ورزشهاي آبي هميشه مورد توجه افراد مختلف جامعه بوده اند و در سال هاي اخير ايران شاهد ظهور يك رشته جديد و جذاب به نام جت اسكي و جت بُت بوده است. هيجان بالاي اين ورزش همواره مورد توجه مردم قرار گرفته و امروز قرار است نخستين مرحله انتخابي تيمملي جت اسكي براي اعزام به رقابتهاي بينالمللي و اعزامهاي آزاد در دزفول آغاز شود. اين در حالي است كه مسابقات فلاي برد نيز روز يازدهم اسفند در شهرستان كنگان به پايان رسيد. به همين بهانه با داوود سليانچي، رييس انجمن جت اسكي و جت بت ايران گفتوگو كرديم كه مشروح آن را در ادامه ميخوانيد.
شروع فعاليت انجمن
سليانچي درباره تشكيل اين انجمن گفت: «انجمن جتاسكي در سال ۱۳۸۸ وارد فدراسيون قايقراني شد. اين انجمن در ابتدا در فدراسيون قايقراني تحت نظر كميته اسكي روي آب فعاليت داشت. پس از اينكه در سال ۱۳۸۹ فدراسيون انجمن هاي ورزشي تشكيل شد، كميته اسكي روي آب، جت اسكي و دراگون بت را به اين فدراسيون منتقل كردند. در ادامه انجمن در سال ۱۳۹۰ به طور رسمي مستقل و مسئوليتش به من سپرده شد. در اولين اقدام يك مربي خارجي را استخدام كرديم تا پتانسيل اين ورزش را در ايران محك بزند. او يك هفته در ايران با ورزشكاران ما كار كرد. كميته فني و كميته داوري را زير نظر او تشكيل داديم و پس از آن نيز با او مكاتبه داشتيم تا اطلاعات كامل را جمع آوري كنيم و توانستيم كلاس هاي مربيگري و داوري را به صورت مستقل برگزار كنيم. در همان سال در انجمن جهاني با عنوان «IJSBA» كه مقر آن در كشور آمريكاست، عضو شديم. در چندسال اول سعي كرديم فقط به كار زيربنايي بپردازيم. به آموزش و تربيت كادر فني و مربي مشغول شديم اما به خاطر پاره اي از مشكلات نتوانستيم برنامهاي را كه در نظر داشتيم به طور كامل اجرا كنيم. همانطور كه مي دانيد، جت اسكي وسيله اي است كه در آب كار مي كند و ما چون با دريا سر و كار داريم، بايد با سازمان بنادر و سازمان درياباني تعامل داشته باشيم و به همين دليل در تلاش هستيم كه استقلال انجمن را حفظ كنيم».
سال ۹۶، سال آموزش
سليانچي در ادامه گفت: «رشته ما يك رشته شناورهاي تند رو محسوب مي شود. يعني هر شناوري كه با سيستم جت كار مي كند. به همين دليل است كه انجمن با عنوان «جت اسكي و جت بت» نامگذاري شد. در قانون واردات كه طبق تعرفه هاي گمركي بين المللي تعريف شده، اين وسيله مانند تمام نقاط جهان به عنوان يك وسيله ورزشي-تفريحي به ثبت رسيده است. ما در سال ۱۳۹۵ كه مبناي كار ما به شمار ميرود، تصميم گرفتيم در سال ۱۳۹۶، طبق برنامه به كارهاي آموزشي بپردازيم و در واقع امسال را سال آموزش قرار داديم. به هميندليل به طور تقريبي در هر ۲۰ روز در استان هايي كه با اين رشته سروكار دارند، كلاس هاي مربيگري و داوري را خيلي خوب برگزار كرديم و پيش برديم تا بتوانيم درسال ۱۳۹۷ در مسابقات برون مرزي با قدرت شركت كنيم و از طرفي ميزباني تيم هاي خارجي را نيز داشته باشيم».
جت اسكي مانند اتومبيلراني است
سليانچي با تشبيه جت اسكي به رشتههايي مانند اتومبيلراني افزود: «رشته ورزشي ما، مانند ورزش رشته موتورسواري و اتومبيلراني، زير مجموعه ها يا ماده هاي ورزشي زيادي دارد. ما نيز مانند اتومبيلراني، اسلالوم، مارپيچ ، سرعت، مسير بسته مانند رقابت در پيست، استقامت مانند رالي كه در مسافت هاي زياد برگزار ميشود و فري استايل مانند دريفت، داريم. اين موارد براي جت اسكي هايي است كه شما در آن ها به صورت نشسته كار ميكنيد. مدل ديگر جت اسكي ها، مدلي است كه به صورت ايستاده يا استندباي در آن قرار ميگيريد. در مدل ايستاده تمام موادي كه در مدل نشسته گفتم نيز وجود دارد. با اين حساب، در مجموع مي توان گفت ما پنج مدل مسابقه داريم. جت اسكي نيز مانند رانندگي اتومبيل گواهينامه دارد و گواهينامه آن در سه سطح C (عمومي)، B(قهرماني كشور) و A (مسابقات جهاني) كه براي تورنمنت هاي بين المللي فرد شركت كننده بايد حتما گواهينامه A را داشته باشد».
جت پك هاي آبي
شايد جالب باشد كه بدانيد جتاسكي چند شاخه مختلف دارد و ورزشكاران ميتوانند در اين شاخهها با يكديگر رقابت كنند. رييس انجمن جتاسكي در اينباره بيان كرد: «علاوه بر جت اسكي ها، رشته ديگري داريم كه به آن جت پك آبي مي گويند. جت پك هاي آبي، نيروي محركه خود را از خروجي نازل جت اسكي مي گيرند. به اين صورت كه آب وارد لوله اي مي شود كه به كفش هاي مخصوصي به نام فلاي برد يا پاور برد وصل شده است و ورزشكار كه اين كفش ها را به پا دارد، به وسيله فشار آب از سطح آب جدا مي شود و به سمت بالا حركت مي كند. اين رشته ورزشي در سال ۲۰۱۱ در مسابقات جهاني كشورچين به دنيا معرفي شد و در سال ۲۰۱۲، آن را وارد ايران كرديم و در اواخر ۲۰۱۶ نيز در سطح دنيا رسميت پيدا كرد وما اين اواخرنيزدومين دوره مسابقات اين رشته را در كنگان برگزار كرديم. دوره اول آن را نيز حدود يك ماه پيش در شهر اهواز برگزار كرديم. اين رشته رشته جذابي است و حركت هاي تماشايي و ديدني توسط ورزشكار صورت مي گيرد. وقتي فرد به بالا مي رود به آن حركت « بت من»مي گويند و وقتي در آب شيرجه مي زند به آن حركت «دلفين» گفته ميشود. وقتي كه او در بالا قرار دارد، حركت دايره اي به نام ۳۶۰ انجام ميدهد كه بسته به تعداد دورهايي كه ميزند، عدد آن بزرگتر مي شود. براي مثال اگر سه بار حركت دايرهاي را انجام دهد به آن ۱۰۸۰ مي گويند. در حال حاضر ركورددار اين رشته در جهان، چهار بار اين حركت را به صورت پشت سر هم انجام مي دهد.
يعني هنگامي كه از سطح آب جدا شده و به بالا مي رود، در ارتفاع چهار بار حركت دايره اي را پشت سر هم تكرار مي كند. نوع بالا رفتن نيز متفاوت است و يك ورزشكار ميتواند به صورت فنر يا مارپيچ رو به جلو، به سمت بالا حركت كند. همه اينها، حالات نمايشي است كه اين ورزش جديد را جذاب و تماشايي ميكنند. وسيله مورد استفاده در آن نيز مي تواند به صورت دو فلاي برد با دو خروجي در زير يا پاور برد با يك خروجي يا يك جليقه با خروجي در پشت، باشد. در دنيا وسيله اي كه مانند كفش است و دو خروجي در زير دارد، بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد. در سال ۲۰۱۶ انجمن جهاني به اين رشته رسميت داد و ما نيز در هفته گذشته در شهرستان كنگان اولين دوره مربيگري آن را برگزار كرديم. پيش از آن ما به صورت رايدري و اپراتوري آموزش مي داديم. اولين اردوي تيم ملي را نيز در همين هفته و در دزفول برگزار مي كنيم كه در آن به صورت تئوري و عملي به ورزشكارانمان آموزش مي دهيم و پس از آن، نفرات حاضر مسابقه اي را بين خودشان برگزار خواهند كرد».
استارت تشكيل تيم ملي ايران
سليانچي در ادامه اظهارداشت: «ما در اين رشته ورزشكاراني مثل عليرضا اشرفي را داريم كه در مسابقات تايلند دوازدهم شد. با او كار كرديم و قرار است به صورت آزاد و نه به عنوان تيم ملي، در سال ۱۳۹۷ و در مسابقات اروپايي كه زمان و مكانش به ما اعلام خواهد شد، شركت كند. علاوه بر اين، به دليل اينكه بتوانيم در اين عرصه به خوبي ظاهر شويم و نفراتمان به آمادگي لازم برسند، ۳۰نفر از بهترين جت اسكي سواران كشور شامل آقايان و بانوان را به اردويي كه در واقع مرحله اول تشكيل تيم ملي ماست، دعوت كرده ايم تا آموزش هاي لازم را به آنها بدهيم. در اين اردو هدفمان اين است كه نفرات مستعدتر و قويتر را شناسايي كنيم. پس از آن به اميد خدا، اردوي دوم را در ارديبهشت برگزار مي كنيم و از بين نفرات حاضر، ۵-۶ نفر را براي تشكيل تيم ملي و انجام مسابقه با كشورهاي همسايه مانند تركيه يا قطرشناسايي و انتخاب خواهيم كرد و اين مسابقات را در نيمه دوم سال ۱۳۹۷ تدارك خواهيم داد. مسابقات به اين صورت نيست كه ما در هر سطحي خواستيم بتوانيم حاضر بشويم. ابتدا بايد رده مبتدي را پشت سر بگذاريم تا بتوانيم در رده هاي بالاتر و حرفه اي شركت كنيم. حتي مسابقاتي وجود دارد كه مانند اتومبيلراني كه از ماشينهاي تقويت شده استفاده مي كنند، در اينجا نيز جت اسكي را تقويت مي كنند و در كلاس هاي جي پي و... برگزار مي شود».
فلاي برد كنگان، يك گام رو به جلو بود
رييس انجمن جتاسكي در ادامه درباره مسابقاتي كه در اهواز برگزار شد، گفت: «ما اولين دوره مسابقات فلاي برد را در اهواز به صورت رايدري برگزار كرديم. با توجه به اينكه نفرات شركت كننده از تجربه كافي برخوردار نبودند، يك نفر به صورت اپراتور كه حكم مربي را داشت، روي جت اسكي قرار گرفت تا با گاز دادن فشار آب را براي بالا رفتن نفر شركت كننده تنظيم كند. مسابقات فلاي برد كه به ميزباني باشگاه رعد كنگان برگزار شد، اولين دوره مسابقات بي سيم ما بود. يعني گاز را به صورت بي سيم در اختيار خود نفرات قرار داديم تا تنظيم فشار آب بر عهده خودشان باشد. بنابراين اين مسابقات يك گام رو به جلو براي ما بود. مسابقات رايدري براي مبتديان است و مسابقات بيسيم در دنيا رسميت دارد. در حال مذاكره هستيم كه دور دوم مسابقات بي سيم را نيز در ابتداي سال آينده برگزار كنيم. در حال حاضر ۶سال از عمر اين ورزش در ايران مي گذرد و ورزش نوپايي محسوب مي شود. با اين حساب من از عملكرد شركت كنندگان راضي هستم و آن ها نمايش قابل قبولي را داشتند. با توجه به اينكه اين ورزش، ورزش گرانقيمتي است در مسابقات يك جت در نظر گرفته ميشود و همه از آن استفاده ميكنند. امتياز دهي مسابقات نيز به نوع حركات و دفعات انجام آن ها بستگي دارد».
آمريكا و ژاپن، قدرت هاي اول جت اسكي
چه كشورهايي قدرت اصلي جتاسكي در دنيا هستند؟ سليانچي در اين باره بيان كرد: «دستگاه هاي اين ورزش در كشور آمريكا ساخته مي شوند. ممكن است موتورهاي آن ها ژاپني باشند اما توليد كننده كشور آمريكاست. به همين دليل آمريكا در اين ورزش حرف اول را مي زند. پس از ان نيز ژاپن قرار دارد. دسته بندي مسابقات نيز بر اساس قدرت موتورها انجام مي شود. به جز اين ها كشورهايي مانند كويت، امارات، قطر، تايلند، اندونزي، چين، فرانسه و ايتاليا در اين ورزش صاحب نام هستند. ورزشكاران ما از نظر استعداد در سطح بالايي قرار دارند و اگر مسائل مادي و پولي ما حل شود، كشور ما نيز حرف هاي زيادي براي گفتن خواهد داشت. ورزشكاران ما با مشكلاتي مانند كرايه، حمل و نقل يا كرايه جت اسكي روبهرو هستند كه اگر اين مسائل حل شوند، كمك زيادي براي پيشرفت اين ورزش در ايران خواهد بود».
نگاه ويژه انجمن به حضور بانوان
حضور بانوان و فعاليت آنها در رشتههاي گوناگون ميتواند به پويايي زنان كشورمان كمك كند، سليانچي در اين باره گفت: «انجمن ما نگاه ويژه اي به حضور بانوان در اين ورزش دارد و براي اينكه بانوان كشورمان نيز بتوانند در اين ورزش فعاليت كنند، تلاش هاي زيادي كرديم تا بتوانند با اجاره يا حتي خريد دستگاه، به انجام تمرين بپردازند. چون از نظر ظاهري تفاوتي بين آقايان و بانوان نيست و پوشش ورزشكار به صورت كامل است، بنابراين برگزاري مسابقات به صورت مختلط مشكلي نخواهد داشت اما با توجه به اينكه توانايي و قدرت آقايان بيشتر از بانوان است، مسابقات را به صورت مجزا برگزار ميكنيم».
بايد بيمه شويد!
آسيب و خطر در هر رشتهاي وجود دارد و براي آنكه ورزشكاران با مشكلاتي مثل پرداخت هزينههاي درمان خود مواجه نشوند، نياز به بيمه دارند. رييس انجمن جت اسكي در اين باره بيان كرد: «اين ورزش، ورزش خطرناكي است؛ چرا كه فشار آب و سرعت حركت ممكن است باعث آسيب هاي جدي به ورزشكار شود بنابراين علاوه بر اينكه پوشش ورزشكار براي انجام فعاليت يك پوشش كامل و با ايمني بالا است، ما بحث بيمه ها را داريم. علاوه بر اينكه بايد جت اسكي و دستگاه مورد استفاده بيمه شود، خود ورزشكار نيز از طريق فدراسيون پزشكي ورزشكي بايد بيمه شود. اين بيمه اجباري است اما براي ما كافي نيست و علاوه بر اين بايد پيست مزبان كه مسابقه را برگزار ميكند نيز بيمه مسئوليت مدني را انجام دهد. بنابراين سه نوع بيمه داريم كه بايد انجام شوند و اين مساله طبق قوانين بين المللي است».
رشته اي كه خودم ابداع كردم
جالب است بدانيد رييس انجمن جتاسكي رشتهاي را ابداع و به اين ورزش اضافه كرده است؛ او در اين باره گفت: «در اين ورزش، رشته اي را خودم ابداع كردم به نام رشته چندگانه جت اسكي كه شامل دو با مانع درساحل، شنا با لايف ژاكت در دريا و پس از آن حركت با جت اسكي در يك مسير مشخص، عمليات نجات غريق با جت اسكي و بازگشت به ساحل و به پايان رساندن مسير با دويدن در ساحل مي شود».
- 13
- 5