بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده‌اند که این سفر می‌تواند حاوی سیگنال‌هایی در زمینه قرارداد هسته‌ای با قدرت‌های جهانی باشد. بررسی‌های پیشین حاکی از آن است که سیگنال‌های برجامی چه از نوع مثبت و چه از نوع منفی تاثیرات چشمگیری بر سمت و سوی انتظارات معامله‌گران دارد. از شهریور ماه سال گذشته که مذاکرات هسته‌ای به نوعی به فاز غیر رسمی کشیده شد، طرفین اصلی از طریق واسطه‌ها باهم در ارتباط بوده‌اند. به عقیده کارشناسان سلطان عمان نیز می‌تواند یکی از همین واسطه‌ها بوده و در جریان سفر خود به ایران حامل پیامی در زمینه آینده مناسبات سیاسی ایران و غرب باشد. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار در واپسین معاملات نقدی روز گذشته با حدود ۲۰۰ تومان کاهش به رقم ۵۱ هزار و ۶۰۰ تومان رسید.
دیروز یکشنبه ۷ خرداد روند نرخ شاخص ارزی در معاملات غیر‌رسمی بازار ارز تهران کاهشی بود. هر برگ از این اسکناس آمریکایی نخستین معاملات صبح روز گذشته خود را در حوالی نرخ پایانی روز شنبه یعنی رقم ۵۱هزار و ۸۰۰ تومان آغاز کرد. به گذشت چند ساعت از معاملات بازار در روز گذشته نرخ این ارز حدود ۲ پله کاهش یافت. پیش‌تر با توجه به وقوع برخی درگیری‌ها در مرز ایران و افغانستان و رشد نرخ دلار هرات پیش‌بینی می‌شد بازار روز یکشنبه نیز در فاز افزایشی به فعالیت خود ادامه دهد.
اما پایان این درگیری‌ها و از سر‌گیری روابط تجاری از مرز پل ابریشم از یکسو و همچنین سفر سلطان عمان به کشور از سوی دیگر سبب شد نرخ ارز در بازار روز گذشته کاهشی شود. در نهایت قیمت هر برگ دلار آزاد در عصر روز گذشته با حدود ۲۰۰ تومان کاهش نسبت به نرخ روز شنبه در رقم ۵۱ هزار و ۶۰۰ تومان ثبت شد.
ورود سکه به کانال ۳۰
همزمان با افت قیمت ۲۰۰ تومانی دلار در معاملات آزاد روز گذشته، قیمت هر قطعه سکه طلا طرح جدید نیز دچار نوسانات کاهشی شد. هر قطعه از این فلز گران‌بها در پایان معاملات روز گذشته با حدود ۴۲۰هزار تومان کاهش نسبت به نرخ پایانی روز شنبه به رقم ۳۰ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان رسید. گفتنی است که نرخ حباب این کالای سرمایه‌ای که اختلاف میان ارزش ذاتی و بهای معامله شده آن در بازار را به نمایش می‌گذارد نیز روز گذشته در سطوح ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومانی محاسبه شد.
سرنوشت مبهم دلار
جهان صنعت هم در گزارشی نوشت: با همه اینها بازار ارز در معرض چند خبر منفی سیاسی قرار داشته است. برای مثال درگیری ایران و طالبان در مرزهای شرقی بر سر مساله حق‌آبه هیرمند موضوعی است که به گواه برخی می‌تواند معاملات بازار ارز را متاثر کند. هرچند این انتظار وجود داشت که درگیری‌های اخیر منجر به افزایش قیمت دلار شود اما به نظر می‌رسد به دلیل سفر سلطان عمان به ایران این موضوع تاثیرگذاری خود را از دست داده است. با این حال همچنان می‌توان دیگری‌های ایران و افغانستان را می‌توان بر تحولات قیمتی بازار ارز موثر قلمداد کرد.
در عین حال نیز خبر نشست شورای حکام که قرار است در نیمه خرداد برگزار شود موضوع دیگری است که می‌تواند باعث تغییر جهت‌گیری بازار ارز شود.
آن‌طور که گفته می‌شود، نشست شورای حکام قرار است ۱۵ تا ۱۹ خرداد برگزار شود و برخی از تحلیلگران سیاسی و اقتصادی می‌گویند که در این جلسه ممکن است تصمیم جدیدی در خصوص پرونده هسته‌ای ایران گرفته شود.
به گواه برخی این مساله می‌تواند چشم‌انداز قیمت‌ها در بازار ارز را تغییر دهد و باعث رشد قیمت دلار شود. در هر صورت به نظر می‌رسد بازار ارز در حال حاضر بیش از هر چیز دیگری تحت تاثیر سفر سلطان عمان به کشورمان قرار گرفته است.
توانمندی بالای عمان برای همکاری با ایران در همه حوزه‌‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی از جمله دلایل این مساله عنوان می‌شود. در این راستا نیز برخی می‌گویند که سفر هیثم بن‌طارق به ایران می‌تواند با خبرهای خوش دیگری از جمله آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده کشورمان همراه شود. کارشناسان نیز بر این باورند که اگر این سفر با نتایج مثبتی همراه باشد و زنگ آغاز مذاکرات هسته‌ای نواخته شود، کاهش قیمت دلار به نرخ‌های زیر ۵۰ هزار تومانی نیز چندان دور از انتظار نخواهد بود.
عواملی که قیمت ارز را در بازار کاهشی می‌کنند
شاهین شایان‌آرانی تحلیلگر مسائل اقتصادی و کارشناس بازار ارز درباره وضعیت نرخ ارز در روزها و هفته‌های آینده با توجه به افزایش نرخ تورم گفت: افت‌وخیز قیمت این کالا در بازار ناشی از عوامل متعددی است که دو عامل اصلی یعنی تاثیر‌پذیری ارز از نوسان نرخ تورم و اجرای سیاست‌های ارزی چون تقویت بنیه ذخایر ارزی قیمت آن را مشخص می‌کند، به طوری که اگر نرخ تورم در کشور کاهشی شود ارز نیز به صورتی اتوماتیک روندی کاهشی را در پیش می‌گیرد؛ موضوع اولیه و کلیدی که باید مورد توجه قرار گیرد زیرا بالا و پایین شدن نرخ این کالا بستگی به چگونگی نرخ تورم در اقتصاد کشور دارد.
وی با بیان اینکه عامل دیگری که باعث ایجاد تغییر نرخ ارز در بازار می‌شود، عامل ثانویه بوده که با اجرای سیاست‌های درست کارشناسانه ارزی، مدیریت بازار و تلاش برای تقویت ذخایر ارزی کشور از طریق توسعه صادرات و کسب درآمدهای ارزی است، گفت: این عامل به عنوان عاملی روانی می‌تواند در بازار ارز تاثیرگذار شود. البته چنین روشی هیچ‌وقت نمی‌تواند اثربخشی چندانی چون کاهش نرخ تورم را در افت قیمت ارز در بازار به جای گذارد ولی در کوتاه‌مدت مانع التهاب بازار و فروکش رشد قیمت‌ها و همچنین تامین نیازهای ارزی مردم خواهد شد به گونه‌ای که در مواقع خاص سیاستگذاران ارزی با عرضه ارز به بازار مانع افزایش قیمت این کالا شده و از جهشی شدن رشد نرخ آن جلوگیری می‌کند.
نرخ تعادلی دلار ۵۱ تا ۵۲ هزار تومان
این کارشناس اقتصادی نرخ تعادلی دلار را در شرایطی که نرخ تورم هماکنون حدود ۵۰ درصد است همان رقم بین ۵۱ تا ۵۲ هزار تومان عنوان و اظهار کرد: چنانچه نرخ تورم بر مدار رشد قرار گیرد قیمت ارز ناگزیر افزایشی خواهد شد و چنانچه اقدامات لازم با عرضه ارز برای ممانعت از رشد قیمت‌ها انجام شود تاثیرگذاری آن گذرا خواهد بود و قیمت‌ها دوباره پس از مدتی روندی افزایشی به خود می‌گیرند چرا که نرخ ارز همواره از نرخ تورم تبعیت می‌کند. البته باید به این نکته مهم توجه شود چون نرخ تورم در کشور هماکنون بالاست کار مدیریت مسوولان برای مهار تورم نیز سخت شده است.
شایان آرانی ادامه داد: در صورت ارتباط با دنیا و رفع تحریم‌های بین‌المللی بی‌تردید اقتصاد کشور متحول می‌شود زیرا با رونق‌بخشی اقتصاد، تورم به تدریج کاهش می‌یابد و این موضوع تاثیر خود را بر افت نرخ ارز در بازار به جای می‌گذارد، از طرفی با توجه به بازگشت احتمالی ارزهای بلوکه‌شده دست بانک مرکزی نیز در تامین نیاز متقاضیان ارزی باز خواهد شد و این امکان وجود دارد که در صورت گشایش‌های ارزی و انتشار اخبار مثبت از مذاکرات برجام همچنین توسعه روابط دیپلماسی با برخی کشورها قیمت ارز احتمالا طی روزهای آینده مسیر کاهشی را بپیماید.
سفر سلطان عمان و اثرگذاری اخبار مثبت دیپلماسی بر بازار ارز
آرانی به سفر سلطان عمان به کشور و احتمال میانجیگری وی برای ارتباط ایران با برخی کشورهایی که با ایران ارتباط دیپلماسی ندارند، اشاره کرد و افزود: چنین موضوعی می‌تواند تاثیر خود را بر بازار ارز به جای گذارد اما همان‌طور که گفته شد این تاثیرگذاری بیشتر جنبه روانی در بازار دارد.
با این وجود نتیجه خواهیم گرفت که تنها راه ممانعت از رشد نرخ ارز توجه و تمرکز بر کاهش نرخ تورم در کشور است که به صورت پایدار می‌تواند به افت قیمت ارز در بازار بینجامد.
بنا بر این گزارش، هر چند بازار ارز این روزها شرایط آرامی را سپری می‌کند اما این احتمال وجود دارد که به دلیل سفر سلطان عمان به کشور که برخی پیش‌بینی‌ها حکایت از اخبار امیدوارکننده نسبت به گشایش‌های دیپلماسی ایران با برخی کشورها دارد در کنار رایزنی‌های بانکی ایران با مذاکره با یکی از کشورهای همسایه برای ایجاد ارتباط بانکی، این موضوع در بازار ارز طی روزهای آینده تاثیرگذار و قیمت‌ها دچار تغییر شوند.
- 16
- 4
