سه شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۳
کد مقاله: ۱۴۰۲۰۱۰۰۱۹

آشنایی با صنایع دستی گیلان

صنایع دستی گیلانصنایع دستی گیلان به عنوان سوغات لاهیجان یا رشت شناخته می‌شوند
مرکز استان گیلان، رشت میباشد که از معروف ترین شهرهای شمالی ایران و از بزرگترین شهر گیلک نشین کشور به شمار می رود. تنوع صنایع دستی و بومی استان گیلان، بسیار زیاد است؛ این محصولات، بیانگر فرهنگ و تمدن غنی این سرزمین از هزاران سال قبل میباشد.

صنایع دستی گیلان

استان گیلان با آب های دریای خزر، همجوار است و صنایع دستی متنوعی به غیر از جاذبه های تاریخی، طبیعت زیبا و غذاهای سنتی دارد که موجب جلب توجه گردشگران میشود.

از زیباترین استان های شمالی می توان به استان گیلان اشاره کرد که از شمال به دریای کاسپین و آذربایجان و از غرب به استان اردبیل منتهی میشود. منبع درآمد مردم بومی این منطقه، ساخت صنایع دستی میباشد و مردم بعنوان سوغات گیلان، آن ها را میخرند. در بیشتر شهرهای استان گیلان مانند رشت و لاهیجان می توانید این صنایع دستی را بخرید که به نوعی سوغات لاهیجان یا رشت می باشد.

> سرامیک وسفال:

هنر سفالگری از انتزاعی ترین هنر جهان به شمار میرود که تاریخچه ی آن به اعتقاد اکثر محققان و باستان شناسان به ‏ایران برمی گردد و از این کشور به سایر نقاط جهان راه یافته است. اصولاً نخستین ظروفی که بشر استفاده میکرد ظروف سفالینه بود و در طول سال، محبوبیت پیدا کرد. سفالگری در تمامی مناطق استان ‏گیلان، رواج پیدا کرده که از آن ها می توان به رودسر، لنگرود، لاهیجان، سیاهکل، رشت، صومعه سرا، تالش، آستارا و… اشاره کرد. ‏ تنوع تولیدات سفالی، زیاد است مثلا سفال سقف برای پوشش ساختمان ها در نقاط وسیعی از گیلان( مرکز، شرق و خصوصاً غرب) استفاده میشود. همچنین انواع ظروف ‏مصرفی به جای بسیاری از تولیدات مشابه ماشینی، تهیه میشود.‏

سفالگری از صنایع دستی گیلاناز انتزاعی ترین هنر جهان هنر سفالگری میباشد که یکی از صنایع دستی گیلان بشمار میرود

> بامبو بافی:

به نوعی خیزران که در زمین های مردابی و پر آب بوجود نمی آید؛ بامبو میگویند. بامبو برگرفته از یک کلمه چینی می باشد و این صنعت از زمان رواج کشت چای به وجود آمد.

یکی از خواص نی های بامبو، خاصیت ارتجاعی و شکل پذیری بالا میباشد که صنعت گران بسیاری را به خود جذب کرده است. هنرمندان در این زمینه محصولات متنوع بسیاری را با استفاده از نی بامبو تولید می کنند. درواقع مرکز اصلی تولید و بافت محصولات با بامبو، شهر لاهیجان و مناطق اطراف آن به خصوص روستای لیاستان می باشد.

> حصیر از صنایع دستی گیلان:

از دیگر صنایع دستی اصیل استان گیلان می توان به حصیر اشاره کرد. الیافی که در حصیر بافی استان گیلان مورد استفاده قرار میگیرد از ساقه ی برنج یا ساقه ی نی ها و گیاهان خودرویی می باشد. البته رونق حصیربافی در گیلان باعث شده تا قسمتی از مزارع این استان برای تهیه ی الیاف حصیربافی، به کاشت گیاه کنف اختصاص پیدا کند.

از محصولات حصیری سوغات گیلان می توان به سبد، زنبیل، زیراندازها و دیگر وسایل با بافت های زیبا، مدل دار و در رنگ های مختلف اشاره کرد. صنایع دستی زیرمجموعه ی حصیربافی مانند مرواربافی و بامبوبافی در طول سال های اخیر، در استان گیلان رواج یافته است.

حصیر از سوغات گیلانحصیر از صنایع دستی اصیل استان گیلان است

> مروار بافی:

از دیگر صنایع بسیار رایج و متداول استان گیلان می توان مروار بافی را نام برد که در زندگی روزمره مردم، جنبه های کاربردی بسیاری دارد. درواقع مروار بافی با استفاده از نوعی ترکه در اطراف تهران و ملایر تهیه میشود و صنعت گران زن و مرد بسیاری، انواع وسایل مصرفی و تزیینی را می بافند. کلمه ی مروار، برگرفته از نام درختان بید مروار ‏می باشد که ساقه های متعدد و بسیار نرم و حالت پذیر و با دوام دارند. مراکز تولید این محصول در شهرستان های آستانه ‏اشرفیه و صومعه سرا می باشد.

> نمد:

نمد از سوغات استان گیلان محسوب میشود که یک زیراندازی سنتی است و از پشم تهیه شده است. نمد در اماکن مرطوب و بارانی کاربرد بسیاری دارد و در استان های حاشیه دریای خزر و به خصوص گیلان مرسوم است. عمل بافتن در نمدمالی، انجام نمی شود و شرایط در هم تنیده شدن الیاف پشمی با ایجاد فشار، رطوبت و حرارت در محیط قلیایی مهیا می شود.

کلاه و لباس نمدی در گذشته، رواج داشته است ولی امروزه بیشتر جنبه تزیینی دارد و برای قدیمی ها به عنوان یک سوغات مناسب محسوب میشود.

نمد از صنایع دستی گیلاننمد از جمله سوغات صنایع دستی گیلان بوده که زیراندازی سنتی تولید شده از پشم است

> دستبافت های پشمی رشت:

از فرآورده های حاصل از دامداری می توان به پشم اشاره کرد. دامداری در مناطقی از گیلان مانند ماسوله رواج پیدا کرده و در این مناطق، پشم مرغوبی تولید می شود. دستگاه های ریسندگی در ابتدا پشم را می چینند و آنرا به نخ تبدیل می کنند. سپس آن ها را با استفاده از روش های مختلف شیمیایی یا طبیعی رنگ می کنند. معمولاً این نخ توسط زنان مناطق کوهستانی در بافت لباس‌های پشمی مانند دستکش، شال گردن، بلوز و جوراب مورد استفاده قرار میگیرد. از قدیمی ترین هنرهای گیلان می توان به هنر بافندگی اشاره کرد که زنان این خطه به آن مشغول هستند و هنرهای دیگر گیلان به غیر از پشم بافی، نساجی و شالبافی می باشد.

> چادر شب بافی از صنایع دستی گیلان:

چادر شب، یکی از صنایع دستی بسیاری از شهر ها و روستاهای گیلان میباشد که پارچه ای ۲×۲ متری است. جنس چادر شب در زمان گذشته از ابریشم خالص است درحالیکه امروزه از الیاف پشم و نخ مصنوعی برای بافت آن بر روی نوعی دستگاه چوبی به نام پاچال استفاده می کنند.

رنگ و طرح های استفاده شده برای چادر شب، همیشه باعث جذب نظر دیگران می شود که سوغات خوبی از شهر رشت محسوب میشود.

چادر شب بافی از صنایع دستی گیلانچادر شب بافی از صنایع دستی گیلان میباشد که از جنس ابریشم خالص بافته می شود

> سفالگری گیلان:

قدمت سفالگری گیلان در ایران، زیاد است. از این رو افراد بسیاری، مشغول به فعالیت در این عرصه در گیلان هستند.

کاربرد این هنر در گیلان برای ظروف غذا، معماری خانه های روستایی و سقف های شیروانی ها می باشد. سفالگرهای بسیاری در شهرهای مختلف گیلان به فعالیت می پردازند اما اصلی ترین تولید کنندگان محصولات سفالی در این استان، شهرهای لنگرود، رودسر، سیاهکل، لاهیجان و... می باشد.

> عروسک بافی از صنایع دستی گیلان:

یکی از دستبافت های فانتزی در استان گیلان و شهر ماسوله، عروسک های کاموایی هستند کـه بانوان، آن را قلاب بافی میکنند. گردشگران، این عروسکها را بـه عنوان سمبل و یادبودی از استان گیلان میخرند.

عروسک های‌ کاموایی از صنایع دستی رشتعروسک های‌ کاموایی یکی از دستبافت های‌ فانتزی استان گیلان میباشد

> شال بافی از صنایع دستی گیلان:

از هنرهای غرب گیلان میتوان به شال بافی اشاره کرد که از پشم گوسفند تهیه می شود. برای بافت این شال های ساده از رنگ اصلی استفاده می شود. مراکز اصلی تهیه این شال ها، شامل ماسال، شاندرمن و هشتپر است.

> رشتی دوزی هنر اصیل گیلانی:

به قلاب دوزی های تولید شده در رشت، رشتی دوزی می گویند که به عنوان هنر اصیل زنان این شهر در استان گیلان محسوب میشود. از قدیمی ترین و اصیل ترین صنایع دستی گیلان می توان هنر رشتی دوزی را نام برد کـه شامل تزیین پارچه های ارزشمند ضخیم با استفاده از رودوزی است. به این ترتیب با استفاده از نخ ابریشم بر روی پارچه ها نقش های بسیار زیبایی را قلاب بافی میکنند.

رشتی دوزی از سوغات گیلانرشتی دوزی هنر اصیل زنان رشت در استان گیلان می‌باشد

> دست بافته های پشمی:

یکی از فرآورده های حاصل از دامداری، پشم میباشد و در مناطقی از گیلان، نوع مرغوب آن یافت می شود. پشم چیده شده، توسط دستگاه های ریسندگی به نخ تبدیل می شود و با روش های مختلف شیمیایی یا طبیعی، رنگ میشود. زنان معمولاً این نخ ها را در مناطق کوهستانی منطقه، در بافت لباس‌های پشمی نظیر جوراب، دستکش، شال گردن و بلوز استفاده می کنند. این نوع دست بافته ها در ماسوله، رشت، انزلی و غیره تولید میشود.

> چموش دوزی:

چموش به نوعی پاپوش بدون پاشنه و هنر دست مردم گیلان اطلاق میشود. درواقغ به این هنر در زبان گیلکی، چوموش میگویند که از پوست دباغی شده گاو تولید می شود. این پاپوش ها در سرما، قابلیت گرم نگه داشتن پاها و در گرما قابلیت خنک کردن پاها را دارند.

همچنین از هیچ نوع چسب یا میخی در چموش دوزی استفاده نمی شود و کل روند کار را با دوخت انجام می دهند. اصلی ترین مرکز چموش دوزی در گیلان، منطقه فومن و شهر ماسوله می باشد.

چموش دوزی از صنایع دستی گیلانچموش دوزی از صنایع دستی گیلان است که از پوست دباغی شده گاو میباشد

گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش

  • 14
  • 2
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

حکایت های اسرار التوحید اسرار التوحید یکی از آثار برجسته ادبیات فارسی است که سرشار از پند و موعضه و داستان های زیبا است. این کتاب به نیمه ی دوم قرن ششم هجری  مربوط می باشد و از لحاظ نثر فارسی و عرفانی بسیار حائز اهمیت است. در این مطلب از سرپوش تعدادی از حکایت های اسرار التوحید آورده شده است.

...[ادامه]
ویژه سرپوش