بیوگرافی خبازی نیشابوری، شاعر قدیمی دوره ی سامانیان

خبازی نیشابوری در زمان سامانیان زندگی می کرد

چکیده ای از بیوگرافی خبازی نیشابوری

نام کامل:خبازی نیشابوری

درگذشت:۳۴۲ هجری قمری

حرفه:شاعر

دوره:پس از اسلام، زمان سامانیان

آثار به جای مانده :یک دوبیتی

ملیت:ایرانی

بیوگرافی خبازی نیشابوری

نظامی عروضی از خبازی نیشابوری بعنوان شاعر بزرگ دوران سامانیان در چهار مقاله اشاره کرده است. از شاعران هم عصر این شاعر معروف می توان به جویباری، ابوالمثل بخاری، ابوالعباس بن عباس رنجی، رودکی، رابعه بلخی، کسایی و دقیقی و... هم اشاره کرد و تنها یک اثر از او به جای مانده است. همچنین در لغت نامه معتبر دهخدا می توانید نام خبازی نیشابوری را مشاهده کنید که به معرفی او به عنوان شاعری متقدم از دوران سامانی در این کتاب پرداخته شده است. در جلد اول کتاب مجمع الفصحاء در وصف خبازی نیشابوری، چند خطی شرح داده شده است:

خبازی نیشابوری از مهارت خاصی در نظم سخن پارسی برخوردار بود و در زمان سامانیان از استادان قدیم و سخنگویان به شمار می رفت. این شاعر با شاعرانی همچون بلخی و رودکی و بسیاری از شاعران بزرگ ایرانی دیگر، هم عصر بوده و تقریباً بیشتر آثارش منسوخ شده است. وی در سال ۳۴۲ هجری قمری به دیدار ابدی پیوست.

نام خبازی نیشابوری در لغت نامه معتبر دهخدا نیز موجود است

آثار باقی مانده از خبازی نیشابوری

در ادامه تنها با یک اثر باقیمانده از خبازی نیشابوری آشنا شوید:

می بینی آن دو زلف که بادش همی برد

گویی که عاشقی است که هیچش قرار نیست

یا نه که دست حاجب سالار لشکر است

کز دور مینمایدکامروز بار نیست

دلیل اهمیت شاعران و ادبیات دوره سامانیان

چندن مرتبه به فرهنگ ایرانی و زبان پارسی در طول تاریخ، ظلم شده است ولی مردم این سرزمین، راهشان را پیدا کرده اند. در دوره سامانیان برای بخشیدن جانی تازه به زبان پارسی و فرهنگ ایرانی، تلاش های فراوانی انجام شد. پادشاهان در آن زمان برای رشد و گسترش پارسی، زمینه ی مناسبی را در حرکتی فرهنگی فراهم کردند و زبان فارسی دری با حمایت این سلسله علم و ادبیات در خراسان، گسترش یافت.

البته زبان عربی برای ارتباط با دیگر کشورهای اسلامی بعنوان زبان اداری و ابزاری استفاده می شد ولی شاعران و نویسندگان در اثر علاقه شدید به زبان مادری، اشعارشان را به این زبان نوشتند و مورد حمایت قرار گرفتند. در این زمان برای ترجمه آثار عربی به فارسی، جنبش هایی بوجود آمد. از کتاب های ترجمه شده به فارسی دری می توان به کلیله و دمنه، تفسیر بزرگ طبری و تاریخ طبری اشاره کرد. فارسی دری به همین زبان معمول در دوره اسلامی مرسوم بوده، مثلا دقت کنید:

« نصر بن احمد این سخن بشنید. خوش آمدش. دستور خویش را، رودکی را فرمود تا به نظم آورد، و کلیله و دمنه اندر زبان خرد و بزرگ افتاد و نام او بدین زنده گشت، و این نامه از او یادگاری بماند.»

عکسی از مقبره به جای مانده از زمان سامانیان

تفاوت پارسی پهلوی و فارسی دری

زبان شهرت یافته به فارسی دری، تفاوت هایی با زبان پهلوی دارد. زبان پهلوی به عنوان یک زبان رسمی و دینی شناخته میشد و افرادی به آن گرایش پیدا کردند که پایبند به کیش زرتشتی خود بودند و استفاده از زبان غیر مسلمانان برای مسلمانان ایرانی، مکروه بود؛ به همین علت با استفاده از خط عربی، زبان فارسی دری را نوشتند که برای رشد کافی، شرایط موردنیاز را پیدا کرد و ایرانیان مسلمان نیز می توانستند از زبان مادری خود بعنوان زبان اصلی استفاده کنند.

گردآوری: بخش بیوگرافی سرپوش