قیمت پارچه روزبه روز گران تر می شود. ۸۰ درصد افردی که در راسته پارچه فروشان بازار بزرگ تهران رفت وآمد می کنند شاگرد مغازه ها و کاسبان بازار هستند، نه مشتری. کسادی ای که بر بازار سایه انداخته باعث شده تازه کارها و خرده پاها دیگر فعالیت نکنند به حدی که به گفته یکی از فروشندگان این راسته« اگر کمک شریکم نبود مجبور بودم غرفه را تعطیل کنم.» قیمت پارچه ایرانی بین ۴۰ تا ۵۰ درصد و پارچه خارجی بین ۵۰ تا ۲۰۰ درصد افزایش داشته در حالیکه بطور متوسط درآمد و فروش کاسبان این راسته ۷۵ درصد افت نموده است. البته وضعیت بازار همچنان بی ثبات است به گونه ای که یکی از فروشندگان می گوید:« اگر الان کسی پارچه بخرد سود کرده است چون قول نمی دهم هفته آینده این قیمت بفروشم.»
تعطیلی ۲۰درصدی پارچه فروش ها
در غرفه های ردیف شده پارچه فروشی ، تک وتوک مشتری دیده می شود. فروشندگان یا گوشه غرفه سرشان در گوشی است یا با هم چراغ شان صحبت می کنند. یکی از این فروشندگان به خبرنگار« دنیای اقتصاد» می گوید که نسبت به سال گذشته ۸۰ درصد کاهش فروش داشته است:« بازار کساد است، اصلاً خرید و فروش انجام نمی شود. ۸۰ درصد فروش من خوابیده و ۲۰ درصد باقیمانده هم جنسی است که گاهی به هم چراغ ها یا بعضی از تولیدی ها می فروشم.» به گفته عبدی که ۱۰ سال در این حوزه فعالیت می کند:« تا به حال بازار را این قدر کساد ندیده بودم.» او دستش را به سمت انتهای راسته پارچه فروش ها می گیرد و نقطه ای نامعلوم را نشان می دهد:« سه تا از همکاران من که غرفه شان آنجا بود دیگه سرکار نمی آیند، چک مشتری هایشان پاس نشد و نتوانستند ادامه بدهند. منِ نوعی که هنوز در غرفه هستم به امید اینکه شرایط بهتر شود چراغ مغازه را روشن نگه داشته ام وگرنه من هم باید کرکره را پایین می کشیدم.» عبدی می گوید همان طور که درآمد و فروش کم شده هزینه های باز نگه داشتن غرفه هم بیشتر شده؛« پارسال یک شاگرد داشتم که کارهای غرفه را انجام می داد که نتوانستم نگهش دارم، مجبور شدم مرخصش کنم.» لامپ را نشان می دهد:« از پول برق بگیر تا هزینه بار و ساندویچی که ظهر می خوریم بالا رفته و درامد ما کم شده، شما باشی چطور ادامه می دهی؟» او می گوید قيمت پارچه همزمان و همراه با دلار گران می شود، یک طاقه پارچه مشکی رنگ را نشان می دهد و می گوید:« قیمت این پارچه از فروردین ماه بیشتر از سه برابر شده؛ این پارچه متری ۱۲هزارتومان به فروش می رسید که الان شده ۵۸هزار تومان. دولت همه چیز را گران کرده و من که کاسبم دیگر نمی توانم ادامه بدهم چه برسد به کارمند یا کارگر. غیر از تولیدی ها، مشتری های ما معمولاً زنان هستند که سر پارچه متری ۱۲ هزار تومان چانه می زدند، این مشتری وقتی تخم مرغ را دانه ای ۱۳۰۰ تومان می خرد چطور پارچه متری ۵۸ هزار تومانی بخرد؟ مردم پول ندارند. من هم که نمی توانم جنسم را ارزان بفروشم وگرنه باید بروم کنار همکارهایی که بیکار شده اند.
اینجوری می شود که بازار کساد می شود.» عبدی می گوید که نمی توان همه کسادی بازار را به گردن شیوع کرونا (corona) انداخت:« به نظر من ۵۰ درصد کسادی بازار به خاطر کروناست و ۵۰ درصد به علت ضعف دولت در مدیریت اقتصاد.» پنجاه قدم بعد از غرفه عبدی، سیدی پارچه می فروشد. او که پیرمردی با جثه ای چاق و سری طاس است می گوید که نسبت به سال گذشته « حداقل ۷۰درصد» کاهش فروش داشته است:« قیمت پارچه روزبه روز بالاتر می رود و مشتری های ما هم روزبه روز کمتر می شود. از بهمن ماه قیمت اجناس بیشتر از ۱۰۰درصد گران شده است.» او کمی خم می شود و دو طاقه پارچه را می آورد بالا و می گذارد روی پیشخوان؛« یکی از این پارچه ها فروردین ماه متری ۱۶ هزار تومان قیمت داشت که الان رسیده به متری ۳۸ هزار تومان. یک نوع قواره چادری هم ابتدای سال متری ۵۰ هزار تومان به فروش می رسید که الان به بالای ۲۰۰ هزار تومان رسیده است. شرایط به گونه ای آشفته است که اگر الان کسی این پارچه ها را بخرد سود کرده چون قول نمی دهم هفته آینده این قیمت بفروشم.» سیدی می گوید:« اگر کمک شریکم نبود مجبور بودم غرفه را تعطیل کنم. در عرض سه سال سرمایه من از ۵۰۰ به ۲۰۰میلیون تومان رسیده و در بازار راکد هم نمی توان کاسبی کرد که بخشی از ضرر جبران شود.» او نیز معتقد است که کرونا (corona) سهم ۵۰ درصدی در کسادی بازار دارد:« کرونا همه جهان را گرفته و فقط ما درگیر نیستیم ولی بعید می دانم در کشوری که اقتصاد درست و حسابی داشته باشد بخشی از بازاریان ورشکست شوند و تعطیل کنند.» هم چراغ سیدی هم همین عقیده را دارد:« وقتی بابت یک قالب پنیر صبحانه ۹ هزار تومان پول می دهی، بعد می شود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان و بعد ۱۴هزار تومان و بعد ۲۰ هزار تومان، می خواهی قیمت پارچه بالا نرود؟ ما گران نمی فروشیم جنس گران می شود ولی متأسفانه بعضی از خریداران فکر می کنند ما گران می فروشیم.» قلندری که مردی میانسال است نسبت به سال گذشته ۸۰درصد کاهش درآمد داشته است:« ما به دلار خرید می کنیم و به ریال می فروشیم آن هم در حالی که روزبه روز ارزش ریال کمتر می شود.
نه فقط ما، برای همه مردم همین است، وقتی دلار روی قیمت ماست و کره تأثير می گذارد عملا همه مردم در حال ضرر هستند.» به گفته او قیمت پارچه همچنان نسبت به جهش نرخ ارز ارزان است، قلندری با انگشت یکی از پارچه هایی را که در قفسه غرفه جا خوش کرده نشان می دهد:« قیمت این پارچه اسفندماه متری ۲۵ هزار تومان بود که الان به بالای ۵۰ هزار تومان رسیده، این در حالی است که اگر کاسب بخواهد بر اساس هزینه ها نرخ گذاری کند قیمتش حدود متری ۶۰ هزار تومان می شود. بعضی از پارچه ها را برای اینکه مشتری بخرد هنوز به قیمت پارسال می فروشم. زور مصرف کننده نمی رسد.»
شرایط بازار پارچه ایرانی
فروشنده دیگری که پارچه ایرانی می فروشد هم می گوید که بازار کساد است و نسبت به سال گذشته ۴۰درصد کاهش درآمد داشته است؛« وضع امثال من بهتر است چون خودمان نساجی داریم. تولید لباس کم شده و فروش ما هم کمی بیشتر از ۴۰ درصد کاهش داشته است.» به گفته محمدی قیمت پارچه ایرانی هم به اندازه پارچه خارجی گران شده:« قیمت نخ و رنگ و همه مواد اولیه بر اساس دلار تعیین می شود، هزینه هایی همچون دستمزد شاگرد و پول تلفن و برق و همه چیز گران تر شده، در چنین شرایطی چگونه می توان جنس را ارزان فروخت؟ این در حالی است که برخی از کارخانه دارهایی که انحصار نوعی پارچه را در بازار دارند قیمت اجناس تولید پارسال را هم گران کرده اند که ضرر سال های قبل جبران شود.» محمدی می گوید:« از ۱۰۰ شاغل و همکار ما در این صنف شاید الان ۳۰ نفر فعالیت می کنند. از بهمن ۱۳۹۸ تمام کسانی که تازه شروع کرده یا خرده پا بودند از این کار خارج شدند و سرمایه شان را وارد بازار ارز و طلا کردند. نمی توان آنها را ملامت کرد چراکه ارزش سرمایه شان سقوط کرد.» به گفته محمدی قیمت یکی از پارچه های ایرانی که اسفندماه متری ۲۵هزار تومان به فروش می رسید الان به متری ۵۰ هزار تومان رسیده است.
شرایط بازار پارچه به گونه ای است که قیمت ها هفته به هفته تغییر می کند و گران تر می شود. قیمت پارچه های ایرانی بین ۴۰ تا ۵۰ درصد و پارچه های خارجی بین ۵۰ تا ۲۰۰ درصد گران تر شده است. مشاهدات میدانی خبرنگار ما نشان می دهد که حداقل ۲۰ درصد از فعالان این بازار، کار را تعطیل کرده اند و برخی از آنها جهت حفظ سرمایه وارد بازارهای موازی مثل ارز و طلا شده اند. همچنین کاسبان بازار پارچه تهران معتقدند که کرونا (corona) سهم ۵۰ درصدی در کسادی بازار دارد و دولت می توانست با مدیریت صحیح بازار را در شرایط بهتری نسبت به وضعیت کنونی قرار دهد.
- 15
- 4
