حقوق کارمندان شرکت‌های دولتی بیشتر است یا خصوصی؟

گزارش سالیانه «ایران تلنت» از شرکت هاي تولیدی در سال ۹۸ به ۱۲ سؤال مهم در خصوص دستمزدهای سال پیش پاسخ داده است. مطابق اطلاعات این گزارش در سال ۹۸، افزایش درامد در رده های شغلی مختلف بیشتر تحت‌تأثیر مهارت ها مثل افزایش سابقه کاری و تسلط به زبان انگلیسی بوده است؛ درحالی که افزایش مدرک تحصیلی تأثير کمتری بر حقوق داشته است. نکته دیگر این است که درامد متوسط کارکنان شرکت هاي بین المللی و دولتی بیشتر از شرکتهای خصوصی بوده است. همینطور شکاف دستمزدی بین مدیران ارشد خانم و آقا دیده می شود.

کدام ویژگی میتواند افزایش حقوق بیشتری برای متقاضیان کار به ارمغان بیاورد؟ مدرک تحصیلی یا مهارت؟ چنانچه پاسخ مهارت است، به سؤال درست پاسخ داده اید. بررسی ها نشان می دهد سابقه کاری و تسلط بر زبان انگلیسی بيش ترین اثر را بر حقوق رده های مختلف کاری داشته است به طوریکه تسلط بر زبان انگلیسی برای یک مدیر میانی شرکت تولیدی بطور میانگین ۵/ ۲ میلیون تومان افزایش حقوق بهمراه دارد. این در حالیست که مدرک تحصیلی تقریباً ۲۰۰ هزار تومان به حقوق این رده کاری می افزاید. آیا در بازار کار ایران شکاف جنسیتی وجود دارد؟ آمارها در سال ۹۸ نشان می دهد یک مدیر ارشد مرد حدود ۳۰ درصد از یک مدیر ارشد خانم بیشتر درآمد داشته است. این آمار از نظرسنجی سال ۹۸ «ایران تلنت» از جامعه آماری ۳۴ هزار و ۵۴۳ نیروی شاغل در شرکت هاي تولیدی استخراج شده و به ۱۲ سوال مهم در مورد بازار کار ایران در سال گذشته پاسخ داده است.

نیروی کار در چه گروه سنی قرار دارد؟

در ابتدای این مطالعه اندازه شرکت هاي تولیدی و سن افرادی که در این مطالعه آماری مورد بررسی قرار گرفته تشریح شده است. ۴۶ درصد از شرکتهای تولیدی که در این گزارش استفاده شده بین ۱۰۰ تا ۴۹۹ نفر کارمند دارند. چهار گروه دیگر روی هم ۵۴ درصد شرکت ها را تشکیل می دهند. طبق جامعه آماری که ایران تلنت در نظر گرفته، ۶۰ درصد گروه سنی شاغل بین ۲۸ تا ۳۷ سال هستند. آمارهای منتشر شده نشان می دهد از بین ۳۴ هزار و ۵۴۳ نفر نیروی شاغل، یک درصد آن یعنی حدود ۳۴۵ نفر کم تر از ۱۸ سال و یک درصد بیشتر از ۶۳ سال دارند. ۶ درصد بین ۲۳ تا ۲۷ سال، ۲۸ درصد بین ۲۸ تا ۳۲ سال و ۱۹ درصد بین ۳۸ تا ۴۲ سال دارند. ۲ درصد اشخاص شاغل در شرکت هاي تولیدی نیز بین ۵۳ تا ۶۲ سال داشته اند. به این ترتیب ۶۵ درصد از افرادی که در این مطالعه آماری شرکت کرده اند زیر ۳۷ سال دارند.

در کدام شرکت ها در سال ۹۸ اشخاص بیشتری مشغول بکار شده اند؟

طبق گزارش منتشر شده، از میان ۳۸ گروه مشاغل در شرکت هاي تولیدی، تولید و بهره برداری با حدود ۱۶ درصد بيش ترین سهم را در میان مشاغل بخود اختصاص داده است. پس از آن، حسابداری، حسابرسی و مالی با ۱۴ درصد قرار گرفته است. گروه فروش و خدمات بعد از فروش نیز ۱۱ درصد از سهم بازار شرکت هاي تولیدی را بخود اختصاص داده اند.

در کدام فصل بيش ترین فرصت شغلی ایجاد شده است؟

به رغم شیوع ویروس کرونا (corona) در پایان سال ۹۸، آمارها نشان می دهد در فصل زمستان بیشترین فرصت شغلی در شرکت های تولیدی ایجاد شده است. طبق آمار منتشر شده در زمستان سال گذشته ۳۱ درصد، در پاییز و تابستان ۲۱ درصد و در بهار ۲۶ درصد فرصت شغلی در شرکت هاي تولیدی ایجاد شده است.

کدام مشاغل در فصل زمستان افزایش جذب نیرو داشته اند؟

در زمستان سال پیش بعضی مشاغل به علت شیوع ویروس کرونا (corona) تعطیل شد. ولی آمارهای منتشر شده در این گزارش نشان می دهد بعضی از شغل ها در زمستان به نسبت سایر ماه های سال فرصت شغلی بیشتری داشته اند. تبلیغات و مارکتینگ، تولید و بهره برداری، تحقیق و توسعه، کنترل کیفیت و طراحی گرافیک از مشاغلی بوده اند که در فصل زمستان با اقبال بیشتری مواجه بوده اند. این در حالی است که بعضی مشاغل مثل فروش و خدمات بعد از فروش، حسابداری، برنامه ریزی پروژه، منابع انسانی و شبکه و فناوری اطلاعات به نسبت فصل پائیز رشد کمتری را تجربه کرده است.

در کدام بخش ها بیشترین فرصت شغلی ایجاد شده است؟

بيش ترین فرصت های شغلی نیز در سال ۹۸ در گروه فروش و خدمات پس از فروش، تبلیغات و مارکتینگ و حسابداری ایجاد شده است که حدود ۴۰ درصد از حجم فرصت های شغلی ایجادشده در بازار شرکت های تولیدی را بخود اختصاص داده است. از سوی دیگر در شرکت هاي تولیدی بیشترین حجم استخدام انجام شده در شرکت های متوسط یعنی ۱۰۰ تا ۴۹۹ نفر بوده که بیش از نصف استخدام ها (۵۳ درصد) را بخود اختصاص داده است. علاوه براین شرکت هاي تولیدی بیش از ۵۰۰ نفر نیز سهم ۱۹ درصدی از فرصت های شغلی را بخود اختصاص داده اند.

آماری از حقوق و دستمزد ها

بخش دیگری از این گزارش به ارزیابی حقوق و دستمزد در شرکت هاي تولیدی در سال پیش می پردازد. آمارها نشان می دهد در این مطالعه ۶ هزار شاغل مشارکت کرده اند که ۳۰ درصد آن ها را خانم‌ها و ۷۰ درصدشان را آقایان تشکیل داده است. این گزارش شامل خالص حقوق دریافتی در صدک های مختلف پائین و بالای جامعه است که با متغیرهایی مثل سابقه کار، تحصیلات، نوع شرکت و سایز شرکت به صورت اختصاصی سنجیده شده است. نکته قابل توجه این است که در این گزارش منظور از خالص دریافتی مبلغی است که هر شخص ماهیانه بعد از کسر بیمه و مالیات از کار‌فرما دریافت می کند. منظور از میانگین دریافتی، متوسط خالص دریافتی تمامی افرادی است که در آن گروه موردنظر قرار می گیرند.

بيش ترین پراکندگی سابقه کاری اشخاص شرکت کرده در این مطالعه بین ۷ تا ۱۵ سال سابقه داشته اند. این گروه از اشخاص حدود ۳۴ درصد از جامعه آماری را تشکیل داده اند. افرادی که سابقه کاری ۳ تا ۷ سال دارند نیز ۳۱ درصد بوده اند که در مجموع میتوان گفت افرادی که بین ۳ تا ۱۵ سال سابقه کار دارند ۶۵ درصد از افراد شرکت کننده در این مطالعه بوده اند. از نظر رده های سازمانی نیز بیشترین رده که ۴۲ درصد است به کارشناسان اختصاص دارد. ۳۹ درصد مدیر میانی و ۱۹ درصد هم مدیر ارشد این مجموعه را تشکیل می دهند. ۶۰ درصد شرکت هاي تولیدی که در این مطالعه شرکت کرده اند بیش از ۱۰۰ نفر و ۴۰ درصد کم تر از ۱۰۰ نفر هستند. بعلاوه ۸۰ درصد شرکت های مورد ارزیابی خصوصی، ۱۴ درصد دولتی و ۶ درصد بین المللی هستند.

تفاوت درامد یک مدیر ارشد با یک کارشناس چقدر است؟

بررسی آمار منتشر شده در سال ۹۸ نشان می دهد ۲۵۲۰ نفر کارشناسی که در این گزارش شرکت داشته اند، بطور میانگین ۷/ ۳ میلیون تومان درآمد دارند.۲۳۴۰ نفر مدیر میانی نیز بطور میانگین ۶/ ۵ میلیون تومان در ماه درآمد دارند. بعلاوه مدیران ارشد که ۱۱۴۰ نفر از افراد شرکت کننده در این پژوهش هستند نیز بطور میانگین درآمدهایی در حد ۷/ ۹ میلیون داشته اند. در واقع بطور میانگین یک مدیر ارشد ۶ میلیون تومان بیشتر از یک کارشناس در ماه درآمد دارد.

کدام مشاغل بیشترین درآمد را در سال ۹۸ ثبت کرده اند؟

در میان مدیران ارشد بيش ترین درآمدها برای مدیریت عامل و هیأت مدیره بوده که بطور میانگین ۵/ ۱۵ میلیون تومان در ماه درآمد داشته اند. بعد از آن حسابداری و مدیریت مالی با حدود ۱/ ۱۲ میلیون و تبلیغات و مارکتینگ با ۵/ ۱۱ میلیون تومان در صدر درآمدها در رده مدیران ارشد قرار دارند. در میان مدیران میانی نیز نصب، راه اندازی و اجرا و برنامه ریزی استراتژیک و مشاوره با حدود ۴/ ۷ میلیون تومان درآمد در صدر حقوق بگیران مدیران میانی هستند. در میان کارشناسان نیز داروسازی با میانگین حقوق ۶/ ۴ درصد بیشترین درآمد و بعد از آن برنامه نویسی با حدود ۵/ ۴ میلیون تومان درآمد قرار دارد.

کدام ویژگی افزایش حقوق بیشتری ایجاد می کند؟

آمارهای منتشرشده نشان می دهد که افزایش سابقه کار عامل مهمی در افزایش میانگین حقوق کارکنان است. در گروه کارشناسان، میانگین درآمد افرادی که ۳ تا ۷ سال سابقه کار دارند ۸/ ۳ میلیون تومان، افرادی که ۷ تا ۱۵ سال سابقه کار دارند ۵/ ۴ میلیون تومان و افرادی که بالای ۱۵ سال سابقه کار دارند ۵ میلیون تومان است. به عبارت دیگر با افزایش سابقه کاری، حدود ۶۰۰ هزار تومان به حقوق افزوده می شود. این فاصله در رده های مدیران میانی و مدیران ارشد بیشتر است. به طوریکه شخصی که مدیر میانی یک شرکت تولیدی باشد و سابقه کاری اش زیر ۳ سال باشد، بطور میانگین ۵/ ۳ میلیون تومان درآمد دارد. در حالیکه چنانچه سابقه کاری این شخص در بازه ۳ تا ۷ سال قرار گیرد درآمد آن بطور میانگین ۴/ ۱ میلیون تومان افزایش پیدا می کند و به سطح ۹/ ۴ میلیون تومان می رسد. اگر سابقه کار بین ۷ تا ۱۵ سال باشد، میانگین درآمد ۶/ ۶ میلیون تومان است. مدیر میانی شرکت هاي تولیدی که سابقه کار بالای ۱۵ سال دارند بطور میانگین ۶/ ۷ میلیون تومان درآمد دارند. در واقع فاصله درآمد یک فرد از هنگامی که مدیر میانی یک شرکت تولیدی می شود تا هنگامی که سابقه کار او به بالای ۱۵ سال میرسد ۱/ ۴ میلیون تومان برآورد شده که فاصله چندانی با درآمد یک کارشناس که سابقه کاری بالای ۱۵ سال دارد، ندارد.

در میان مدیران ارشد نیز، سابقه کاری ۳ تا ۷ سال منجر به درآمد ۴/ ۶ میلیون تومان، سابقه کاری ۷ تا ۱۵ سال بطور میانگین درآمد ۵/ ۹ میلیون تومان در ماه و مدیران ارشدی که بالای ۱۵ سال سابقه دارند بطور میانگین ۴/ ۱۳ میلیون تومان در ماه درآمد دارند. نتیجه بررسی های انجام شده این است که سابقه کاری یا به عبارت دیگر تجربه کاری در شرکت هاي تولیدی یکی از مهم ترین عوامل افزایش حقوق به حساب می آید.

ارتقای زبان انگلیسی چه تاثیری در درآمد اشخاص دارد؟

یکی دیگر از عواملی که در این مطالعه آماری مورد ارزیابی قرار گرفته، تأثير زبان انگلیسی در حقوق پرداختی در شرکت هاي تولیدی است. بررسی ها نشان می دهد که میانگین حقوق کارکنان در دو سطح زبان ابتدایی و پیشرفته فاصله معناداری دارد. به طورمثال کارشناسی که سطح زبان آن در حد ابتدایی است میانگین حقوق ۳ میلیون و ۶۰۰ تومان می گیرد، در حالیکه کارشناسی که زبان انگلیسی وی در سطح پیشرفته است به طور میانگین، ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان درآمد دارد. این فاصله درآمدی در سطوح بالای مدیریتی افزایش بیشتری می گیرد. به طوریکه فاصله درآمدی مدیر میانی که سطح زبان پیشرفته دارد، حدود ۲ میلیون و نیم بیشتر از مدیری می گیرد که سطح زبان آن ابتدایی است. یک مدیر میانی با سطح زبان ابتدایی ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و با سطح زبان پیشرفته ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان درآمد دارد. در سطح مدیران ارشد یک شرکت تولیدی، داشتن مهارت زبان انگلیسی در سطح پیشرفته تفاوت درآمدی ۵ میلیون و ۳۰۰ هزارتومانی را به ارمغان دارد. یک مدیر ارشد با زبان انگلیسی ابتدایی بطور میانگین ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و یک مدیر ارشد با سطح زبان پیشرفته ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان درآمد ماهیانه دارد.

سطح تحصیلات چه مبلغی بر حقوق می افزاید؟

ولی نکته قابل توجه این است که مدرک تحصیلی فوق لیسانس کم ترین اثر در افزایش درآمد را در سطوح کاری دارد. تفاوت میانگین درآمد کارشناس و مدیر میانی در سطح لیسانس و فوق لیسانس ۲۰۰ هزار تومان و تفاوت میانگین درامد مدیر ارشد ۷۰۰هزار تومان است.

حقوق کارمندان شرکت هاي دولتی بیشتر است یا خصوصی؟

تفاوت میانگین حقوق افراد در شرکت هاي تولیدی خصوصی، دولتی و بین المللی نیز نشان می دهد که یک مدیر میانی در شرکت تولیدی بین المللی بیشترین درامد را دارد. این درآمد بطور میانگین ۷ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان ثبت شده است. این در حالیست که یک مدیر میانی در یک شرکت دولتی حدود ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان درآمد دارد و این مبلغ در یک شرکت خصوصی به حدود ۵ میلیون و نیم کاهش می یابد.

از سوی دیگر میانگین حقوق پرداختی در شرکت هاي بزرگ و کوچک نیز تفاوت چشمگیرd دارد. به طورمثال میانگین درآمد یک کارشناس در یک شرکت تولیدی کوچک (زیر ۱۰۰ نفر) حدود ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان درآمد دارد. در حالیکه حقوق یک کارشناس در شرکت تولیدی بزرگ (بالای ۱۰۰ نفر) ۳میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است. تفاوت درآمد یک مدیر میانی در شرکت هاي تولیدی بزرگ و کوچک نیز حدود یک میلیون تومان است. این تفاوت در سطوح مدیریتی ارشد به ۲ میلیون تومان در ماه می رسد.

آیا در بازار کار ایران شکاف جنسیتی وجود دارد؟

طبق آمارهای اعلام شده، میزان مشارکت خانم‌ها در شرکت هاي تولیدی در سطح کارشناس ۴۰ درصد، در سطح مدیران میانی ۲۸ درصد و در سطح مدیران ارشد ۱۳ درصد است. این شکاف در شرکتهای تولیدی از جهت سختی کار و مشکلات فرهنگی که برای رشد خانم‌ها در سطوح مدیریتی ارشد دیده می شود، طبیعی است. ولی نکته قابل توجه این است که در سطح مدیریت ارشد یک شرکت تولیدی، سطح درآمد آقایان ۲۸ درصد بیشتر از خانم‌ها گزارش شده است. این تفاوت در سطح کارشناس و مدیر میانی در حدود ۸ درصد و ۶ درصد گزارش شده که قابل توجیه است. برای این که در ردیف های حقوقی حق عائله مندی بطور کلی به آقایان تعلق ميگيرد و در شرایط خاص به خانم‌ها داده می شود. ولی سؤال اینجاست به چه دلیل باید درآمد یک آقا در سطح مدیریت ارشد ۲۸ درصد بیشتر از خانم در همان سطح باشد؟