به گزارش دنیای اقتصاد، درحالی که هفته قبل مجلس طی مصوبه ای اخذ مالیات از اینفلوئنسرهایی که دارای بیش از ۵۰۰ هزار دنبال کننده هستند را تصویب کرد واین موضوع واکنش های گسترده ای را در پی داشت، حال معلوم شده که فعالیت شبکه های اجتماعی فیلتر شده مثل تلگرام نیز شامل مقررات مالیاتی جدید می شوند. این درحالی است که کارشناسان اقتصادی معتقدند این مسیر مالیات ستانی دارای ضعف های متعددی است.
انتقادات کارشناسان بیشتر معطوف به ابهامات این مصوبه است و معتقدند شروط تعریف شده نمی توانند مبنای مناسبی برای محاسبه درآمد افراد باشند. به عقیده آن ها شاخصی چون تعداد فالوور مشخص کننده میزان درآمد نیست. در همین حال هنرمندان فعال در شبکه های اجتماعی و اینفلوئنسرها هم عموما از این گلایه دارند که وقتی دولت تسهیلاتی در راستای بهبود شرایط کاری آنها ارائه نمی دهد، چطور توقع دارد که فعالان این شبکه ها مالیات دهند. چه بسا یکی از اینفلوئنسرها به طعنه گفته است که خود پلت فرم ها باتمام بستری که برای فعالیت ما فراهم کرده اند هزینه ای اخذ نمی کنند، آن وقت مسئولان درحالی که هرروز تهدید به فیلتر این شبکه ها می کنند و مدام بر قیمت اینترنت بی کیفیت ارائه شده می افزایند، چگونه توقع پرداخت مالیات دارند؟
مجلس شورای اسلامی در بررسی بودجه ۱۴۰۰ در صحن مجلس، ماده ای را برای دریافت مالیات از اینفلوئنسرهایی که بیش از ۵۰۰ هزار دنبال کننده دارند، تصویب کرد. طبق این مصوبه مجلس درآمدهای کاربران دارای حداقل ۵۰۰ هزار دنبال کننده در رسانه های کاربرمحور از محل تبلیغات مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. سازمان امور مالیاتی مکلف است ظرف دو ماه پس از لازم الاجرا شدن قانون بودجه، دستورالعمل اجرایی مربوط را تهیه و به تائید وزیر امور اقتصادی و دارایی برساند. سازمان امور مالیاتی همچنین مکلف است لیست مؤدیان مالیاتی و خوداظهاری تهیه شده توسط آنها را تهیه و در سایت سازمان در منظر عموم قرار دهد.
درآمد اینفلوئنسرها چقدر است ؟
آمارها حاکی از آن است که تنها در اینستاگرام، بیش از ۵۰ پیج بالای ۳میلیون دنبال کننده دارند و فالوورهای بیش از ۶۰۰پیج بالای یک میلیون دنبال کننده است. هزینه متداول درج هر ویدئوی کمپین های تبلیغاتی شرکت های مختلف در صفحات اینفلوئنسرهای اینستاگرام، مبلغی درحدود ۵ تا ۱۰۰میلیون است و هر کدام از اینفلوئنسرهای اینستاگرام، روزانه تعداد قابل توجهی از چنین ویدئوها و استوری های تبلیغاتی را در صفحات خود با مخاطبانشان به اشتراک می گذارند.برآوردهای مرکز پژوهشی بتا( پلت فرم تحلیل داده های شبکه های اجتماعی) نشان می دهد تنها درآمد حاصل از تبلیغ و اطلاع رسانی توسط اینفلوئنسرهای اینستاگرامی در سال، مبلغی حدود هزار میلیارد تومان است. به طوریکه میتوان خاطرنشان کرد مجموع درآمد ۶۰۰ اینفلوئنسر برتر اینستاگرام فارسی در یک سال چیزی درحدود درآمدی است که سازمان صداو سیما از تبلیغات به دست می آورد.
مالیات بر فالوور به جای مالیات بر درآمد
یکی از مهم ترین انتقادات کارشناسان نسبت به این مصوبه آن است که تعداد فالوور نمی تواند معیار مناسبی برای درآمدزا بودن صفحات شبکه های اجتماعی در نظر گرفته شود. بسیاری از پیج ها از فالوور فیک استفاده می کنند که لزوما تاثیری بر درآمد پیج ندارد و بالا بودن تعداد فالوورها صرفا اعتباری ظاهری برای این صفحات به حساب می آید. برعکس برخی شبکه های اجتماعی ممکن است با آنکه تعداد فالوور خیلی بالایی نداشته باشند، ولی به واسطه حضور در آن صفحه، موفق به کسب درآمدهای قابل توجهی شوند. کارشناسان می گویند:معقول آن است که فارغ از آنکه چه کسی در کجا و چگونه درآمد کسب می کند ، مالیات بر درآمد افراد وضع شود؛ در نتیجه تمام افراد و با شاخصی درست، مشمول پرداخت مالیات می شوند.
یکی دیگر از انتقادات به این مصوبه، نحوه شناسایی میزان درآمد هر اینفلوئنسر در صفحه شبکه های اجتماعی اش است. محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، یکشنبه شب در گفت وگوی زنده شبکه خبر، درتشریح جزئیات این مصوبه گفت:« به صورت معمول انجام هر خدمتی بر مبنای قرارداد مکتوبی انجام می شود که قرار است چنین قراردادهایی مبنای محاسبه درآمد سلبریتی ها برای اخذ مالیات قرار گیرد.» با این حال به نظر می رسد این حالت بیشتر برای فعالیت های معمول سلبریتی هایی اعم از بازیگران، خوانندگان و سلبریتی ها مناسب باشد و معیار مناسبی برای فعالیت های درآمدزای داخل شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام نباشد، زیرا بسیاری از تبلیغاتی که در شبکه های اجتماعی انجام می شود و تعرفه های چند میلیونی دارند، قراردادی ندارند و صرفا براساس توافق اشخاص پیش برده می شوند.
نحوه اخذ مالیات از سلبریتی ها
با تمام اوصاف، مکانیزم در نظر گرفته شده برای پرداخت این مالیات ها خوداظهاری است. در نتیجه مجلس مصوب کرده که شخص اینفلوئنسر، نسبت به اعلام درآمدهای خود اقدام کند و سازمان امور مالیاتی با کسب رضایت از مودی، عدد مذکور را به صورت شفاف اعلام کند. حمیدرضا سحری، پژوهشگر اقتصادی در گفت وگو با خبرگزاری مهر اظهار کرده است :« از آنجا که دارایی اینفلوئنسر ها وجهه شان است، بدین ترتیب دوست ندارند با خود اظهاری دروغین و فرار مالیاتی چهره خود را خراب کنند به علت اینکه این خوداظهاری باید در سایت برای همه قرار داده شود و مردمی که در فضای مجازی پیگیر و دنبال کننده این افراد هستند قضاوت کننده خواهند بود؛ بدین ترتیب الزام اجرای صحیح این طرح، خود مردم هستند و به نوعی خود کنترلی و نظارت جمعی اجرا می شود. در صورت بروز تخلف نیز این خود اینفلوئنسرها هستند که در معرض از دست دادن محبوبیت و کاربران دنبال کننده خود که مهم ترین سرمایه آنها است، قرار می گیرند.»
محمود علیزاده، معاون فنی و حقوقی سازمان امور مالیاتی در گفت وگو با یکی از سایت های خبری، با اشاره به درآمد اینفلوئنسرها و اینکه بهتر است این افراد خود نسبت به ابراز درآمدهایشان اقدام کنند.گفته است:سازمان مالیاتی به صورت هوشمند و با تکنولوژی موجود برای رسیدن به این درآمدها ورود می کند.
معاون فنی و حقوقی سازمان مالیاتی تصریح کرد شناسایی سلبریتی ها مشمول مالیات، به صورت گزینشی و موردی انجام نشده و با توجه به شاخص در نظر گرفته شده، حساب تمامی شهروندان پایش می شود. وی تأکید کرده است :هیچ گزینشی درکار نیست و همه دیتاها و استعلام ها، در یک پنل مشخص و با استفاده از الگوریتم هایی انجام شده و در پروفایل افراد می نشیند.
براساس اعلام علیزاده، تراکنش های بانکی به خودی خود بعنوان یک رویداد مالی منتج به درآمد نیست، اما شواهدی برای ردیابی و رسیدن به رویداد مالی بعنوان درآمد است که میتواند مشمول مالیات باشد. وی افزوده است:حساب بانکی تمامی افرادی که جمع گردش بدهکار و بستانکار بالای ۵ میلیارد تومان داشته اند، از سال ۹۵ تا ۹۸ اخذ شده است و همه آن را از بانک ها گرفتیم و بررسی می کنیم.
یکی دیگر از چالش های مطرح شده، نحوه اجرایی شدن این مصوبه درمورد سلبریتی هایی است که یا در داخل کشور مستقر نیستند یا اصلا ایرانی و مشمول پرداخت مالیات به حساب نمی آیند زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در پاسخ به این مورد گفته است:عموما مدیریت تبلیغات و درآمدزایی صفحات چنین سلبریتی هایی، توسط موسسات یا اشخاصی در داخل کشور انجام می شود. در نتیجه این افراد، طرف حساب دولت برای اخذ مالیات مربوط به آن صفحات به حساب می آیند.
تلگرام هم شامل این مصوبه می شود
طرح مصوبه اخیر مبنی بر اخذ مالیات از فعالیت های اینفلوئنسرها در شبکه های اجتماعی، از سوی محمد حسین بحرینی، نماینده مشهد و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح شده است. وی درگفت وگو با خبرگزاری خانه ملت گفته است:درحال حاضر بخشی از کسب وکارها در فضای واقعی نیست و در مجازی انجام می شود که این امر فرصت خوبی برای توسعه دولت الکترونیک و کسب وکارهای مجازی به شمار می آید.»
درحالی که تلگرام مدت هاست فیلتر شده، قرار است فعالیت های درآمدزایی افراد در این شبکه نیز مشمول مالیات شوند. براساس اعلام خبرگزاری خانه ملت، این مصوبه حتی برای شبکه های اجتماعی فیلتر شده مانند تلگرام نیز لازم الاجراست و تمامی کانال های تلگرامی، صفحات اینستاگرامی و دیگر شبکه های اجتماعی کاربرمحوری که بالای ۵۰۰ هزار دنبال کننده دارند، مشمول پرداخت مالیات خواهند بود.زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس معتقد است با توجه به اینکه در این مصوبه، شرط داشتن بیش از ۵۰۰ هزار فالوور مطرح شده است، اجرای این مصوبه، آسیبی به کسب وکارهای کوچکی که در شبکه های اجتماعی مختلف خصوصا اینستاگرام فعالند نخواهد زد.
- 17
- 3
