لیزر موهای زائد + سوالات رایج درباره‌ی لیزر موهای زائد

لیزر موهای زائد

لیزر برداشتن مو یا لیزر رفع موهای زائد دستگاهی است که فرایند از بین بردن مو‌های ناخواسته یا موهای زائد را با استفاده از قرار گرفتن در معرض پالس لیزر نور انجام می‌دهد و منجر به از بین بردن فولیکول مو و عدم رشد مجدد مو می‌شود.

این دستگاه‌ها از اواسط دهه ۹۰ میلادی به صورت تجاری در دسترس قرار گرفته‌اند. از اولین مقالات منتشر شده در خصوص لیزر رفع موهای زائدتوسط گروهی در بیمارستان عمومی ماساچوست در سال ۱۹۹۸ نوشته شده‌است.

لیزر برداشتن موهای زائد به‌طور گسترده‌ای در کلینیک‌ها و حتی در خانه به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. بررسی بسیاری از متدهای استفاده از لیزر برای برداشتن مو، روش‌های ایمنی و تأثیرات آن‌ها منتشر شده‌است.

لیزر موهای زائد

شیوه عملکرد لیزر مو چگونه است؟

اصل اولیه در استفاده از لیزر مو حذف photothermolysis انتخابی (SPTL)، استفاده از یک طول موج از نور و پالس مدت دار برای به دست آوردن اثر مطلوب در بافت هدف و حداقل اثر منفی بر بافت اطراف است. لیزر می‌تواند باعث آسیب موضعی و گرمایشی در بخش‌های تیره‌ای که باعث رشد مو هستند و به آن‌ها ماده ملانین می‌گویند در ناحیه فولیکول مو می‌شود

در حالی که هنوز بقیه پوست گرم نشده‌اند. نور توسط بخش‌های تیره جذب می‌شود بنابر این در بخش‌های تیره مورد نظر پوست با سرعت بیشتر و با شدت جذب صورت می‌گیرد. این ماده هدف تیره یا chromophore می‌تواند طبیعی یا مصنوعی باشد.

ملانین نقش اصلی و اولیه chromophore را در همه نوع دستگاه لیزری حذف مو که حال حاضر در بازار هستند، دارد. ملانین به‌طور طبیعی در پوست عامل تعیین رنگ پوست و رنگ مو است و دو نوع ملانین در مو وجود دارد. ملانین نوع Eumelanin به رنگ قهوه‌ای یا سیاه است در حالیکه pheomelanin در موهای بلوند یا قرمز رنگ است.

به دلیل جذب انتخابی فوتون‌های نور لیزر معمولاً فقط موهای سیاه و سفید یا قهوه‌ای مو می‌تواند برداشته شود. لیزر با بخش تیره و درشت مو بهتر کار می‌کند. پوست روشن و موهای تیره هستند یک ترکیب ایدئال برای مؤثر بودن و تولید بهترین نتایج در کار با لیزر است، اما درحال حاضر لیزرهای جدید قادر به هدف قرار دادن موهای سیاه با پوست تیره هستند.

لیزر حذف مو از سال ۱۹۹۷ و پس از تأیید شدن برای «کاهش دائمی» در ایالات متحده توسط غذا و داروی آمریکا (FDA) مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحت FDA تعریف «دائمی» کاهش طولانی مدت و پایدار در کاهش تعداد موهایی که مجدداً رشد می‌کنند پس از یک رژیم درمان است.

در واقع بسیاری از بیماران تجربه رشد مجدد مو در سال‌های پس از آخرین دوره استفاده را دارند. این به این معنی است که اگر چه درمان لیزر با این دستگاه به‌طور اساسی موجب کاهش تعداد موهای بدن می‌شود ولی این یک روش دائمی برای رفع همیشگی رشد مو نیست.

پیش از این از روش درمانی لیزر برای رفع موهای زائد تنها برای افراد با رنگ پوست روشن استفاده می‌شد اما با پیشرفت تکنولوژی، امروزه این جراحی برای بیماران با رنگ پوست تیره هم انجام می‌شود و برای آن‌ها امن بوده و خطری ندارد. برای از بین بردن موهای زائد در بیشتر افراد باید چند مرحله لیزر انجام شود.

در برخی موارد ممکن است که زمان از بین رفتن موهای زائد چندین سال زمان ببرد. باید به مراقبت‌هایی که پس از انجام لیزر نیاز است توجه داشت. تشخیص اسن که چه کسی به انجام لیزر نیاز دارد و تا چه میزان باید این کار را انجام دهد تا کاملاً موها رفع شوند، غیرممکن است.

بهترین و موثرترین شیوه برای درمان موهای زائد موجود در قسمت بازو، سینه، پشت و شانه است. دوره درمان لیزر به دلیل متفاوت بودن افراد و الگوی رشد موها، در هر فرد متفاوت است اما به‌طور میانگین برای برطرف شدن موها بین ۳ تا ۷ جلسه نیاز است.

این روش اصلی تر روش برای از بین بردن موهای زائد در دنیا است. در حذف موهای زائد با لیزر سه ویژگی از لیزر بسیار اهمیت داد. طول موج و توان لیزر و قطر لکه لیزر. طول موج این لیزرها در ناحیه قرمز و مادونه قرمز نزدیک است و هرچه طول موج لیزر بلندتر شود نفوذ آن در پوست بیشتر میشود.

نکته دیگر این که با تیره شدن رنگ پوست، جذب طول موجهای کوتاهتر در پوست بیشتر میشود به این معنا که لیزر با طول موج کوتاهتر درد بیشتری نسبت به لیزر با طول موج بلند برای بیمار پوست تیره ایجاد می نمیاد.

برای از بین بردن موهای زائد با لیزر ۳ طول موج اصلی وجود دارد. طول موج اول ۱۰۶۴ nm است. منبع تولید این لیزر بلور Nd: YAG یا دایود لیزر است. این طول موج مناسب برای تایپ پوست‌های ۴ و ۵ مناسب است. قطر لکه این لیزر حدود ۱۰ میلی‌متر و توان مؤثر آن حدود ۲۰-۵۰ J/cm² و طول پالس آن حدود ۱۵ تا ۳۰ میلی‌ثانیه است.

دوره درمان با این لیزر ۶ جلسه به فواصل ۲ هفته می‌باشد. این لیزر بیشتر موهای با عمق زیاد و ریشه‌های بسیار عمیق و سیاه رنگ در پوستهای بسیار تیره را از بین می‌برد.

 طول موج مورد استفاده دیگر طول موج ۷۵۵ nm است که در بازار به طول موج الکس معروف است. منبع تولید این نور بلور الکساندرایت یا دایود لیزر است. توان مورد استفاده معمولاً بین ۱۰-۴۰ J/cm² بوده و برای تایپ پوست یک و دو مناسب است؛ و مدت درمان با این لیزر ۶ جلسه به فاصله ۲ تا ۳ هفته است.

این لیزر برای موهای سطحی و رنگ روشن در پوست‌های روشن مورد استفاده قرار می‌گیرد. تایپ پوست موجود در ایران بیشتر از نوع ۳ و ۴ است در نتیجه طول موج مناسب برای کار در ایران ۸۰۸ nm دایود است. به دلیل نازک شدن و کرکی شدن موها بعد از ۳ جلسه استفاده از این طول موج بهتر است از لیزری با طول موحج ۷۵۵ nm استفاده شود.

لیزر موهای زائد

بهترین لیزر برای رفع موهای زائد

یکی از پیشرفته‌ترین دستگاه های لیزر دنیا برای رفع موهای زائد، لیزر الکساندریت (Apogee) است، این لیزر در شرکت آمریکایی Cynosure ساخته شده است. از ویژگی های منحصر به فرد این دستگاه فوق العاده قابلیت تنظیم طول موج (pulse Duration) و میزان انرژی مورد نیاز برای درمان انواع مختلف مو و پوست است.

در میان روش های موجود در دنیا برای از بین بردن موهای زائد، این دستگاه دارای بیشترین کارایی و کمترین خطر است. لیزر موهای زائد با لیزر الکساندرایت برای طولانی مدت باقی خواهد ماند و هیچ عوارضی ندارد و انتظارات بیمار را برآورده می‎کند.

لیزر آلکساندرایت در میان انواع لیزرهایی که در بازار موجود است، بیشترین تاثیر را برای از بین بردن موهای تیره و ضخیم دارد، با داشتن این ویژگی بارز لیزر آلکساندرایت برای نژاد ایرانیان مناسب است.

لیزر موهای زائد

چه افرادی برای انجام لیزر مناسب نیستند؟

- وجود اختلالات هورمونی

از آنجا که اختلالات هورمونی مانند سیکل قاعدگی، ریزش موی سر، جوشهای مکرر صورت و سابقه نازایی در بسیاری از بیماران پرمو دیده می شود حتما بیمار باید از این جهت بررسی شود و گرنه درمان با لیزر تاثیر نداشته و به درازا خواهد کشید.

- مصرف داروهای خاص

بعضی داروها مانند کورتونها، هورمونها و مینوکسیدیل باعث رشد موهای زائد می شوند. در این بیماران لیزر اثر مناسب را نخواهد داشت.

- وجود بعضی بیماری‌ها

در بعضی بیماری ها مثل پسوریازیس، لیکن پلان، ویتلیگو (برص) احتمال پیدایش ضایعات در محل لیزر وجود دارد.

- سابقه گوشت اضافه در محل عمل

انجام لیزر در  این بیماران احتمال دارد ،سبب ایجاد اسکار هیپرتروفیک شود و بهتر است انجام نگیرد.

- سابقه تبخال مکرر: در این بیماران از ۲۴ ساعت قبل تا یک هفته بعد از لیزر باید داروهای ضدتبخال مثل آسایکلوویر استفاده شود.

- سابقه عفونت فعال مثل جوشهای چرکی: در صورتی که بیمار جوش چرکی یا هر کانون عفونی دیگری در محل لیزر مو داشته باشد باید تا زمان درمان آن عفونت لیزر به تعویق بیفتد.

- برنزه بودن: به هر روشی که فرد باعث برنزه شدن پوست خود شده باشد، اعم از آفتاب گرفتن یا سولاریم،  احتمال سوختگی پوست و ایجاد لک به دنبال لیزر بسیار زیاد است. در این بیماران بهتر است درمان تا زمان از بین رفتن رنگ به تعویق بیفتد و در این مدت بیمار از ترکیبات ضدلک و ضدآفتاب استفاده کند.

- وجود تاتو یا خال یا کک و مک در محل لیزر: از آنجا که انجام لیزر مو می تواند باعث کمرنگ شدن این ضایعات شود باید از قبل به بیمار در مورد این مسئله تذکر داد.

- مصرف ایزوترتینویین: ایزوترتینویین نوعی ترکیب vita مثل راکوتان است که برای درمان جوشهای مقاوم به کار میرود. اگر بیمار از این دارو استفاده می کند چون باعث حساس شدن شدید پوست به نور لیزر و افزایش احتمال سوختگی و اسکار و لک میشود حداقل ۶ ماه باید لیزر مو را به تعویق انداخت.

- مصرف داروهای حاوی طلا: این داروها در بعضی بیماران رماتیسمی به کار می روند و نباید در این بیماران لیزر انجام داد.

- سابقه بیماریهایی مثل لوپوس: این بیماریها پوست را به نور حساس می کنند و بهتر است لیزر در آنها انجام نشود.

- افراد باردار: هرچند که هیچ مدرکی دال بر صدمه به جنین در لیزر مو وجود ندارد اما بهتر است در بیماران باردار لیزر را به تعویق بیندازیم.

لیزر موهای زائد

آیا لیزر برای رفع موهای زائد اندام تناسلی مناسب است؟

لیزر به عنوان بهترین روش از بین بردن موهای زائد اندام تناسلی (بیکینی) میتواند علاوه بر رفع موهای زائد ناحیه تناسلی یا لیزر بیکینی ؛ سایر مزایا نظیر کاهش یا رفع تیرگی ناحیه تناسلی، جلوگیری از زخم و خونریزی، بهبود کیفیت روابط جنسی گردد.

آیا لیزر موهای زائد درد دارد؟

میزان درد در افراد مختلف، متفاوت است. درد لیزر بسیار به عملکرد سیستم خنک کننده بستگی دارد(هر چه سیستم خنک کننده بهتر عمل کند درد لیزر کمتر است).به طور کلی میتوان گفت درد آن درحد متوسط است و شدید نیست. افرادی که حساس به درد هستند میتوانند قبل از انجام لیزر از پماد بیحس کننده استفاده کنند. 

تعداد جلسات مورد نیاز برای لیزر موهای زائد چند جلسه است؟

اگرچه از بین بردن موهای زائد با روش لیزر درمانی بسیار نتیجه بخش است، اما موهای زائد پس از فقط یک جلسه درمان از بین نمیروند . هر تار مو دارای سه مرحله رشد میباشد ولی تنها در فاز رشد فعال است که تراکم ملانین در آن به اندازه ای است ، که انرژی نورانی را در حد تخریب جذب می کند.

جلسات درمانی باید هر چند وقت یکبار تکرار شود تا به مرور تمام موها را که در زمان های مختلف وارد فاز رشد می شوند را از بین ببرد . به همین دلیل ۴ تا ۶ جلسه برای رفع موهای زائد به فواصل ۴ هفته لازم است تا تقریبا همه ی موهای زائد از بین بروند. البته گاهی درمان باید دفعات بیشتری تکرار شود تا نتیجه مطلوب حاصل شود .

لیزر موهای زائد

لیزر موهای زائد میتواند چه عوارضی داشته باشد؟

- سوختگی و تاول پوستی

- لک

- عفونت

- عدم جواب

- فولیکولیت و آکنه

- درد

- تغییر رنگ پوست و لکه شدن پوست

- آسیب دیدن پوست و باقی ماندن جای زخم روی پوست

- امکان واگیردار بیماری‌های پوستی مثل زگیل از طریق دستگاه لیزر

گردآوری: بخش سلامت و پزشکی سرپوش