پس از حواشی که در ماههای اخیر برای چند برنامه تلویزیون رخ داد و صحبتهای حاشیهساز بعضی مهمانان با واکنش افکار عمومی مواجه شد، دیروز فارس از پخش تولیدی (غیرزنده) سه برنامه «ثریا»، «عصرانه» و «جهانآرا» خبر داد. رنجبران مدیرکل روابط عمومی صداوسیما نیز در گفتوگو با صبا اعلام کرد، چند وقتی است که برنامههای دیگری چون «آفتاب شرقی» و «پرونده ویژه» نیز تولیدی شدهاند و همچنین در آینده نزدیک بعضی برنامههای «فرمول یک» به صورت تولیدی روی آنتن خواهند رفت.
در انتظار برنامههای خوشریتم
همانطور که رنجبران در این گفتوگو توضیح داده، ساخت برنامههای تولیدی برای تلویزیون سختتر از برنامههای زنده است؛ این را دستاندرکاران تلویزیون میدانند. بنابراین میتوان انتظار داشت برنامههای گفتوگومحور غیرزنده، با کیفیتی بالاتر و جذابتر تولید شوند و همچنین سهم آیتمهای میانبرنامه که به برنامهها، تنوع و ریتم میبخشند، بیشتر شوند. همچنین با کمتر شدن جذابیت برنامههای گفتوگومحور، میتوان انتظار داشت سهم کلی این برنامهها از آنتن، کمتر از قبل شود. احتمالاً از این منظر، تغییر رویکرد صداوسیما از برنامههای زنده به تولیدی، اتفاقی مبارک خواهد بود.
سهم سرگرمی بیشتر میشود
میدانید احتمال ایراد اظهارنظرهای جنجالی و خبرساز، بخشی از جذابیت آنتن زنده است. در مقابل، مجریان و مهمانان برنامههای تولیدی، برای فرار از ممیزی احتمالی برنامه، اغلب از اظهارنظرهای خبرساز خودداری میکنند و میدانند احتمال زیادی وجود دارد که بازبین پخش، اینگونه صحبتها را از برنامه درآورد. بنابراین میتوان انتظار داشت تداوم رویکرد کاهش برنامههای زنده در مجموعه برنامههای سازمان صداوسیما، به افزایش سهم عناوین سرگرمکننده روی آنتن تلویزیون منجر شود؛ برنامههایی که به رغم جذابیت، تکیه چندانی به اظهارنظرهای خبرساز و جنجالی نداشته باشند.
چالش افکار عمومی
مدیرکل روابط عمومی سازمان صداوسیما، در همین گفتوگوی دیروز به صبا تأکید کرد که تصمیمگیری برای مسیر جدید تلویزیون، «از مدتها قبل» انجام شده و مربوط به حواشی اخیر نیست. او همچنین هدف از این رویکرد را «غنای محتوایی برنامهها» دانسته است؛ نکتهای که بالاتر گفتیم احتمالاً درست است. با این حال، بعید به نظر میرسد افکار عمومی این اظهارات را باور کند. دیروز در شبکههای اجتماعی نظراتی وجود داشت که این تغییرات را حتی به فشار دولت نسبت میداد. این نظرات با فضای ممیزی که در برنامههای مختلف تلویزیون وجود دارد، چندان هم بیراه نیست.
برای حفظ امنیت ملی با نگاهی اجمالی به فهرست برنامههایی که به شکل تولیدی درمیآیند، میتوان وجه مشترک همگی را اظهارنظرهای خبرساز و جنجالی مهمانان دانست که در عناوینی چون «فرمول یک» و«جهانآرا» همیشگی است و در بقیه گاهی اتفاق میافتد. با این حال باید توجه داشت،چند اظهارنظر اخیر که از قضا همه در شبکه افق اتفاق افتاده، به نوعی با مسئله امنیت ملی گره خورده است. عقل سلیم نمیپذیرد که به یک مهمان تلویزیون که ممکن است با اظهارنظری نسنجیده، مملکت را بههم بریزد، آنتن زنده داد. سازمان صداوسیما در موارد این چنینی برای صحبتهای عجیب مهمانان، کم هزینه نداده است.
پربینندهترینها زنده نیستند!
اما اوضاع چندان ناامیدکننده هم نیست. در سالهای اخیر چندین عنوان از برنامههای پرمخاطب تلویزیون، تولیدی بودهاند. برنامههایی نظیر «خندوانه»، «کودک شو» و «دورهمی» در شبکه نسیم و «عصر جدید» و «اعجوبهها» در شبکه ۳. در واقع عملاً پربینندهترین و محبوبترین برنامههای تلویزیون که بیشتر از ۵۰ درصد مخاطب دارند، همگی تولیدی هستند! این نتیجه ظاهراً دور از انتظار، به این دلیل است که برنامههای زنده، غالباً جنجالی میشوند و «پرسروصدا» هستند، نه «پربیننده»، بنابراین جای نگرانی نیست. این تصمیم اگر به نفع تلویزیون نباشد، قطعاً به ضرر آن نیست.
مصطفی قاسمیان
- 15
- 2
