علاوه بر این، پس از عطف نظر بیشتر دولت به موضوع تعمیق بازار سرمایه، مشارکت سرمایه‌گذاران حقوقی در سمت عرضه پر رنگ تر شده؛ به نحوی که پس از ثبت رکورد ۱۲ هزار میلیارد تومانی در هفته ما قبل، در هفته گذشته هم حدود ۹ هزار میلیارد تومان از سبد حقوقی‌ها به حقیقی منتقل شد. با توجه به تقویت عرضه‌ها و رشد خارق‌العاده ۲۷۰ درصدی بازار سهام از ابتدای سال و نیز امکان توقف روند صعودی ارز به عنوان یکی از محرک‌های بنیادی بازار به نظر می‌رسد فتح قله دو میلیون واحدی شاخص در کوتاه‌مدت نیازمند تجدید قوای بیشتری باشد.
راه متفاوت گزارش‌ها از بازار
هفته گذشته مصادف با بارگذاری اطلاعات عملکرد فصل بهار شرکتها بود. در حالی که بهار ۹۹ با افزایش ۱۴۸ درصدی شاخص رکورددار بهترین فصل بازدهی تاریخ بورس بوده، مطالعه اجمالی گزارش‌های شرکتها نشان از حال و هوایی متفاوت دارد.
در همین راستا به رغم دومین رشد متوالی فصلی نرخ ارز آزاد و نیما (در مجموع حدود ۴۰ درصد نسبت به فصل پاییز ۹۸) باز هم ارقام سودآوری شرکتها به ویژه در گروه‌های شاخص و بزرگ تفاوت معناداری با دو فصل قبل نشان نمی‌دهد. در این میان، رشد سود ۱۲ ماه اخیر شرکت‌های بازار سرمایه (منتهی به اول تیر ۹۹) نسبت به ۱۲ ماه پیش از آن (منتهی به اول تیر ۹۸) نیز در محدوده ۳۸ درصد رقم خورده که از رشد متناظر ارز در همین دوره کمتر است. کاهش شدید نرخ‌های جهانی کالا و مواد خام به دلیل شیوع ویروس کرونا در کنار تاثیر موج تورم بر هزینه شرکتها از دلایل احتمالی بروز اتفاق مورد اشاره است. در هر صورت، افزایش ۳۸ درصدی مجموع سود در بازه ۱۲ ماهه در شرایطی روی می‌دهد که شاخص بورس در یک سال اخیر بیش از ۵/ ۷ برابر شده و همین مساله منجر به عبور نسبت قیمت بر درآمد گذشته نگر از محدوده ۳۰ واحد شده است.
در همین حال، رشد دلار آزاد از میانگین ۱۶۸۰۰ تومانی فصل بهار به محدوده ۲۱۸۰۰ تومان و نیز رشد بیش از ۱۵ درصدی نرخ در سامانه نیما در تیر ماه نسبت به بهار، این امیدواری را ایجاد می‌کند که عملکرد تابستان شرکتها بهتر از بهار باشد. با این وجود با توجه به افزایش مداخلات بانک مرکزی در کنترل بازار ارز از یکسو و سابقه رشد هزینه شرکتها در چهار فصل گذشته، کماکان این گمانه مطرح است که با فرض تثبیت شرایط امروز، نسبت‌های قیمت بر درآمد (P/ E) بازاربرای دوازده ماه آتی بالاتر از ۲۵ واحد باشد؛ وضعیتی که با عنایت به روند تاریخی و نیز بازدهی متناظر بازار بدهی، کماکان موقعیت متزلزلی به لحاظ توجیه ارزش گذاری کنونی سهام رقم می‌زند.
تحولات مهم در بازار بدهی
در حالی که تمرکز اکثریت مشارکت کنندگان در بازار سرمایه بر تحولات حوزه سهام متمرکز است، در حیطه بازار بدهی در هفته‌های اخیر اتفاقات مهمی روی داده است. از یک سو، فروش‌های موفق اوراق بدهی دولتی در این هفته ادامه یافت و با خرید بیش از ۶ هزار میلیارد تومان اوراق تا سر رسید سه ساله، مجموع اوراق فروخته شده از ۱۳ خرداد ماه تا کنون به بیش از ۴۲ هزار میلیارد تومان رسید.
در همین حال نرخ میانگین وزنی سود اوراق مزبور در حراج این هفته معادل ۲/ ۱۹ درصد محقق شد که تقریبا یک درصد از حراج هفته قبل بالاتر است. با توجه به تخمین‌های موجود از ارقام بودجه می‌توان گفت کسری دو ماه اخیر به طور کامل از محل فروش اوراق بدهی تامین مالی شده است. در هفته آینده نیز قرار است تا در یک رکورد جدید، ۱۱ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی عرضه شود. همزمان با افزایش تخصیص اوراق اسناد خزانه اسلامی به طلبکاران، نرخ سود اوراق مزبور نیز از کف ۱۴ درصدی در ماه گذشته به بالاتر از ۱۸ درصد رسیده وکماکان روند صعودی دارد.
در تحولی دیگر ابلاغیه افزایش یک درصدی سود سپرده یک ساله به ۱۶ درصد و تعریف سپرده دوساله با نرخ ۱۸ درصد در هفته جاری توسط بانک مرکزی انجام شد. در بازار بین بانکی نیز اخبار غیر رسمی از افزایش نرخ سود به محدوده ۱۵ درصد حکایت می‌کند که از کف ۸ درصدی ماه قبل بالا آمده است. از مجموع تحولات جاری می‌توان گفت پس از یک دوره نسبتا پرمخاطره انبساط پولی در بهار ۹۹، فرمان تصمیم‌سازان به سمت انقباض تدریجی و تامین مالی از بازار سرمایه به‌جای پایه پولی چرخیده است؛ وضعیتی که در صورت تداوم می‌تواند به مهار انتظارات تورمی افسارگسیخته و نیز کاهش التهابات نا متعارف در بازارهای دارایی کمک کند.
شاخص جهانی دلار
در حوزه جهانی، اتفاقات هفته جاری در بردارنده یک تحول مهم تکنیکی بود. بر این اساس، شاخص جهانی دلار که میانگین ارزش پول آمریکایی در برابر سبدی از ارزهای معتبر بین المللی را می‌سنجد، پس از مدت‌ها نوسان در بازه ۹۶ تا حدودا ۱۰۰ واحدی کانال مزبور را به سمت پایین شکست و با عمق نسبتا مناسبی زیر سطح حمایتی قرار گرفت. این اتفاق که پس از یک دوره اجرای سیاست انبساط پولی جسورانه توسط بانک مرکزی آمریکا پس از شیوع ویروس کرونا روی می‌دهد، پیامدهای بالقوه مهمی برای سرمایه‌گذاران در سراسر جهان خواهد داشت.
*شروین شهریاری
آینده بازار سهام در ۳ پرده
روند کلی شاخص بورس اوراق بهادار تهران، صعودی برآورد می‌شود. در هفته گذشته شاخص با حدود ۲/ ۳ درصد افزایش از یک میلیون و ۸۴۱ هزار و ۶۹۶ واحد به عدد یک میلیون و ۹۰۱ هزار و ۱۶۹ واحد رسید. این آمار نشان می‌دهد که سه هفته متوالی است که از شتاب افزایش قیمت‌ها، کاسته شده و بیم آن می‌رود در هفته آتی روند صعودی شاخص با مشکلاتی روبه‌رو شود. البته جریان پولی که در بازار هست از این نگرانی کم می‌کند یا حتی آن را به امید تبدیل کرده است.
در صورتی که شاخص کل روند صعودی فعلی را ادامه دهد، به دنبال هدف در محدوده ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد است که سه منطقه قیمتی از جمله ۲ میلیون واحد، ۲ میلیون و ۱۲۰ هزار واحد و ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار واحد می‌توانند از ادامه افزایش قیمت‌ها جلو‌گیری کنند و آغازگر کاهش و اصلاح قیمت‌ها شوند، به این محدوده‌ها مقاومت می‌گوییم. توجه داشته باشید به دلیل اینکه شاخص کل در تاریخ خود هیچگاه در این اعداد حضور نداشته، این محدوده‌ها از اعتبار چندانی برخوردار نیستند اما شیوه‌های آماری و تکنیکی برای محاسبه محدوده‌های مهم در این مواقع وجود دارد و اکثرا تحلیلگران جسور از آنها به‌عنوان محدوده‌های تحلیلی استفاده می‌کنند. این اشخاص برای ترسیم خطوط تحلیلی خود به دنبال حداکثر یک یا دو تایید نشانه تکنیکی بدون در نظر گرفتن گذر زمان هستند، در مقابل تحلیلگران محافظه‌کار برای ترسیم خطوط تحلیلی حداقل دو نشانه تکنیکی یا گذر زمان را لحاظ می‌کنند. این شاخص در منطقه اشباع خرید قرار دارد. این منطقه، ناحیه‌ای است که بعد از چند روز تقریبا متوالی افزایش قیمت سهام شرکت‌های موجود در شاخص کل بورس اوراق بهادار، وارد آن می‌شویم. از حضور در این منطقه حدود ۳۰ روز کاری می‌گذرد، همچنین حضور شاخص مورد مطالعه در محدوده یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد که برای اکثر معامله‌گران حائز اهمیت است و احتمال نوسانات قیمتی در این محدوده را افزایش می‌دهد. در هر روند صعودی اصلاح قیمت‌ها اجتناب ناپذیر است.
منظور از اصلاح قیمت‌ها تشکیل روند نزولی نیست بلکه کاهش قیمت‌ها است. احتمال حضور این شاخص در هفته آینده در فاز اصلاحی وجود دارد. فاز اصلاحی با شکست روند صعودی کوتاه‌مدت آغاز می‌شود که البته هنوز این اتفاق نیفتاده است. روند صعودی میان‌مدت گاه در این مرحله شکسته می‌شود و گاه شکسته نخواهد شد اما روند صعودی بلند‌مدت به هیچ وجه در فاز اصلاحی شکسته نخواهد شد. احتمالا این فاز با تشکیل روند نزولی در کوتاه‌مدت همراه باشد. در صورت اصلاح قیمت‌ها شاخص کل بورس اوراق بهادار، در هفته‌های آینده می‌تواند تا محدوده یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد اصلاح داشته باشد. در صورت کاهش قیمت‌ها سه محدوده ممکن است مانع کاهش بیشتر قیمت‌ها شوند که به آنها حمایت می‌گوییم. محدوده یک میلیون و ۷۴۰ هزار واحد، محدوده یک میلیون و ۶۸۰ هزار واحد و محدوده یک میلیون و ۵۹۰ هزار واحد را می‌توان به‌عنوان اعداد مهم حمایتی شاخص مورد مطالعه در هفته آتی در نظر داشت. در صورت ادامه کاهش قیمت‌ها و عبور از محدوده ۵/ ۱ میلیون واحد، محدوده یک میلیون و ۴۵۰ هزار واحد از اهمیت خاصی برای معامله‌گران برخوردار است. البته محدوده‌های خط روند صعودی کوتاه‌مدت و خط روند صعودی میان‌مدت نیز می‌توانند نقش‌های حمایتی خوبی ایفا کنند.
*شکور علیشاهی
- 18
- 5
