمای ایران خواهد زد. آن زمان است که همه چیز از کنترل خارج می شود.

چندی پیش به دنبال حذف پروسه طولانی صدور مجوز کارگردان های اول در وزارت ارشاد، ابراهیم داروغه زاده، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی اعلام کرد که از این به بعد تایید صلاحیت کارگردانی برای سینما وظیفه دولت نیست. پیش از این شورای پروانه ساخت صلاحیت کارگردانان را بر اساس نمونه کار، رزومه و سابقه افراد بررسی می کرد و هر سه ماه یک بار بعد از بررسی پرونده ها، ۱۰ نفر صلاحیت کارگردانی می گرفتند، سپس آن فرد باید برای خود تهیه کننده ای انتخاب می کرد و فیلمنامه اش را ارائه می داد.

طبق گفته های داروغه زاده، در وهله اول این کار به کانون کارگردانان سپرده شد تا طبق روال سال های گذشته صلاحیت کارگردانان توسط کانون تعیین شود. ولی کانون کارگردانان اعلام کرد که شرایط سینما با سال های گذشته تفاوت کرده است و نمی توان مانند شرایط قبل درباره صلاحیت فیلمسازان اعلام نظر کرد. لذا برای ارتقای جایگاه تهیه کنندگان سینما، شورای عالی تهیه کنندگان با تعیین صلاحیت تهیه کنندگان روال به دنبال تهیه کننده گشتن یک فیلمساز را پیش می برد. چه بسا با این روش برخی از تهیه کنندگانی که صرفا سرمایه برای فیلم می گذارند و چیزی از روال تهیه کنندگی نمی دانند، خود به خود از چرخه حذف می شوند. چرا که در نهایت شورای عالی تهیه کنندگان باید صلاحیت آنان را بررسی کند.

با این حال به نظر می رسد این روش معایبی هم دارد. به گفته برخی از فیلمسازان که به تازگی فیلم اولشان را ساخته اند و مراحل اخذ مجوز را پشت سر گذاشته اند، نظارت دقیقی روی حرفه تهیه کنندگی نیست و برخی از تهیه کنندگان در همان ابتدای امر از فیلمساز پول می خواهند تا تهیه کنندگی کار را بر عهده بگیرند.

طبق گفته داروغه زاده از این به بعد ارشاد، فیلمسازی را به رسمیت می شناسد که توسط یک تهیه کننده حرفه ای و با معرفی نامه صنف به ارشاد معرفی شود. درست است که مسائل صنفی باید در درون صنف حل شود، ولی آیا واقعا این روش به تولید فیلم و کارگردان های اول کمک خواهد کرد؟

در بخش دوم این گزارش با برخی از فیلمسازانی که به تازگی فیلم اول خود را ارائه داده اند و یا درصدد هستند که فیلم اول خود را کلید بزنند گفت و گو کردیم که از نظرتان می گذرد.

عادل تبریزی:قوانین دست و پاگیر از سر راه فیلم اولی ها برداشته شود

عادل تبریزی، دستیار کارگردان فیلم سینمایی «شب» و یکی از کسانی است که درصدد ساخت اولین فیلم سینمایی خود است. وی درباره واگذاری مجوز کارگردان های اول به صنوف سینمایی، به بانی فیلم گفت: فعالیت صنفی اگر براساس ضوابط مشخص و درستی باشد، خود بسیار خوب است، ولی متاسفانه به دلیل اینکه قانون مشخصی وجود ندارد، مشکلی حل نخواهد شد. خود من صلاحیت کارگردانی ام را از سازمان سینمایی گرفته ام و بر اساس معیارهایی که داشتم، سوابق خود را ارائه دادم و بالاخره آن را اخذ کردم. همین پروسه زمان زیادی برد. باید قانون مشخصی وجود داشته باشد تا تکلیف کسی که دانشجوی سینماست- و می خواهد چند سال دیگر وارد حوزه فیلمسازی شود- مشخص شود. همچنین معلوم شود این دانشجو بر اساس چه معیارهایی باید فعالیت کند. ولی وقتی یک سال تعیین صلاحیت کارگردان های اول بر عهده کانون کارگردانان باشد،

سال بعد بر عهده شورای عالی تهیه کنندگان و سال های بعد به کل آن را بردارند، همه این ها صدمه ای به خود سینما است. نمی توان گفت اگر از این به بعد این کار بر عهده شورای عالی تهیه کنندگان باشد، اتفاق خوبی است یا خیر. به نظرم باید در صنف کارگردانان و تهیه کنندگان و خود سازمان سینمایی به قانون درستی برسند و همه بتوانند چشم اندازی داشته باشند. مثلا اینکه یکی از معیارهای ساخت فیلم بلند، ساخت فیلم کوتاه یا دستیاری کارگردان باشد. در حال حاضر نمی توان گفت که این معیار درستی است یا خیر و یا حتی اگر به شیوه قبل باشد چگونه می شود، چون دائما در حال تغییر است.

وی افزود: به طور کلی فعالیت های درون صنفی اتفاق خوبی است، ولی آیا زحمت افرادی که واقعا تلاش کرده اند و یک عمر فیلم کوتاه ساختند، دستیاری کردند و در عرصه سینما فعالیت داشتند به خوبی دیده می شود؟ خود این موضوع نیازمند یک قانون درست است. قانونی که همیشه بدانیم یکسان است و تغییر نخواهد کرد.

تبریزی در ادامه عنوان کرد: هر چه قوانین دست و پا گیر برای کسانی که می خواهند فیلم اولشان را بسازند، برداشته شود، خود یک امتیاز است. ولی شورای تهیه کنندگان که می خواهند صلاحیت یک فرد را تعیین کنند، اگر بر اساس معیارهایی باشد که یک فیلم اولی درست به سینمای ایران افزوده شود اتفاق خجسته ای است. اگر زد و بندی در آن نباشد به نظرم اتفاق خوبی است. باید قانون واحدی وجود داشته باشد که ما بدانیم در حال حاضر شورای تهیه کنندگان بر چه اساسی می خواهند صلاحیت کارگردانان را تعیین کنند. این قوانین باید اعلام شود تا همه کسانی که می خواهند فیلم اول خود را بسازند، بدانند چه قوانینی سر راهشان است.

دستیار کارگردان فیلم سینمایی «هفت ماهگی» اضافه کرد: فیلم اولی ها خودشان یک مشکل اساسی دارند که بحث سرمایه و پیدا کردن سرمایه گذار برای فیلمشان است. همین موضوع آنقدر از فیلم اولی ها انرژی می گیرد که هر چه قوانین شفاف تر و درست تر باشد، حداقل می تواند بخشی از استرس کارگردان های اول را کم کند.

سروش محمدزاده:بررسی صلاحیت فیلمسازان اول  توسط کارگردانان تخصصی تر است

سروش محمدزاده، کارگردان فیلم سینمایی «چهارشنبه» و تدوین و کارگردانی چند سریال را در شبکه استانی خراسان رضوی را بر عهده داشته است. وی همچنین در سریال تلویزیونی «دیوار به دیوار» به عنوان مشاور کارگردان حضور داشته است. او درباره سپرده شدن صدور مجوز کارگردان های اول به صنوف سینمایی، به بانی فیلم گفت: فکر می کنم هر چقدر موانع ساخت فیلم از سر راه فیلم اولی ها برداشته، بروکراسی های اداری حذف و نیاز به مجوزها و برخوردهای سلیقه ای کمتر شود، راه درست تری است. تجربه نشان داده فیلمسازی که کارش خوب باشد ماندگار می شود و کارش را درست انجام می دهد و مسیر خودش را پیدا می کند. فیلمسازی هم که خوب نباشد خود به خود از گردونه حذف می شود. در نتیجه ما هرچقدر بخواهیم مانع تراشی کنیم و قواعد و قوانین را پیچیده تر کنیم که راه ورود عده ای را ببندیم، فایده ای ندارد.

وی افزود: البته من شنیده ام مجوز به معنای قبلی اش حذف شده است. به نظرم مسیر خوبی است اما اگر مجددا سلیقه ای برخورد شود و عده ای بخواهند تعیین کننده این موضوع بشوند که چه کسی بسازد و چه کسی فیلم نسازد، این موضوع خوشایند نیست. سینما صنعت گرانی است و کسی که به آن ورود می کند قطعا با دیدگاهی باز و روشن می آید. این گونه نیست که هر کسی بتواند به راحتی وارد شود و فیلمش را بسازد. این مانع تراشی ها اصولا لزومی ندارد.

محمدزاده درباره سپردن تعیین صلاحیت فیلمسازان اول به شورای عالی تهیه کنندگان، عنوان کرد: اگر همان دیدگاه های سابق برقرار باشد و عده ای همچنان خود را مالک سینما بدانند و تصور کنند به واسطه قدمتشان حق دارند روی تمام جزئیات سینما نظر دهند، مجددا همان گرفتاری های سابق بوجود خواهد آمد. اما اگر برخوردها دقیق، اصولی و علمی باشد و دیدگاه منفی نسبت به نسل جوان وجود نداشته باشد-که ظاهرا در حال حاضر وجود دارد- بسیاری از مشکلات حل می شود و تفاوتی نمی کند صدور مجوز کارگردانان دست چه گروه و صنفی باشد، چون در حال حاضر به نظر می آید همه این گروه ها و اصناف در دست عده خاصی است که فقط از این شورا به آن شورا کوچ می کنند و تغییر مکان می دهند. وگرنه اکثرشان یک عده خاص هستند.

این کارگردان در خصوص بررسی صلاحیت فیلمسازان اول توسط کارگردانان گفت: به نظرم این کار تخصصی تر است. حداقل بهتر از آن است که تهیه کنندگان در این مورد نظر بدهند. منتها باید دید آن کارگردانانی که قرار است نظر بدهند چه کسانی هستند. افرادی هستند که در سینما به صورت جدی فعالیت می کنند و یا از چرخه خارج شده اند و از فاصله دور به سینمای امروز و جوانانی که وارد این حرفه می شوند نگاه می کنند، در شعار و حرف می گویند حامی نسل جوان هستند، ولی در عمل این گونه نیست، بیشتر مانع تراشی و سنگ اندازی می کنند. امیدوارم هر گروه و صنفی که قرار است نظر بدهد به معنی واقعی نگاهش به آینده سینما باشد، چون همین نسل تازه است که سینمای سال های بعد را شکل می دهد. اگر بخواهند مانع تراشی کنند و در همه موارد نظر بدهند سینمای ما تبدیل به شکلی از سلیقه ای که آنها دوست دارند می شود و تنوع و خلاقیت در آن از بین می رود.

بهنوش صادقی:کاش صنفی از کارگردانان و تهیه کنندگان حرفه ای بر این جریان نظارت می کرد

بهنوش صادقی که سال گذشته اولین فیلم سینمایی خود را با عنوان «خانه دیگری» در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر داشت، درباره سپرده شدن صدور مجوز کارگردان های اول به صنوف سینمایی، به بانی فیلم گفت: از نظر حرفه ای کسی که می تواند تشخیص بدهد شخصی صلاحیت ساخت فیلم اول را دارد یا خیر، بی شک باید یک کارشناس باشد ، کارگردان فیلم اولی دارای سوابق و رزومه کاری مشخصی است که در ساخت فیلم اول او تعیین کننده است .

وی افزود: اگر تهیه کننده ای می خواهد برای یک فیلم اولی سرمایه بگذارد، حتما قابلیت های او را در نظر گرفته و کار او مورد تائیدش است. حال اعضایی که قرار است این مجوز را صادر کنند، بهتر است متشکل از چند کارگردان و تهیه کننده حرفه ای باشند که همه جوانب حرفه ای در نظر گرفته شود، چه از لحاظ تخصصی و تکنیکی و چه از لحاظ بخش مالی. در نهایت خیلی موضوع پیچیده ای نیست ، وقتی یک کارگردان می خواهد فیلم اولش را بسازد، حتما در حرفه اش از مسیرهایی عبور کرده و حالا به مرحله ای رسیده که در خود این توانایی را می بیند که میتواند قصه ای را در مدیوم سینما تعریف کند. اصولا هم کسانی که مدت ها فیلم کوتاه ساخته و دستیاری کرده و یا فیلم ویدئویی یا سریال و فیلم مستند ساخته اند وارد این حوزه میشوند. به نظرم بهترین گزینه برای این بخش، کارگردانان مولف هستند. ما کارگردانان مولف خوبی در سینمایمان داریم که هم نویسنده و هم کارگردان و هم تهیه کننده فیلمهایشان هستند. آنان بخوبی می توانند تشخیص دهند که من در حال حاضر با این سبقه کاری می توانم فیلم اولم را بسازم یا خیر . شغل ما در قالب اداری نمی گنجد و این را تنها کسانی می توانند تشخیص دهند که در حوزه سینما به شکل عملی تجربه دارند و موفق عمل کرده اند، سینما شغل پشت میزی و اداری نیست.

بازیگر فیلم سینمایی «به همین سادگی» ادامه داد: وقتی سابقه و رزومه و نمونه کارهای مرا یک کارگردان و تهیه کننده حرفه ای و کاربلد می بیند، می تواند تشخیص دهد که ایا من می توانم یک قصه را در ۱۰۰ دقیقه با زبان سینما تعریف کنم یا خیر. اینکه تعیین صلاحیت کارگردانان به سمت تخصصی شدن و صنفی شدن پیش رفته بسیار اتفاق درستی است. ولی در نهایت به این بستگی دارد که آن شورا افرادی بی طرف و متخصص باشند و ضوابط را در نظر بگیرند . تهیه کننده حرفه ای تشخیص می دهد و می داند که تهیه کنندگی فقط بخش مالی نیست. متاسفانه سینمای ما به سمت بازاری شدن رفته است. تعداد کسانی که می خواهند واقعا فیلم خوب و در خور شأن سینما بسازند زیاد نیست. در نهایت اینکه این بخش به صنوف تخصصی واگذار شده اتفاق بهتری است و امیدوارم هر کسی سر جای خودش باشد.