پنجشنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۳
کد مقاله: ۹۷۱۱۰۰۰۷۶

در دو ماه پایانی انقلاب ۵۷ چه گذشت؟

محمدعلی اسلامی ندوشن,چهل سالگی انقلاب,انقلاب 57

بخشی از گفت‌وگوی روزنامه اطلاعات با دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن، محقق و مورخ و مترجم درباره انقلاب ۵۷ در زیر مشاهده می کنید.

 

در دو ماه پایانی انقلاب، چه چیزهایی را در کوچه و خیابان می‌دیدید؟

من هم مثل خیلی‌ها چشم انتظار وضعیت بهتری بودم. تمام نوشته‌‌هایم در قبل از انقلاب حاکی از این نارضایتی و هشدار است. در پاییز ۵۷ وضع روی شیبی افتاده بود که تغییر اجتناب‌‌ناپذیر می‌نمود. روزهای تاسوعا و عاشورا، پسران و دختران ‌جوان را دیدم که نوحه ‌خوانان از پل حافظ بالا می‌رفتند؛ منظره‌‌ای تکان‌دهنده بود. همه آنان انتظار و امید را در صدای خود انعکاس می‌دادند. همه به یکدیگر کمک می‌کردند. آن سال نفت کم بود.

 

کسانی که‌ می‌توانستند برای رساندن نفت به مردم کمک کنند، این کار را می‌‌کردند. مردم با یکدیگر مهربان‌تر و خندان‌تر شده بودند. یک امید مشترک نسبت به تغییر بنیادی در مردم ایجاد شده بود و این در هر شأنی از شئون، خود را نشان می‌داد. وقتی‌ به‌ مغازه‌‌ها می‌رفتیم، با خوشرویی بیشتر روبه‌رو می‌شدیم. از آن حالت عبوس گذشته‌ خبری نبود. مثل این بود که مردم یکدیگر را تازه پیدا کرده ‌اند. گویی هموطن و همدل جدید را بازیافته بودند. تاسوعا و عاشورا تظاهرات‌ مردم را از نزدیک دیدم. سیل جمعیت خیلی آرام، سرودخوانان به سوی میدان‌ آزادی روان بودند.

 

جمعیت معترض از همه نوعی بودند. از هر سنی: زن و مرد و پیر و جوان، ولی وزنه روی نسل جوان بود. جوان‌ها هماهنگی بیشتری داشتند. معلوم ‌بود که نسل جوان است که هسته مرکزی این جنبش است. هرچند از نظر اندیشه‌ سیاسی ممکن بود تفاوت‌هایی بین مردم، به لحاظ مذهبی بودن یا چپ بودن یا ملی بودن باشد و از عجایب، یکی هم این بود که حتی خانواده‌های مرفه نیز در این ‌تظاهرات شرکت داشتند، خانم‌های شیک‌پوش را می‌دیدید که با دستواره طلا دست هوا می‌کردند و شعار می‌دادند. همه در یک اصل مشترک بودند: دگرگونی.

 

بهمن ۱۳۵۷ را به خاطر دارید؟

روز ۲۱بهمن در خیابان انقلاب بودم. سیل جوان‌های چوب به‌دست یا تفنگ به دست می‌گذشتند و فریاد می‌‌زدند.فردای آن روز عمر حکومت پهلوی به‌سر آمد. دانشگاه که پیشگام انقلاب بود، دیگر جای خود را به کوچه داده بود. طبیعتا از کلاس و درس خبری نبود. تصور من از سال‌های قبل از انقلاب این بود که اوضاع کشور باید ناگزیر به سوی ‌یک تغییر بنیادی برود و این چاره‌ناپذیر است.

 

اگر انقلاب به این صورت پیروز نشده ‌بود، ممکن بود که رنگ چپی تند به خود بگیرد، به‌خصوص با روحیه‌ای که در جوان‌های آن زمان بود. اتفاق بر سر تغییر چنان بود که یک جوان چپ‌رو فکر نمی‌‌کرد که دیدگاه او با مذهبی مغایر است. به طرف مذهب آمدن چپ‌ها، باعث ‌کم شدن فاصله ‌ها شد. بر سر موضوع اصلی انقلاب، همه توافق ضمنی پیدا کرده بودند. همه چیز آبستن یک تغییر بزرگ شده بود. نوع دیگری نمی ‌شد تصور کرد.

 

روزهای بعد از ۲۲ بهمن برای ‌شما چگونه گذشت؟

ما همچنان منتظر بودیم که خواسته‌‌های مردم به‌اجرا درآید. گرچه اوضاع‌ قدری مبهم پیش می‌رفت. در همان موقع سلسله مقالاتی نوشتم که در روزنامه ‌اطلاعات منتشر شد. عنوانش بود «درخت حنظل آمریکا و بارش»، یعنی کودتای ۲۸ مرداد باید ‌سرانجام نتیجه‌اش به یک انقلاب برسد. بعد از کودتای ۲۸ مرداد روابطی که آمریکا با رژیم شاه ایجاد کرده بود زمینه ‌ساز انقلاب شد. چندی بعد مقالات‌ دیگری هم نوشتم که در روزنامه بامداد انتشار یافت. طی این مقاله‌‌ها توضیح ‌دادم که چه انتظارهایی داریم و دلمان می‌خواهد مملکت به چه صورتی درآید و مشکلات چه بود که مردم را ناراضی کرد و حالا چه باید کرد. در هر حال، من موضع خودم را داشتم و هیچ‌گاه از گفتن بازنایستادم، زیرا این را یک فریضه انسانی می‌دانستم.

 

 

  • 11
  • 4
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

حکایت های اسرار التوحید اسرار التوحید یکی از آثار برجسته ادبیات فارسی است که سرشار از پند و موعضه و داستان های زیبا است. این کتاب به نیمه ی دوم قرن ششم هجری  مربوط می باشد و از لحاظ نثر فارسی و عرفانی بسیار حائز اهمیت است. در این مطلب از سرپوش تعدادی از حکایت های اسرار التوحید آورده شده است.

...[ادامه]
ویژه سرپوش