سبد میوه یلدایی چند؟/ هندوانه کیلویی ۴ هزار تومان

سبد میوه شب یلدای سال جاری چند درمی آید؟ مشاهدات میدانی« دنیای اقتصاد» حاکی از افزایش بیش از دوبرابری قیمت سبد میوه خانواده های ایرانی در شب یلدای امسال نسبت به سال پیش است. هندوانه و انار بعنوان میوه های اصلی این سبد به صورت متوسط دو برابر افزایش قیمت داشته اند.

همین طور قیمت مرکبات این سبد نیز به بیش از ۱۰ هزار تومان در هر کیلو رسیده است. به سبب خارج شدن نهاده های کشاورزی از لیست دریافت کنندگان ارز دولتی هزینه های تولید در این حوزه افزایش قابل توجهی داشته است، ولی کشاورزان می گویند که نرخ گذاری کنونی میوه را به جای متولیان دولتی یا تولیدکنندگان، واسطه گرها و دلال ها انجام می دهند.

هندوانه کیلویی ۴ هزار تومان

میوه فروشی های مرکز شهر تهران هندوانه شب یلدا را کیلویی ۴ هزار و ۵۰۰ تومان می فروشند، یعنی حدود دو برابر سال گذشته؛ در آذر سال گذشته هندوانه کیلویی یک هزار و ۷۰۰ تومان نرخ گذاری شد. مشاهدات« دنیای اقتصاد» نشان می دهد علل گرانی هندوانه نسبت به سال گذشته کاهش سطح زیر کاشت و همین طور بالا رفتن هزینه های تولید است. هندوانه محصولی بسیار آب بر است و با توجه به شرایط خشک سالی که کشور در آن قرار دارد از ۵ سال پیش محدودیت هایی برای کاشت هندوانه در مناطق جنوبی کشور اعمال شد. این محدودیت ها باعث کاهش سطح زیر کشت و عرضه در بازار و همچنین تغییر کارکرد زمین های زیر کشت هندوانه شد. البته تمرکز این کاهش تولید روی صادرات بود و کمبودی در بازار داخلی ایجاد نکرد و هندوانه شب یلدای ایرانیان تامین است. طبق آمار در سال پیش نزدیک به ۹۰۰ هزار تن هندوانه و خربزه صادر شده است که بیشتر از ۵۰ درصد میزان تولیدی هندوانه در کشور است. هندوانه درجه یک شب یلدای امسال ۴ هزار و ۵۰۰ تومان نرخ گذاری شده است.

افزایش قیمت انار

در سال گذشته نزدیک به ۹۰۰ هزار تن انار در کشور تولید شده است و آمارها نشان می دهد هر ساله ایران بین ۱۵ تا ۳۵ هزار تن انار صادر می کند که البته به سبب افزایش نرخ ارز و جذابیت بازارهای صادراتی به نظر میرسد سال جاری عدد بیشتری ثبت شده باشد. انار در آذر سال گذشته کیلویی ۷ هزار و ۵۰۰ تومان نرخ گذاری شد، اما امسال به بالای ۲۰ هزار تومان رسیده است. به سبب خارج شدن نهاده های کشاورزی از لیست دریافت کنندگان ارز دولتی ، قیمت این اقلام گاه تا ۴ برابر هم افزایش داشته که در کنار افزایش کرایه حمل ونقل و دستمزد کارگران پازل دلایل گرانی بازار میوه تکمیل می شود. یکی از باغداران به« دنیای اقتصاد» می گوید درحالی انار در شهرهای مرکزی کشور از مرز ۲۰ هزار تومان گذشته که دلا ل ها آن را از کشاورز کیلویی ۵ هزار تومان می خرند. مشاهدات میدانی ما نشان می دهد انار شب یلدا بسته به نوع و کیفیت از ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان نرخ گذاری شده است.

قیمت مرکبات

با شرایطی که شیوع کرونا ایجاد کرده، احتمالا امسال پرتقال و لیمو جزو لاینفک سفره یلدای همه ایرانیان است. سالانه نزدیک به ۵ میلیون تن مرکبات در کشور تولید می شود. پرتقال در آذر سال گذشته کیلویی ۷ هزار تومان فروخته شد و شب یلدای امسال ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان. البته پرتقال درجه دو و سه بین ۸ هزار و ۵۰۰ تا ۱۰ هزار تومان نرخ گذاری شده است. همین طور لیموشیرین ۱۵ هزار تومان فروخته می شود که نشان می دهد نسبت به مدت مشابه در سال پیش ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است. کشاورزان مازندرانی و جنوبی نسبت به تامین بازار شب یلدا و حتی شب عید اطمینان خاطر داده اند ولی به نظر میرسد صادرات بی رویه این محصول روی قیمتی که به دست مصرف کننده داخلی میرسد تأثير قابل توجهی گذاشته است چراکه جذابیت بازارهای صادراتی باعث شده بسیاری از فعالان میوه عرضه به بازارهای خارجی را به داخلی ترجیح دهند اما ناظران بازار میوه می گویند کمبودی پیش رو نخواهد بود. نارنگی درجه یک نیز کیلویی ۱۸ هزار تومان فروخته می شود درحالی که طبق اطلاعات مرکز آمار ایران در آذر سال قبل به طور متوسط ۸ هزار تومان نرخ خورده است.

سال جاری در استان های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی نزدیک به یک میلیون و ۷۰ هزار تن سیب تولید شده و مدیر کل دفتر میوه های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی ذخیره سیب این وزارتخانه را در سال جاری یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن اعلام کرده است. سیب نسبت به آذر سال گذشته با قیمتی بیشتر از دوبرابر فروخته می شود که علت آن بالا رفتن هزینه های تولید اعم از کود، سم و مکمل های کشاورزی است. سیب درختی در آذر سال گذشته کیلویی ۶ هزار و ۸۰۰ تومان فروخته شد و شب یلدای سال جاری به ۱۷ هزار تومان رسیده است. مشاهدات میدانی خبرنگاران« دنیای اقتصاد» از بازار شب یلدای میوه حاکی از فروش سیب درختی زرد به قیمت ۱۹ هزار و ۵۰۰ و سیب قرمز ۱۷ هزار تومان است. البته این میوه در میادین میوه وتره بار بین ۹ هزار و ۵۰۰ تا ۱۲ هزار تومان فروخته می شود. کیوی نیز بعنوان یکی از محصولات پرفروش شب یلدا کیلویی ۱۹ هزار تومان نرخ گذاری شده است. این درحالی است که شب یلدای سال پیش این میوه بسته به کیفیت محصول بین ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۸ هزار تومان فروخته شده بود.

از هر میوه یک کیلو

یک خانواده چهار نفره برای میوه شب یلدا چقدر باید هزینه کند؟ بعنوان پیش فرض، برای سبد میوه این خانواده چهار نفره از هر میوه یک کیلو را در نظر می گیریم؛ به جز هندوانه که دو کیلو حساب می شود. یک هندوانه دو کیلویی ۱۰ هزار تومان برای این خانواده تمام می شود. همین طور برای خرید یک کیلو سیب درختی زرد ۱۹ هزار تومان، پرتقال ۱۳ هزار تومان، لیموشیرین ۱۵ هزار تومان، نارنگی ۱۸ هزار تومان، انار ۲۵ هزار تومان و کیوی ۱۹ هزار تومان باید کنار بگذارد. جمع این سبد میوه ۱۱۹ هزار تومان می شود که با توجه به قیمت سال قبل این سبد میوه نشان از افزایش بیش از دوبرابری دارد. طبق گزارش مرکز آمار ایران، تورم خوراکی ها در آبان ماه بیشترین فشار را به خانواد ه های ایرانی آورده که در دسته میوه و خشکبار ۲۰ درصد نسبت به ماه قبل بوده است. البته با توجه به بالا رفتن هزینه های تولید و خارج شدن بسیاری از اقلام کشاورزی همچون نهاده ها و مکمل ها از لیست شماره یک که ارز دولتی دریافت می کرد ، این افزایش قیمت طبیعی است. موضوع توان پایین خرید مردم است که باعث شده اختلاف بین جیب خانوارها با قیمت ها بیشتر از قبل شود.