اصغر فرهادی: مهم‌ترین تماشاگران دنیا برای من مردم ایران هستند

اصغر فرهادی امسال اگر بتواند با «قهرمان» سومین جایزه خود را از آکادمی اسکار بگیرد، نخستین فیلمساز تاریخ پس از اینگمار برگمان فقید لقب می‌گیرد که برنده سه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی شده است.

به گزارش همشهری به نقل از اسکرین‌دیلی، نخستین و تنها سینماگر ایرانی برنده اسکار که پیش‌تر با «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» این جایزه را به دست آورده، سه هفته پس از آغاز اکران «قهرمان» در ایران از لس‌آنجلس با جفر مک‌نب، خبرنگار و نویسنده اسکرین گفتگو می‌کند. تا روز انجام شدن این گفتگو فیلم فرهادی در سرزمین مادری‌اش بیش از ۲۵۰ هزار تماشاگر داشته و او از این میزان استقبال مردم آن هم در زمانه همه‌گیری کرونا خشنود است.

آمازون حق پخش «قهرمان» را در آمریکا و انگلستان در دست دارد و آن را از هفتم ژانویه در سینما‌ها به نمایش می‌گذارد. دو هفته بعد هم نوبت به پخش آنلاین فیلم در شبکه آمازون می‌رسد و فرهادی از عملکرد غول رسانه‌ای جهان در بخش اکران رضایت دارد. فیلم داستان مردی جوان به نام رحیم است که از زندان بیرون آمده و می‌خواهد بدهی‌هایش را تسویه کند، اما در این ماجرا‌هایی برایش رخ می‌دهد که کسی نمی‌تواند پایان آن را گمانه‌زنی کند.

نخستین برخورد ما با رحیم جایی است که او در بخشی از بنای تخت جمشید به دیدار شوهر خواهرش می‌رود. فرهادی درباره دلیل انتخاب کردن شهر شیراز برای روایت داستان «قهرمان» می‌گوید: «حتی پیش از آغاز نگارش فیلمنامه رفتم و شهر شیراز را دیدم. فضای آنجا چنان سینمایی است که ناچار بودم راهی بیابم برای آوردن این لوکیشن به داستان فیلم. ضمن اینکه لوکیشن تخت جمشید هم با مفهوم داستان من ارتباط دارد. مردم ما به داشتن تخت جمشید افتخار می‌کنند.»

رحیم از آن قهرمانان سینمایی است که می‌تواند همزمان تماشاگران را افسون و خشمناک کند. این روند هم ناشی از آغاز سرخوشانه داستان و در ادامه رفتار‌های نومیدکننده رحیم است. کارگردان «قهرمان» دلیل تغییر رفتار رحیم را چنین شرح می‌دهد: «برخی تماشاگران او را دوست دارند و برخی دیگر گمان می‌کنند خیلی سست است. رحیم در واقع مردی ساده و منفعل است که اجازه می‌دهد تا پایان فیلم دیگران به جایش تصمیم بگیرند و این چیزی نیست که ما تماشاگران بپسندیم.»

نقش پسر رحیم را در «قهرمان» صالح کریمایی بازی می‌کند؛ نوجوانی که لکنت زبان دارد و به پدرش وفادار است. فرهادی درباره فرآیند سخت یافتن بازیگر این نقش می‌گوید: «ما در پی کسی بودیم که هم در حرف زدن مشکل داشته باشد هم بتواند بازی کند. او پسری بسیار باهوش و بااستعداد است. ما تمام شهر را دنبال نوجوانی با لکنت زبان گشتیم و سرانجام او را پیدا کردیم. دستیار من با این پسر تمرین می‌کرد و، چون او در سن رشد بود و کار ما در دوران کرونا سخت پیش می‌رفتیم، نگران بزرگ شدنش بودم.»

فرهادی پس از ساختن «همه می‌دانند» در اسپانیا به ایران بازگشت. هر چند خودش روند تولید فیلم اسپانیایی خود را «یکی از آرام‌ترین دوره‌های کل زندگی» می‌داند، اما همچنان ترجیح می‌دهد در ایران فیلم بسازد و فیلم‌هایش را ابتدا برای هموطنان خود به نمایش بگذارد: «نمی‌دانم ممکن است چقدر دوام داشته باشد، اما این یکی از بزرگ‌ترین هدف‌های من است که ایرانی‌ها فیلم‌هایم را پیش از دیگران ببینند. مهم‌ترین تماشاگران دنیا برای من مردم ایران هستند.»

او با اینکه دو جایزه اسکار برده، اما معتقد است این پیروزی تاثیری بر شیوه فیلمسازی‌اش نگذاشته است: «من پیش از «جدایی» هم همین‌گونه فیلم می‌ساختم و حالا هم همان روش را ادامه می‌دهم. بردن اسکار زندگی شخصی من و روابطم را با اطرافیان هرگز دگرگون نکرده است. صرفا باعث شده فیلم‌هایم گسترده اکران شوند و آمار تماشاگران آن در دنیا افزایش یابد.»

فرهادی که چهار سال پیش برای حضور در مراسم اسکار و گرفتن جایزه «فروشنده» به دلیل سیاست‌های ضد مسلمانان دانلد ترامپ به آمریکا سفر نکرده بود، سفرهایش را آغاز کرده است: «دو سه سال است از ایران بیرون نرفته‌ام که دلایل اصلی آن همه‌گیری کرونا و البته درگیری در ساختن فیلم بود. حالا سفرهایم را شروع کرده‌ام.»