به گزارش تجارت‌نیوز، اقلیم خشک ایران، کاهش بارندگی، سدسازهای بی‌رویه، انتقال آب و… همه دست به دست هم دادند و کشور را با یک بحران بزرگ مواجه کردند؛ بحران آب.
بحران آب هر روز جدی‌تر می‌شود و شهرهای بیشتری با هشدار کمبود آب آشامیدنی مواجه می‌شوند؛ از تهران گرفته تا اهواز و اصفهان. مخازن برخی از سدهای کشور هم کاهش چشمگیری داشتند.
آخرین داده‌های رسمی شرکت مدیریت منابع آب نشان می‌دهد میزان پرشدگی سدهای کشور ۴۰ درصد است. یعنی ۶۰ درصد از ظرفیت سدهای کشور خالی است.
برخی از شهرها وضعیت بحرانی‌تری را سپری می‌کنند، از جمله تهران. جمعیت تهران رو به افزایش است و نیاز به منابع آبی بیشتری دارد. در حالی‌که آب نیست و میزان بارندگی‌ها هم وضعیت خوشایندی ندارد.
آمارها حکایت از خالی بودن سدهای تهران دارد. مجموع پنج سد تهران فقط ۱۴ درصد پرشدگی دارد. میزان ذخایر سدهای این شهر نسبت به سال گذشته ۲۲ درصد کاهش داشته است.
روز گذشته نیز فیلمی از سد «لتیان» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان از خالی بودن آن می‌دهد. افت سطح آب در این سد به اندازه‌ای بوده که بخشی از کف آن به وضوح قابل مشاهده است. «لتیان» یکی از سدهای مهم تهران است که بخشی از آب آشامیدنی مردم از آن تامین می‌شود.
برداشت از چاه‌ها تا چه زمانی؟
رئیس مرکز اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی کشور درباره وضعیت بحران آب در تهران به تجارت‌نیوز می‌گوید:« اگر نمی‌توانیم اوضاع را بهبود دهیم، حداقل تخریب نکنیم. امسال نیز مانند سال گذشته با خشکسالی مواجه هستیم و میزان کاهش ذخایر سدها نسبت به سال گذشته بدتر است.»
احد وظیفه می‌گوید: «در حال حاضر بیش از ۵۰ درصد از آب شرب تهران از چاه‌ها تامین می‌شود. اگر آب چاه‌ها قطع شود، آب رودخانه برای تامین آب شرب این شهر کافی نیست.»
او ادامه می‌دهد: «با توجه به میزان بارندگی کشور، این چاه‌ها مانند گذشته تغذیه نمی‌شوند. آب‌های زیرزمینی اگر تغذیه نشوند برای طولانی مدت جوابگو و پایدار نیست. از آنجا که برداشت از این چاه‌ها همچنان ادامه دارد، در آینده چالش‌ها زیادی در این مورد داریم.»
میزان تبخیر آب ۱۰ برابر بارندگی کشور
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با اشاره به وضعیت بحرانی آب در کشور می‌گوید: «در چنین شرایطی نمی‌توان همان رفتارها و مصارف عادی را داشته باشیم. باید در مصارف خود تغییر رویکرد داشته باشیم. در حالی‌که کشور با خشکسالی مواجه است، برداشت بی‌رویه از رودخانه‌ها صورت می‌گیرد.»
او می‌گوید: «پتانسیل تبخیر سالانه در کشور ما بیش از ۲ هزار میلی‌متر ولی بارندگی حدود ۲۲۰ میلی‌متر است. به عبارتی میزان تبخیر بیش از ۱۰ برابر میزان بارندگی است. در چنین شرایطی نظارتی روی مصارف این رودخانه‌های مهم صورت نمی‌گیرد.»
افزایش ویلاسازی در بالادست رودخانه‌های تهران
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه می‌دهد: «رودخانه جاجرود، کرج و طالقان سه رودخانه مهم برای تامین آب آشامیدنی تهران است. ویلاسازی در بالادست این رودخانه‌ها به شدت افزایش پیدا کرده و برداشت آب از این منابع نسبت به گذشت بسیار زیاد شده است.»
او می‌گوید: «بخشی از برداشت بی‌رویه از همان مبدا و از طریق چشمه‌ها و رودهای کوچکی که این رودخانه‌ها را شکل می‌دهند، صورت می‌گیرد.»
احد وظیفه با انتقاد از عملکرد مسئولان مرتبط ادامه می‌دهد: «گرمایش زمین، کشورهای زیادی را با بحران مواجه کرده است. ایران نیز یکی از این کشورهاست. حداقل اگر مشکلی را حل نمی‌کنیم، نباید برای آینده مشکل دیگری ایجاد کنیم.»
او می‌گوید: «در شرایطی که منابع آبی رو به کاهش است، مسئولان از ساخت‌وسازهای جدید خبر می‌دهند. ساخت‌وسازهای بی‌رویه بدون در نظر گرفتن پشتوانه آبی، یک اشتباه فاحش است.»
بارور کردن ابرها و شیرین‌سازی آب برای تهران جواب نمی‌دهد
اما راهکار چیست؟ بحران آب در تهران را چگونه می‌توان رفع کرد؟ احد وظیفه در پاسخ می‌گوید: «تامین آب تهران کار سختی است و نمی‌توان یک روزه آن را حل کرد.»
او می‌گوید: «یکی از روش‌های آن بارور کردن ابرهاست که جواب نمی‌دهد، زیرا آنچنان ابری نداریم که بارور کردن آن کمبود آب را تامین کند. ضمن این‌که در منطقه خشک قرار داریم و حتی اگر باروری ابرها صورت بگیرد، به صورت خیلی محدود است. به طور کلی این روش جوابگو نیست.»
او ادامه می‌دهد: «از سوی دیگر تهران به دریا هم نزدیک نیست. بنابراین نمی‌توان از طریق شیرین کردن آب دریا، کمبود آن را رفع کرد.»
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی می‌گوید: «بنابراین باید قدر همین داشته‌های فعلی را دانست. مصارف جدید ایجاد نکنیم و مصارف قدیمی را هم مدیریت کنیم. شبکه فرسوده را نوسازی و از هدررفت آب جلوگیری کنیم.»
به گفته احد وظیفه، بحران آب در تهران منجر به مهاجرت شهروندان تهرانی می‌شود. همانطور که پیش از این ساکنان برخی از شهرها به همین دلیل جابه‌جایی اقلیمی داشتند.
- 16
- 2
