احمد معظمی اولین فیلم بلند سینمایی خود را با ساخت «حریم شخصی» تجربه کرده است. او قبلا دستیار کارگردان قاسم جعفری در دو فیلم «مجنون لیلی» و «بازنده» بود و پیش از ورود به سینما در تلویزیون حضور فعالی داشته و سریال ها و مجموعه های تلویزیونی نظیر «جاده چالوس»، اپیزودهایی از «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد» و «سایبر» را کارگردانی کرده است و همچنین تجربه ساخت دو تله فیلم «دو روی یک سکه» و «ساعت به وقت صفر» را دارد. فیلم «حریم شخصی» به آسیب این روزهای جامعه از قبیل استفاده بی رویه از فضای مجازی و تلگرام می پردازد. معظمی شش تا هفت ماه روی فیلمنامه «حریم شخصی» کار کرده است تا به مرحله کستینگ و تولید برسد. او همچنین از حضور نیافتن فیلمش در جشنواره فجر ۹۵ گله مند و معتقد است که اگر شانسی برای حضور داشت، جوایز بسیاری به دست می آورد. دقایقی با این کارگردان در خصوص «حریم شخصی» صحبت کردیم که در ادامه می خوانید:
برای ساخت اولین فیلم همیشه حساسیت هایی وجود دارد. نگران این نبودید که مخاطب یا سینماگران این فیلمنامه را دوست نداشته باشند؟
– نه، من با آگاهی کامل این فیلمنامه را انتخاب کردم، چون برای تلویزیون حدود ۵۰۰ فیلمنامه نوشتم و فرق خوب و بد را می شناسم. احساسم این بود نسبت به کل فیلمنامه هایی که در سینما نوشته می شود، قوی تر است. در جشنواره سال گذشته نسبت به فیلم ما بی مهری صورت گرفت و نخواستند به جشنواره بیاید ولی مطمئنم روزی می رسد تا آن قدر قدرت داشته باشیم که فیلم ما با یک ربع راش داخل جشنواره برود.
شباهت هایی بین موضوع فیلم «حریم شخصی» و سریال«سایبر» که از قبل به آن پرداخته بودید، دیده می شود. آیا انتخاب این فیلمنامه و موضوع به دلیل سابقه یا پیشینه ذهنی شما از فضای مجازی است یا هدف دیگری داشتید؟
– نه، ربطی به سریال«سایبری» ندارد و بستر قصه به شیوه ای بود که چندان به فضای مجازی پرداخته نشده بود. زمانی که آقای ساعتچی فر فیلمنامه را به من پیشنهاد کرد، شورایی به همراه بهار کاتوزی تشکیل دادیم و فضای کار را به این سمت و سو بردیم و سعی کردیم فیلمنامه ای متفاوت باشد با آنچه امروز نوشته می شود. به هرحال، قصه ها تا حدودی شبیه به هم هستند و سعی کردیم این تفاوت در قصه احساس شود و خودم هم به قصه های اجتماعی این مدلی علاقه دارم. دوست دارم به سمت قصه های اجتماعی این مدلی بروم که پیامی برای مخاطب دارد. برای من مخاطب اهمیت دارد و درست است. فیلم ما یتیم بود و هیچ اسپانسری نداشتیم، اما مردم با حال خوب از سینما بیرون می آیند و حداقل ۹۰ درصد تماشاگران فیلم را دوست داشته اند.
به نظر می رسد وجه منفی نگاه شما در فیلم نسبت به تلگرام و فضای مجازی غالب است و کمتر به کارکرد مثبت آن پرداختید.
– بحث سر مثبت و منفی نیست، بلکه بر سر این است که از چیزی باید به اندازه استفاده کنیم. الآن حدود ۸۵ درصد همه اسیر فضای مجازی هستند و اگر انکار کنیم، دروغ گفتیم. در عید نوروز که پدر و مادر و کل فامیل کنار هم جمع می شوند، اما سر همه داخل گوشی های همراهشان است و وجه منفی بیشتر از وجه مثبت آن شده و در جامعه ما به صورت بی رویه استفاده می شود. پیام اصلی این است که هر چیزی در جهت استفاده صحیح و به اندازه باشد. در این فیلم تکنیک و هوشمندی به خرج داده شده و آن این است که شخصیت ها در خصوص فضای مجازی صحبت می کنند، اما تنها در شروع فیلم فضای تلگرام دیده می شود و در طول فیلم چندان فضای تلگرام وجود ندارد و دوربین از آن فیلم نگرفته است؛ یعنی به نحوی در لایه های زیرین فیلم حل شده و قصه جلو می رود. کلیت فیلم این است که صدایی اشتباهی در گروه گذاشته می شود و فاجعه ای رخ می دهد. در حقیقت اگر فیلم به پای نقد و بررسی برسد، می بینیم که برای اولین بار در سینمای ایران لنز می بینیم و مثل خیلی از دوستان دوربین را لانگ شات نمی کارم تا همه بازی کنند، بلکه در فیلم میزانسن وجود دارد. متفاوت بودن فیلم به ساختار، فضا و فیلمنامه آن است. «من»، احمد معظمی سعی کردم فیلمی بسازم که مثل هیچکس نباشد. انجام چنین کاری در این شلوغی بازار دشوار است. زمانی بود می گفتیم خوانندگان زیاد شده اند، اما الآن تا دلتان بخواهد کارگردان می آید!
شما از بازیگران چهره استفاده کردید و به نظر می رسد به گیشه هم فکر می کردید؟
– انتخاب بازیگر در سینما قواعدی دارد و فکر می کنم همه به نقش می خوردند و نزدیک بودند. به هرحال ویترین و گروه بازیگران اهمیت دارد و قصه هم می طلبید که این بازیگران چهره حضور داشته باشند. به عنوان مثال، خانم بختیاری در سکانس های کمی حضور داشتند، ولی تصمیم گرفتیم بازیگران چهره باشند و اتفاقا در همان حضور کم فوق العاده بودند.
علت انتخاب میلاد کی مرام چه بود؟… چون در قالب شخصیتی متعصب قرار گرفته بود که قبلا در فیلم هایی مثل «غیرمجاز» و «ملی و راه های نرفته اش» مشابهش را دیده بودیم.
– میلاد برای این نقش خیلی خوب بود و از ابتدا سعی کردیم به سمت بازیگرانی برویم که حرف هم را بهتر متوجه می شویم. میلاد جزو دوستان قدیمی من و بازیگر فوق العاده توانایی است و معتقدم در این فیلم هم عالی بازی کرده است. فیلم «ملی و راه های نرفته اش» بعد از ما کار شده بود، اما زودتر از ما اکران شد، ولی به عنوان کارگردان از میلاد خیلی راضی ام.
به نظر می رسد با تدوین نامنظم سعی کردید وجه معمایی یا احیانا پلیسی به قصه بدهید.
– نمی توانم اذعان به پلیسی یا معمایی بودن کنم، ولی تدوین عنصری است که در این فیلم تعلیق ایجاد می کند. این موضوع در بخشی از فیلمنامه هم بوده است. تلاش کردم در ۸۰ دقیقه قصه بگویم و وقتی فیلم را با مردم دیدم، متوجه شدم همه به صندلی چسبیده بودند و قصه را دوست داشتند.
از اکران فیلم راضی هستید؟
– فیلم ما یتیم بود؛ یعنی قدرتی پشت آن نبود که در سطح شهر تبلیغات اساسی و بیلبورد داشته باشد. در حال حاضر فیلم با کارکرد خودش ساخته و فروخته می شود. نمی شود انکار کرد که مافیا وجود ندارد؛ یعنی مافیا بخواهد فیلم فروش می کند یا نمی کند. سانس هایی که به فیلم ما می دهند، خوب نیست و به صورت آزاد اکران می شویم و سرگروه نداریم. اگر حتی فیلم ما یک میلیارد بفروشد، رکورد کل فیلم های گروه آزاد را زده است. اگر از فیلم ما حمایت می شد، اتفاق بهتری می افتاد و تا الآن فکر می کنم بد نفروخته است و اصلا بیلبورد نداشتیم. خوبی فیلم آن است که پیام دارد و مخاطب چیزی که مد نظر ماست را می گیرد و از سینما بیرون می آید و این برای ما بهترین دستمزد است. امیدوارم بیشتر روی مضامینی از این دست کار شود، چون امروز نگاه ها به سمت کمدی های نامناسب است. لازم است ذائقه مخاطب را تغییر دهیم و این قدر به سمت فیلم های کمدی نامناسب نرویم. کمدی ساختن سخت است، اما کمدی داریم تا کمدی!
درباره فیلم بعدیتان بگویید.
– قرار است فیلمی به همراه آقای امکانیان کار کنیم و سال دیگر با فیلمنامه عجیب و غریب در جشنواره فجر در خدمت تمام رقبا هستیم!… در آن سال حق ما را خوردند و اگر در جشنواره بود، به راحتی کاندیدا می شد. مرحوم علی معلم این فیلم را دیده بود و می گفت چرا این فیلم در جشنواره نیست؟… منتقدان خوب سینمای ما مثل امیر قادری پشت فیلم بودند.
- 11
- 6
