ویلموتس و پنج ضعف بزرگ تیم ملی

تیم ‌ملی ایران با مارک ویلموتس زندگی جدیدی را آغاز کرده و در نخستین بازی رسمی خود در انتخابی جام‌جهانی مقابل هنگ‌کنگ توانست به پیروزی دو بر صفر مقابل حریف دست پیدا کند. منتهی بررسی عملکرد تیم ‌ملی نشان می‌دهد سرمربی بلژیکی کار زیادی در فوتبال ملی ایران برای انجام دادن دارد. اهدافی که او در سر دارد،‌ با میراثی که از زمان کی‌روش برای او بر جای مانده به راحتی به دست نمی‌آید و او باید فعلا وقت خود را صرف انجام تغییرات و رفع مشکلاتی کند که در این گزارش به آن اشاره خواهیم کرد. بعد از انجام دادن تمام این موارد، ‌تازه کار ویلموتس برای آموزش فوتبال هجومی به تیم ‌ملی ایران شروع می‌شود.

تغییر ذهنیت فوتبال دفاعی

ویلموتس از همان ابتدا که وارد ایران شد در صحبت‌های خود تأکید داشت که تیم ‌ملی ایران با مربیگری او تاکتیکی هجومی خواهد داشت و فوتبالش را به فوتبال روز دنیا نزدیک خواهد کرد. او در شرایطی این وعده را داد که شاگردانش هشت سال با تفکرات دفاعی کارلوس کی‌روش انس گرفته‌اند و به فوتبال اتوبوسی و دل بستن به ضد حملات عادت کرده‌اند. کی‌روش در زمان حضور خود حتی از بازیکنان هجومی تیم هم در کارهای دفاعی استفاده می‌کرد و به همین ترتیب باید گفت که ویلموتس باید ابتدا تفکر و ذهنیت فوتبال دفاعی را از تیم ‌ملی بیرون کند که هنوز این کار را نتوانسته انجام دهد.

توپ و میدان را از حریف بگیرید

عادت کی‌روش این بود که توپ و میدان را در اختیار حریفان قرار بدهد و سپس با استفاده از ضد حملات شرایطی را فراهم کند که تیمش به گل برسد. ویلموتس اما می‌خواهد شاگردانش با انجام کارهای تاکتیکی مختلف و در اختیار داشتن مالکیت بازی برتری خود را به حریف دیکته کنند. همین تغییر سبک و روی آوردن به بازی مالکانه در این مدت باعث سردرگمی ملی‌پوشان هم شده است. اگر به همین بازی با هنگ‌کنگ نگاه کرده باشید،‌ هم سرعت بازی تیم پایین بود و هم برای تسلط به توپ و مالکیت آن بازیکنان سعی می‌کردند با پاس‌های رو به عقب و عرضی مداوم که تکرار می‌شد توپ را در اختیار داشته باشند که همین اتفاق سرعت بازی را کمتر کرد. با این حال، به نظر می‌رسد که هنوز ویلموتس زمان زیادی می‌خواهد که این ایراد بزرگ را برطرف کند و به شاگردانش یاد بدهد که با بازی رو به جلو و پاس‌های سرعتی، تیم بهتر زمین باشند.

به ویلموتس اعتماد کنیم

نکته قابل تامل اینجاست که ویلموتس هنوز زمان می‌خواهد که با قابلیت‌های فنی بازیکنان تیم ‌ملی و نفراتی که در لیگ بازی می‌کنند و مد نظر او قرار دارند، آشنایی کامل پیدا کند. به همین ترتیب هنوز خطوط دفاعی، ‌میانی و حمله نفرات اصلی خود را نشناخته و هنوز در حال آزمون و خطاست. به‌ هرحال، ما وقتی هم کی‌روش را تحلیل می‌کنیم، می‌دانیم که او هشت‌سال هدایت ایران را در اختیار داشت اما ویلموتس هنوز پنج ماه هم نشده که به ایران آمده و باید به او زمان بیشتری داد.

فدراسیون فوتبال هم نتوانسته بازی‌های تدارکاتی مد نظر این مربی را فراهم کند و مثل همیشه در پشتیبانی تیم ‌ملی در تمامی زمینه‌ها مشکلات اساسی داریم. به این ترتیب باید این تیم با ویلموتس بازی‌های تدارکاتی متنوع برگزار کند تا مربی بلژیکی ضعف‌ها را شناسایی و آنها را برطرف کند.

خط دفاعی را هماهنگ کن

در زمان کی‌روش خیلی‌ها بر این باور بودند که ساختار دفاعی تیم ‌ملی ایران بهتر شده است. این حقیقت وجود داشت اما این اواخر این سیستم به هم ریخته بود و نتیجه آن را هم در جام ملت‌های آسیا مشاهده کردیم که مقابل یک تیم قدرتمند مثل ژاپن تمام رویاهای ما بر باد رفت و مشخص شد که سیستم دفاعی ضعیف هم شده است. حالا هم درست است که مقابل هنگ‌کنگ گلی دریافت نکردیم،‌ اما بسیاری از کارشناسان فوتبالی بر این عقیده بودند که خطوط مختلف تیم ‌ملی ازجمله خط دفاعی انسجام و هماهنگی لازم را نداشت و همین مسأله سرعت انتقال توپ از دفاع به حمله را با مشکلی بزرگ روبه‌رو می‌کرد. در خط دفاعی ویلموتس هنوز نتوانسته دو دفاع وسط اصلی تیم ‌ملی را پیدا کند و بین گزینه‌های این پست هماهنگی به وجود بیاورد. باید دید با مرور زمان این مشکل برطرف خواهد شد یا نه.

بدون تحرک و دوندگی؛ این تیم مشکل بدنی دارد

بدنسازی تیم کی‌روش فوق‌العاده بود و بازیکنان زیاد می‌دویدند و تلاش می‌کردند، منتهی فوتبال دفاعی باعث می‌شد بخش زیادی از انرژی آنها صرف کارهای دفاعی شود. در دوره ویلموتس به نظر می‌رسد تحرک و دوندگی بازیکنان کمتر شده است. این سرعت کم بازی البته در مقابل حریف ضعیفی چون هنگ‌کنگ زیاد به چشم نمی‌آمد ولی در بازی مقابل تیم‌های قوی‌تر قطعا در صورت رفع‌نشدن به تیم‌ ملی ضربه می‌زند. به‌هرحال، بدنسازی برای انجام فوتبال هجومی و عادت دادن بازیکنان به بیشتر دویدن و بازی بدون توپ تاکتیکی است که رسیدن به آن زمان می‌برد.

پاس‌های بی‌هدف؛ ضعف در گرفتن توپ

بزرگترین نقد به کی‌روش این بود که خیلی‌ها می‌گفتند تیمش برنامه خاصی برای حمله کردن ندارد و وقتی از حریف عقب بیفتد دیگر خیلی سخت می‌تواند نتیجه را برگرداند. حالا که ویلموتس آمده و نوید ارایه فوتبالی هجومی از تیم‌ ملی را داده، درست است که تیم او تلاش می‌کند بیشتر حمله کند و پاسکاری بیشتری داشته باشد، اما باز هم ضعف‌های تاکتیکی که فوتبال ایران را از فوتبال روز دنیا عقب انداخته به چشم می‌آید؛ به‌طور مثال وقتی تیم‌ ملی حمله می‌کند‌ و توپ از دست می‌رود،‌ باید سرعت پس‌گرفتن توپ با پرس از جلو و هماهنگی دقیق خطوط مختلف کمتر شود، اما این ضعف برطرف نشده و همچنان تیم ‌ملی برای این کار برنامه‌ای ندارد و در بیشتر مواقع باید منتظر باشد خود حریف توپ را از دست بدهد.

در مواقعی هم که تیم‌ ملی از سوی حریف تحت فشار قرار می‌گرفت‌، سرعت انتقال توپ از خط دفاع به خط حمله خیلی پایین‌تر از حد انتظار بود و شاگردان ویلموتس بیشتر تلاش می‌کردند که حفظ توپ و با پاس‌کاری‌های متعدد حمله دیگری را برنامه‌ریزی کنند که بالاتر اشاره شد پاس‌کاری‌ آنها کمکی به انجام حمله‌ای همه‌جانبه، خوب و مدرن نمی‌کرد چون تعداد پاس‌های بی‌هدف در تیم‌ ملی ایران زیاد بود؛ درست مثل زمان کی‌روش.