در آشپزخانه همه ما ایرانی‌ها همیشه چند جلد کتاب نفیس آشپزی پیدا می‌شود که سالی یک بار برای گرفتن غبار از قفسه‌ کتاب‌ها بیرون‌شان می‌آوریم! البته ممکن است یکی یا حداکثر دو دفعه هم برای پیدا کردن دستور سالاد شیرازی نوین، لایش را باز کرده باشیم! علاوه بر این کتاب های متنوع و طبقه‌بندی شده و چند دفترچه هم داریم که حین تماشای برنامه‌های آشپزی از خوب‌های شان نُت‌برداری کرده‌ایم و مشخص نیست که چرا هرگز رغبت چندانی برای چشیدن آن‌ها پیدا نکرده‌ایم.

با آمدن دستگاه دیجیتال و تلویزیون‌هایی که قابلیت ضبط داشتند، این دفترچه‌ها آهسته آهسته به دست فراموشی سپرده شدند و فلش‌های بی‌زبان را جانشین خودشان کردند اما امروز اوضاع برنامه‌های آشپزی صداوسیما بسیار متفاوت‌تر از سابق شده است. برنامه‌هایی که اپیدمی‌ وار از شبکه‌ای به شبکه‌ای دیگر انتقال پیدا می‌کنند و تساعدی زیاد می‌شوند. در این برنامه‌های جدید آشپزی محور دیگر نه خبری از کیفیت برنامه‌های قدیم هست و نه خلاقیتی در روش‌های آشپزی‌شان به چشم می‌خورد. برنامه‌هایی که چیزی نیستند به غیر از یک جِلد تصنعی برای تبلیغ کالاهای متفاوت آشپزخانه. در پرونده امروز قصد داریم به معرفی چند برنامه آشپزی محور درجه یک بپردازیم. برنامه‌هایی که همچنان حس واقعی و پر شور و شوق آشپزی و رویای چشیدن غذاهای جورواجور را در دل‌تان روشن خواهد کرد.

دست‌پخت هیجان‌انگیز مردهای آهنی و عنکبوتی! 

نام برنامه: سرآشپز (The chef show)

سال تولید: ۲۰۱۹

نمره IMDB : 8.4

برنامه «سرآشپز» مخصوص طرفداران دنیای مارول و ابرقهرمانی است چراکه قرار است در هر قسمت از این مستند جذاب، یک نفر از ابرقهرمانان مارول را در مقام کمک آشپز تماشا کنید. چه چیزی جالب‌تر از دیدن مرد آهنی در حال خرد کردن پیاز یا شکسته شدن قلنج شاه میگو در دست‌های اسرارآمیز مرد عنکبوتی است؟! «سرآشپز» سریالی است مستند، محصول کمپانی «فیرویو اینترتیمنت» که به تازگی فصل اول آن با شش قسمت از شبکه نت فلیکس پخش شده است. این مستند خلاقانه با تلفیق تصاویر واقعی آشپزخانه‌‌های دنج و سرشناس با اندکی پویانمایی خوش آب و رنگ محصول جدیدی را به دنیای آشپزی ارائه داده است.

همراه با تماشای این مستند می‌توانید کاغذ و قلم بردارید و نکات جدید و شگفت هنر آشپزی را برای خودتان گرد هم آورید. به عنوان نمونه با تماشای این مستند، با روش‌های متنوعی از برش زدن گوشت‌های مختلف آشنا خواهید شد و یاد می‌گیرید که چطور می‌شود یک همبرگر درجه یک را بدون هیچ ماده دیگری به صورت گوشتی سالم و خوش طعم به عمل آورد. در ضمن از تماشای آشپزی با میوه‌های بهاره لذت خواهید برد. از این هم بهتر، اصطلاحات عجیب و غریب و واژگان جدیدی را خواهید شنید که ممکن است تا به حال هیچ یک از آن‌ها به گوش‌تان نخورده باشد.

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این مستند برای من، قسمت‌هایی است که آموزش می‌بینیم چطور می‌شود یک غذای خام گوشتی را به بهترین شکل ممکن مهیا کرد. یکی دیگر از قوانین و اصولی که در این مستند با آن سر و کار دارید، اصول انتخاب ظرف مناسب برای خوراکی‌های مختلف است. چه غذایی در چه ظرفی سرو شود تا خواص خود را از دست ندهد، حرارتش تا اندازه معقولی حفظ شود و از لحاظ زیبایی چشم نواز باشد. هر غذایی برای تبدیل شدن به بهترین خود، کلیدهای خاصی دارد. کلیدی که برای داشتن آن، باید سراغ سرآشپزهای حرفه‌ای دنیا را گرفت.  افزون بر این، در دنیای خوراکی‌ها و پخت و پز باید مکمل‌های متناسب را هم به خوبی بشناسیم اما تشخیص این‌که مکمل هر غذایی چه چیزی می‌تواند باشد، نیاز به تجربه‌ فراوان و ریسک تلفیق موارد بسیاری دارد.

شما می‌توانید با تماشای مستند مفرح و سرگرم کننده «سرآشپز»، با بخش کوچکی از این فوت و فن‌ها آشنا شوید و از تجربه شیرین یک عمر تلاش سرآشپزهای سنتی دنیا نهایت استفاده را ببرید. به عنوان مثال خوب است بدانید ساندویچ میگو با چیپس فراوان لذت دو چندان دارد یا سرخ کردن نان فانتزی در روغن همبرگر به بهتر شدن طعم لقمه‌های گوشت کمک فراوانی می‌کند و بسیاری نکات دیگر که پس از تماشای مستند «سرآشپز» با آن‌ها آشنا خواهید شد.

جذاب برای اغذیه فروشی‌ها و رستوران‌دارها!

نام برنامه: خوشمزه زشت (Ugly Delicios)

سال تولید: ۲۰۱۸

نمره IMDB : 7.8

مستند «خوشمزه زشت» مملو از داستان‌های سنتی شنیدنی است. روایت‌هایی قدیمی که خیلی‌های شان برای تان تازگی خواهد داشت. به عنوان نمونه همگی ما بارها شنیده‌ایم که به کار بردن واژه هندوانه در مقابل چینی‌ها توهین‌آمیز به حساب می‌آید یا اگر به یک سیاه پوست بگویید که مرغ سوخاری دوست دارد، از یک جمله نژاد پرستانه استفاده کرده‌اید اما کمتر کسی علت پشت پرده این کلیشه‌ها را شنیده است.

مثلا بدانید که سیاه‌پوستان در دوران برده‌داری حق پرورش گاو و گوسفند را نداشتند، از طرف دیگر آمریکایی‌ها هم تمایل چندانی به پخت و پز مرغ نشان نمی‌دادند به همین علت سیاه پوستان با  پرورش مرغ و فروش سوخاری شده آن‌ها می‌توانستند تا حدودی هزینه‌های زندگی و آزادی خود را تامین کنند. علاوه بر صحبت از فرهنگ، نژاد و سلیقه‌های مختلف در «خوشمزه زشت» به دیدن رستوران‌هایی دعوت خواهید شد که بسیار متفاوت، نادر و رویایی هستند. به عنوان مثال رستورانی که به طور تخصصی شاه میگو و خرچنگ طبخ می‌کند.

دیوارهای سرتاسر این رستوران با آکواریوم پوشیده شده است. مستند «خوشمزه زشت» از آن‌ مستندهایی است که می‌شود بارها پای تماشای آن نشست و خسته نشد. مقایسه رستوران‌هایی که کارشان آماده کردن خوراک فوری است و دلیوری دارند با غذاخوری‌های صمیمی و کوچکی که با وسواسی خاص، غذاهای شان را به مرحله سرو می‌رسانند. «خوشمزه زشت» محصول شبکه نت فلیکس با اجرای درجه یک آشپز سرشناس و دو رگه آمریکایی کره‌ای، «دیوید چانگ» تولید شده است. در این مجموعه هشت قسمتی به مناطق مختلف دنیا سفر خواهید کرد و با تاریخچه غذاهای محبوب دریایی و سنتی کره آشنا خواهید شد. کارآفرینانی را خواهید دید که تنها با یک ایده ساده، مشتری‌های‌ بسیاری پیدا کرده‌اند و در فست فودهای کوچک‌شان، کسب و کار خوبی دارند.

یک پیتزا و این همه تنوع!

نام برنامه: پیتزاشو (The Pizza Show)

سال تولید: ۲۰۱۶

نمره IMDB :8.4

این روزها کمتر کسی در گوشه و کنار دنیا پیدا می‌شود که طعم پیتزا را نچشیده باشد و دل در گرو طعم مطبوع این غذای فرنگی نگذاشته باشد. ما هم به همین علت مصمم شدیم تا در یکی از قسمت‌های این پرونده، یکی از فریبنده‌ترین پیشنهادهای خود را بگنجانیم. پیشنهادی که رد کردنش امکان ندارد! «پیتزا شو» یک مجموعه مستند کوتاه با شش قسمت ۲۰ دقیقه‌ای است. در این مجموعه می‌توانید با ریز و درشت جزئیات درست کردن پیتزا در قاره‌های آمریکا و اروپا آشنا شوید.

غذایی که پختی آسان و راحت دارد اما در عمل، نیازمند چیره دستی، هنر و نوآوری بسیار است. اگر از طرفداران پیتزا باشید، تماشای طبخ پیتزاهای مختلف برای تان دلنشین و شیرین خواهد بود. پیتزای معروف شیکاگو، قطور و غول‌پیکر است اما تنها با چهار ماده خمیر، گوجه، گوشت تازه و پنیر درست می‌شود. در همین شیکاگو پیتزاهایی وجود دارند که به نازکی یک مقوا هستند و به راحتی تا می‌خورند.

سوپرمارکت‌هایی که ویترین‌های مجزا، برای فروش برش‌های پیتزا دارند. به همین منوال با پیتزاهای دیگر شهرها و ایالات آشنا خواهید شد. پیتزاهایی که به جای فر با آتش مستقیم تنور پخته می‌شوند و دیدن پنیر پف کرده سطح‌شان دل آدم را آب می‌کند. در بعضی مناطق دیگر، پیتزا را با روش‌های بدیع دیگری آماده می‌کنند. به عنوان مثال فست فودهایی هستند که روی برش‌های نازک و پهن پیتزا را با انبوهی از پنیر سرد پر می‌کنند و در میان مردمانشان با عنوان پیتزای پنیر سرد مشهورند.

پیتزاهای دریایی با درون مایه‌ای که ممکن است برای ما خوشایند نباشد، مهیا می‌شوند و مشتریانش با چنان ولعی آن‌ را می‌بلعند که ناخواسته دل‌تان می‌خواهد برای یک بار هم که شده مزه‌ آن‌ها را بچشید. پیتزاهایی که شبیه کیک برش زده می‌شوند و محتویات بین‌شان را باید با قاشق میل کرد. حالا اگر برای تماشای این مجموعه که با میزبانی «فرانک پینلو»، سرآشپز معروف تولید شده است، قانع شده‌اید یادتان نرود که هرگز با معده خالی پای تماشای این مستند گوارا ننشینید!

تغییر نگاه‌تان به غذاهای ساده و ارزان!

نام برنامه: میز نهایی (The final table)

سال تولید: ۲۰۱۸

نمره IMDB : 7.7

در میان فهرستی از جذاب‌ترین مستندهای آشپزی که برای تان تدارک دیده‌ایم، برنامه ۱۰ قسمتی «میز نهایی» از پرکشش‌ترین برنامه‌هایی است که تا به حال تولید شده؛ یک مستند سریال‌گونه با روندی رقابتی. در این مجموعه تلویزیونی که برنده جایزه بهترین کارگردانی هم شده، ۱۲تیم متشکل از دو آشپز حرفه‌ای با هم به رقابت آشپزی می‌پردازند. یعنی ما در این ۱۰ قسمت با ۲۴ سرآشپز حرفه‌ای و کاربلد سر و کار داریم. سرآشپزهایی که هرکدام حداقل یک رستوران سرشناس در شهر خودشان دارندو با ملیت‌های مختلف مثل ایتالیا، هند و ژاپن گرد هم آمده‌اند.

در هر قسمت از این برنامه سه تیمی که کمترین امتیاز ممکن را گرفته‌اند، مجبورند مجدد مسابقه بدهند. مسابقه‌ای که برای آن یک ماده غذایی خاص در نظر گرفته شده است و هر سه گروه باید با آن ماده غذایی، نهایت هنر خود را رو کنند. این مرحله که چالش برانگیزترین بخش هر قسمت است، با داوری سرآشپزان افسانه‌ای جهان، با ذائقه‌هایی موشکافانه و سختگیرانه کامل خواهد شد. در این مستند قرار نیست چیزی از آشپزی کردن یاد بگیرید اما این برنامه برای مخاطبانش تدارکات ویژه‌ای را در نظر گرفته است.

برنامه‌ای که با تماشای آن، وضعیتی فوق‌العاده هیجان‌انگیز از آشپزی‌ را تجربه خواهید کرد. از همان قسمت‌های ابتدایی چنان احساس انس و صمیمیتی با سرآشپزها پیدا خواهید کرد که از استرس حذف نشدن سرآشپز محبوب‌تان برای تماشای قسمت بعدی سر از پا نمی‌شناسید. «میز نهایی» از آن پیشنهادهایی است که می‌تواند به هنرمندانه‌ترین شکل ممکن، فکر شما را درباره چندش آورترین خوراکی‌های دنیا و موادی که دور ریز به حساب می‌آیند یا قیمت ناچیزی دارند به کلی دگرگون کند. 

آشنایی با ۲ مستند جدید ایرانی با محوریت آشپزی

از مطبخ تا ذائقه ایرانی

در ایران بیش از سه هزار نوع غذای شناخته شده و ۲۷۰۰ نوع غذای ناشناخته وجود دارد که در بین اقوام گوناگون پخته می‌شود. در کنار برنامه تبلیغاتی آشپزی که حوصله انسان را سر می‌برد و به دل نمی‌نشیند، به تازگی دو مستند ساخته شده است که از شبکه‌های مستند و افق پخش شده‌اند و تماشای شان خالی از لطف نیست. در خور ذکر است که شما می‌توانید از طریق آرشیو سایت صداوسیما، این برنامه‌ها را دانلود کنید و از لذت تماشای‌شان با خانواده بهره ببرید. برنامه‌هایی که در کنار آموزش آشپزی، نکات جالبی درباره تاریخچه و ارزش غذایی خوراکی‌های خوشمزه ارائه می‌هد.

مطبخ | بیشتر تاریخی است تا آشپزی!

«مطبخ» از تولیدات جدید شبکه مستند سیماست که تا امروز چهار قسمت از این مستندِ دل‌نشین با عناوین «شیرینی»، «کباب»، «خورشت» و «دیزی» منتشر شده است. اگر علاقه‌مند به تماشای این مستند دیدنی هستید، کافی است سری به سایت شبکه مستند بزنید و هر یک از عناوینی را که گفته شد و باب دلتان است، برای تماشا انتخاب کنید. «مطبخ» نسبت به دیگر برنامه‌های فارسی زبان تکامل یافته‌تر است و از پشتوانه تاریخی و تصاویر مستند شده و واقعی برخوردار است.

مثلا این‌که اولین رقابت ایران و روسیه سر تجارت شکر شروع می‌شود و ناصرالدین شاه کارخانه قند را در ایران بنا می کند و کلی روایات شیرین دیگر که با تماشای مستندِ داستان‌گونه «مطبخ» با آن‌ها آشنا خواهید شد. در این مستند، بیشتر از آن که به رموز پختن غذاهای مختلف اشاره شود، تاریخچه تعدادی از خوراکی‌ها و غذاهای سنتی کشور بررسی می شود. این‌که از چه زمانی وارد کشور شده‌اند و تاریخچه آن‌ها چیست؟

ذائقه ایرانی| معرفی هر غذا در چند جمله!

۵۱ غذایی که باب طبع ایرانیان اصیل و قدیم است در مستندی با نام «ذائقه ایرانی» گرد هم آورده شده‌اند. راوی این مستند، تنها در چند جمله و به مدت یک دقیقه هر یک از غذاها را معرفی می‌کند و به سراغ خوراک بعدی می‌رود.

نیما انیسی، کارگردان مستند «ذائقه ایرانی» با هدف شناخت و آموزش سریع غذاهای ایرانی، این مستند کوتاه را در سه قسمت تقریبا نیم ساعته ساخته است. از نکات مثبت این مستند، شرح نکات جالب و شنیدنی بسیاری است که مفید، مختصر و بعضا در قالب پویانمایی به اطلاعات مخاطب می افزاید اما کوتاه بودن بیش از اندازه هم آن‌قدرها خوب نیست چراکه هیچ یک از غذاها آن‌طور که باید و شاید بررسی نمی شوند و تنها یک سری اطلاعات را بدون شرح و بسط به مخاطب انتقال می‌دهند. انواع کباب‌ها، کوکوها و غذاهای دریایی در این مستند معرفی می‌شوند و نکاتی کلی درباره دستور پخت‌شان هم ارائه می‌شود.

الهام حبشی